Reglementaire benaming	21ste Bataljon Transmissietroepen | 21ème Bataillon de Troupes de Transmissions | 21TTr
Type	Transmissietroepen
Ontdubbeld van	Regiment Transmissietroepen
Onderdeel van	Iste Legerkorps
Bevelhebber	Majoor Maurice Renaut
Standplaats	Dekkingstelling Albertkanaal Zone Diepenbeek-Lixhe Commandopost te Tongeren
Samenstelling	1ste Compagnie Telegrafisten (Luitenant V. Gibon)
	2de Compagnie Radiotelegrafisten (Kapitein R. Marchant)
	3de Compagnie Hulptroepen (Luitenant A. Minten)
	Peloton Reisduiven (Luitenant G. Boutellier)

Staf/21TTr
Het 21TTr werd op 1 september 1939 te Diegem onder de wapens geroepen en verhuist op 8 oktober naar Ternat om vervolgens begin november als onderdeel van het Iste Legerkorps naar het Albertkanaal te worden verplaatst. Aan de vooravond van de oorlog beschikt 21TTr over volgend materieel:

• De 1ste compagnie beschikt over 7 ploegen voor het aanleggen van telefoon- en telegraaflijnen die elk over een vrachtwagen met een aanhangwagen voor het afrollen en weer opnemen van de benodigde draad beschikken. De bestelwagen van de compagnie vervoert een hele reeks telefoontoestellen van de merken Bell en Atea samen met de telegraafapparatuur. Daarnaast heeft de compagnie eveneens een aantal ploegen die als centralisten van civiele en militaire telefoon- en telegraafcentrales kunnen werken.
• De 2de compagnie heeft de volgende middelen
  • 4 zenders-ontvangers type E.R.M. (Emetteur-Recepteur Moyenne Portée) Model 36 van het merk SBR (Société Belge Radio-Electrique) vervoerd op aanhangwagens
  • 1 zender-ontvanger type E.R.M. Model 24 van het merk SBR eveneens vervoerd op een aanhangwagen
  • 10 zenders-ontvangers type E.R.P (Emetteur-Recepteur Portatif) Model 36 van het merk SBR
  • 12 ontvangers type R.P. (Recepteur Portatif) Model 36 van het merk SBR
  • een zware elektrogeengroep op aanhangwagen en enkele kleinere generatoren voor het opladen van de batterijen
• Het peloton reisduiven is uitgerust met drie mobiele duiventillen.

1/21TTr
De 1ste Compagnie is verantwoordelijk voor de uitbating van het militaire telefoonnet van het 1ste Legerkorps:

• Twee bundels met telefoonlijnen verbinden de korpsstaf te Tongeren met de hoofdkwartieren van de 4de Infanteriedivisie te Hoeselt en de 7de Infanteriedivisie te Genoelselderen.
• Een eerste transversale lijnenbundel verbindt Hoeselt met Genoelselderen om de beide divisies toe te laten direct met elkaar te kunnen telefoneren.
• Een tweede transversale lijnenbundel loopt van Hoeselt en Genoelselderen naar Alden Biesen waar de commandopost van het 14de Regiment Artillerie (14A) opgesteld staat.
• Er zijn eveneens enkele lijnen getrokken tussen Tongeren (staf ILK) en Alden Biesen (staf 14A), Tongeren (staf ILK) en Lanaken (kazerne Bataljon Grenswielrijders Limburg) en Neerharen (commandopost Wielrijdersgroep der 17de Infanteriedivisie).
• De compagnie staat eveneens in voor de connectie van het ILK met het Fort van Eben-Emael. Deze telefoonverbinding kan van uit Tongeren zowel via de kazerne van de Grenswielrijders te Lanaken als via de Citadel van Luik gerealiseerd worden.

De compagnie heeft om dit te realiseren gebruik gemaakt van een combinatie van kabel voor veldtelefonie en klassieke koperen telefoondraad. De lijnen lopen deels over de grond en deels in de lucht. De verbinding Tongeren-Lanaken verloopt vanaf Vroenhoven via de militaire ondergrondse telefoonkabel van de Versterkte Positie Luik die helemaal is doorgetrokken tot bij de Limburgse Grenswielrijders.

Om de telefoonverbindingen te vervolledigen heeft de 1ste Compagnie eveneens de aansluiting op het burgertelefoonnet verzekerd. De militaire centrale van het ILK te Tongeren is aangesloten op de civiele centrale van de stad. Van hier uit bestaan prioritaire verbindingen met de centrale van Sint-Truiden (staf Cavaleriekorps), de centrale van de Citadel te Luik (staf Versterkte Positie Luik) en het militaire vliegveld van Hannuit. Een aantal civiele centrales in het operatiegebied zijn hiervoor bemand door ploegen van de 1ste Compagnie. Dit is onder meer het geval voor Tongeren, Borgloon, Glons, Lanaken en Zichen. De 1ste compagnie verzekert eveneens een telegrafische verbinding tussen de staf van het ILK en zijn beide divisies. Tot slot heeft de compagnie het telefoon- en telegraafnet binnen de zone van het ILK op een reeks cruciale punten voorbereid tot vernieling bij een mogelijke terugtocht naar het binnenland. Zo is voorzien dat alle civiele telefooncentrales vernield dienen te worden bij de aftocht van het korps.

2/21TTr
De 2de Compagnie onderhoudt een radionet met dubbele rol:

• op commandovlak laat het net de staf van het ILK enerzijds toe te communiceren met enerzijds 4de en de 7de Infanteriedivisies, de VIde groep van het 1ste Regiment Luchtvaart en anderzijds het Groot Hoofdkwartier. Deze verbindingen worden via E.R.M. toestellen onderhouden.
• het net wordt eveneens gebruikt voor de artilleriesteun op niveau korps en verbindt de staf van het ILK via E.R.P. zenders-ontvangers met het commando van 14A en elk van de groepen van dit regiment en daarnaast ook het Fort van Eben-Emael
• tot slot werd eveneens een E.R.P. toestel gedetacheerd bij de Wielrijdersgroep van de 17de Infanteriedivisie te Neerharen

Pl Reisduiven/21TTr
Het peloton reisduiven tenslotte heeft telkens één mobiele duiventil geplaatst bij de staven van het ILK, de 4Div en de 7Div. Daarnaast zijn ook enkele civiele duiventillen opgevorderd te Tongeren. Deze duiven bevinden zich op de staven van de 4Div en de 7Div voor het terugsturen van berichten naar de korpsstaf.

Staf/21TTr
Het bataljon ontvangt in zijn commandopost te Tongeren de alarmmelding van het Groot Hoofdkwartier om 00u10. Dit bericht wordt onmiddellijk volgens de geldende consignes verspreid binnen het 1LK. Daarnaast worden ook de eigen compagnies gealarmeerd en vertrekken alle ploegen naar hun alarmposten. De aangeduide civiele telefooncentrales worden overgenomen door de 1ste Compagnie. De radioploegen die nog niet op post zijn, waaronder de detachementen voorzien voor de groepen van het 14A, vertrekken naar hun bestemmingen.

Het bijzonder agressieve optreden van de Luftwaffe reduceert de communicatiecapaciteit binnen het korps vrijwel onmiddellijk. Bij het bombardement op Tongeren wordt de civiele telefooncentrale vernield waardoor geen telefoonverbinding meer kan gemaakt worden met het Cavaleriekorps en ook de back-up verbinding met de Versterkte Positie Luik uitvalt. Ook de telefooncommunicatie met het luchtverkkeningssmaldeel van de VIde groep van het 1ste Regiment Luchtvaart te Hannuit valt hiermee uit.

De Duitse luchtmacht voert ook een aanval uit op de kazerne van het Bataljon Grenswielrijders Limburg te Lanaken en de centrale hier kan niet langer gebruikt worden.

Ook de telefoonverbinding met het Fort van Eben-Emael wordt onderbroken. Dit gebeurt tijdens de vroege voormiddag, vermoedelijk door de gevechten en luchtactie te Eben-Emael zelf.

De radioverbinding met het Groot Hoofdkwartier kan vlot tot stand gebracht worden en is betrouwbaar, ook wanneer het zendstation ontdekt wordt door een vijandelijk vliegtuig en hierbij kort beschoten wordt.

Binnen het korps zelf wordt het in stand houden van de radioverbindingen naarmate de Duitse aanval vordert bijzonder moeilijk. De zenders-ontvangers werken immers allen met radiolampen en die kunnen alleen volledig koud verplaatst worden zonder het risico te lopen deze te beschadigen. Iedere verplaatsing van een zendstation vraagt dan ook een relatief lange wachttijd om het toestel te laten afkoelen. En na elke installatie dient een flink kwartier gewacht te worden vooraleer de zender-ontvanger voldoende warm is om met de communicatie te starten.

Pl Reisduiven/21TTr
De eerste duivenberichten komen al wel snel binnen te Tongeren, maar dit eenrichtingsverkeer laat de staf van het ILK niet toe om via de zelfde weg te reageren.

Staf/21TTr
De communicatie binnen het ILK loopt helemaal in het honderd door de aanhoudende luchtaanvallen en de snelle opmars van de Duitsers. Op het middaguur ziet het ILK zich genoodzaakt om de aftocht naar het westen te bevelen en worden de installaties van het 21TTr dan ook opgedoekt. De verdere verbindingen zullen tijdens de aftocht via estafetten en stafofficieren onderhouden worden.

Staf/ 21TTr
Na de chaotische terugtocht uit Oost-Limburg installeert het HK van het 1ste Legerkorps zich in het stadhuis van Vilvoorde van waaruit de reorganisatie van de 7Div en de 4Div wordt georganiseerd. De verschillende eenheden van het I/LK krijgen reorganisatieplaatsen toegewezen ten noorden van Brussel en ten oosten van het kanaal van Willebroek. 21TTr krijgt Grimbergen als volgende geïmproviseerde kantonnementsplaats toegewezen.

Staf/21TTr
Het HK van het I/LK begint terug vat te krijgen op de situatie en verplaatst zich om 18u00 naar Strombeek-Bever van waaruit het vanaf de 14 mei om 10u00 het commando zal waarnemen.

Er moet begonnen worden met de reorganisatie van de eenheden en een eerst taak is bestaat erin de eenheden te hergroeperen ten westen van het Kanaal van Willebroek en ze te verspreiden over een grotere oppervlakte. Het 21TTr neemt zijn taak als transmissiebataljon van het 1/LK terug op en installeert zich eveneens te Strombeek-Bever.

Staf/21TTr
Vanaf 10u00 is het HK van het I/LK operationeel in Strombeek-Bever.

Staf/21TTr
Het 21TTr wordt versterkt met een detachement van het 24TTr, het transmissiebataljon van het IV/LK.  Dit detachement wordt bevolen door Luitenant Timmerman en omvat de volgende elementen van 24TTr:

• De 1ste Compagnie met uitzondering van 2 ploegen lijnleggers en 3 ploegen centralisten.
• De 2de Compagnie met uitzondering van twee E.R.M. zender-ontvangers en een ploeg verlichting.

De troepen van het 24TTr maken rendez-vous met het 21TTr aan het kasteel van Landegem.

Het bataljon stuurt dan weer een sectie van het Peloton Reisduiven naar het 4TTr.  Dit detachement bestaat uit acht militairen onder leiding van Sergeant Plasschaert.

Staf/21TTr
Majoor Renaut bevindt zich op de staf van het VIde Legerkorps te Astene en is verantwoordelijk voor de transmissietroepen van dit korps.  Hij ontvangt hier Onderluitenant Van Deuren van de Compagnie Radiotelegrafisten van het 23TTr die overgkomen is naar het VI/LK.

1. Verslag Majoor Renault betreffende 10 en 11 mei 1940, Dossier 21ste Bataljon Transmissietroepen, Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid, Ministerie van Defensie