Reglementaire benaming | 7de Bataljon Transmissietroepen | 7ème Bataillon de Troupes de Transmissions | 7TTr | |
Type | Verbindingseenheid | |
Ontdubbeld van | Regiment Transmissietroepen | |
Onderdeel van | 7de Infanteriedivisie | |
Bevelhebber | Kapitein-commandant Fernand Renders | |
Standplaats | Millen | |
Samenstelling | Staf | |
Compagnie Telegrafisten (Luitenant M. Dupont) | ||
Compagnie Radiotelegrafisten (Luitenant P. Coppens) |
Staf/7TTr
Het 7de Bataljon Transmissietroepen (7TTr) wordt op 2 september 1939, bij afkondiging van Fase C van het mobilisatieplan, opgericht te Diegem als ontdubbelingsbataljon van het Regiment Transmissietroepen. Drie dagen na zijn mobilisatie wordt het bataljon doorgestuurd naar Haren waar het een onderkomen toegewezen kreeg in de Poyens Fabrieken (TBC). 7TTr wordt er aangehecht aan de 7de Infanteriedivisie (7Div) als organieke transmissie-eenheid van deze divisie. Het bataljon zal bijgevolg instaan voor het realiseren van telefoon- en radioverbindingen tussen het Hoofdkwartier (HK) van de 7Div en de Commandoposten (CP) van de regimenten van de divisie alsook tussen de regimenten onderling. 7TTr zal telkens ook verbinding moeten maken met het hoger echelon van de divisie door aan te sluiten op het telefoon- en radionetwerk van het transmissiebataljon van deze grote eenheid.

Ondersector van het 2de Regiment Grenadiers (2Gr) op de zuidflank van de 7Div.
Het bataljon maakt samen met de 7Div een turbulente mobilisatie door. Vanaf 18 september 1939 wordt de divisie ontplooid op de K.W. Stelling ter hoogte van Leuven, de staf beveelt de regimenten vanuit Brussel. Het 7TTr kantonneert in die periode achtereenvolgens in Zellik en Everberg. Op 1 oktober ontplooit de 7Div zich op de Dekkingsstelling achter het Albertkanaal in de sector Tessenderlo – Kwaadmechelen. Het hoofdkwartier van de divisie installeert zich in Diest. 7TTr werd eind september al doorgestuurd naar Webbekom om vervolgens naar Diest te verhuizen. Op 10 april 1940 installeert de 7Div zich op de lijn Halle-Ninove als reserve van het leger en de staf vindt onderdak in het Kasteel Richir te Vlezenbeek. Het 7TTr kantonneert dan voor een korte periode in Schepdaal. Op 30 april 1940, amper 10 dagen voor het uitbreken van de oorlog, wordt de divisie opnieuw naar het Albertkanaal gestuurd om de sector Eigenbilzen – Lixhe over te nemen. De 7Div staat nu onder het bevel van het Iste Legerkorps (I/LK) en heeft zijn HK opgesteld in het kasteel van Genoelselderen. Het 7TTr ondersteunt de divisie vanaf 29 april vanuit Millen.
Aan de vooravond van de oorlog staat de 7Div nog steeds opgesteld aan het meest oostelijke deel van het Albertkanaal. In de sector van de 7de Infanteriedivisie liggen vitale bruggen over het Albertkanaal te Briegden, Veldwezelt, Vroenhoven en Kanne. Links van de 7Div bevindt zich de 4de Infanteriedivisie (4Div) eveneens behorende tot het Iste Legerkorps (I/LK). De 4Div bezet stellingen tussen Diepenbeek en Eigenbilzen (inclusief). Rechts van de 7Div heeft de Groepering Gits van het IIIde Legerkorps (III/LK) post gevat. De drie infanterieregimenten van de 7Div staan in lijn opgesteld langs het kanaal. Het 2de Regiment Karabiniers (2C) bezet de linkerondersector en sluit aan op de stellingen van de 4Div, het 18de Linieregiment (18Li) bezet de middenondersector terwijl het 2de Regiment Grenadiers (2Gr) op de linkerflank staat opgesteld en de junctie maakt met het III/LK. Het Fort van Eben-Emael bevindt zich in het midden van de ondersector van 2Gr. Het 20ste Regiment Artillerie (20A) levert de nodige vuursteun als divisieartillerie.

Het HK 7Div staat aan de vooravond van de oorlog opgesteld in het kasteel van Genoelselderen.
Staf/7TTr
Na ontvangst van de alarmmelding rond 00u15 stuurt het 7TTr alle ploegen die op dat ogenblik nog niet ontplooid zijn het terrein op, zodat het bataljon de volgende verbindingen kan verzekeren:
- Het HK van de 7de Infanteriedivisie te Genoelselderen wordt aangesloten op de lijnenbundel van het 21ste Bataljon Transmissietroepen (21TTr) waardoor het divisiestaf verbonden wordt met de staf van het Iste Legerkorps te Tongeren.
- Vanuit Genoelselderen zijn verbindingen gerealiseerd met de regiments- en bataljonsstaven via het veldtelefoonnet.
- Tussen de regimentsstaven van het 18Li, 2C en 2Gr is ook nog een transversale telefoonlijn aangelegd die de commandoposten rechtstreeks verbindt.
- Te Genoelselderen wordt een radioverbinding gemaakt met Tongeren via een E.R.M. zender-ontvanger (Emetteur-Récepteur Mobile) van het 21TTr.
- Een radionet tussen de divisiestaf en de regimentsstaven wordt opgestart met E.R.P. zender-ontvangers (Emetteur-Récepteur Portatif). Tussen de staven van de drie regimenten en hun respectievelijke bataljons worden verbindingen tot stand gebracht met E.R.T.P toestellen (Emetteur-Récepteur Très Portatif).
- Tenslotte staat te Genoelselderen nog een duiventil en beschikken de drie infanterieregimenten over een dotatie postduiven.
Omstreeks 04u30, net na dageraad, komt een massa Duitse vliegtuigen in dichte formaties de grens over om kantonnementen, commandoposten en kruispunten in de divisiesector te bombarderen. Door de bombardementen worden heel wat telefoonlijnen onderbroken waardoor de communicatie grondig verstoord wordt. Een goed uur later komen berichten binnen van zowel 2C als 18Li dat Duitse parachutisten de bruggen over het Albertkanaal in Veldwezelt en Vroenhoven intact in handen kregen. Ook het Fort van Eben-Emael meldt de landing van Duitse parachutisten op het dak van het fort. Tegen de middag is het volledige eerste echelon van de 7Div in verwoede gevechten verwikkeld. Tegen de avond is de junctie gemaakt tussen de door de parachutisten veroverde bruggenhoofden en de grondtroepen van de 4de Duitse Pantserdivisie.

Het HK 7Div neemt op 11 mei zijn intrek in de abdij Keizersberg te Leuven.
Staf/7TTr
In de ochtend worden de laatste weerstandsnesten van 2C en 18Li opgeruimd, alleen het tweede echelon van 2Gr houdt nog stand. Om 07u00 wordt Vlijtingen ingenomen en de vijand maakt zich klaar om Herderen, een buurtgemeente van Genoelselderen in te nemen. Even na 08u00 wordt het bevel gegeven tot de aftocht van het HK in Genoelselderen dat in snel tempo wordt opgebroken en zich verplaatst naar Piringen ten westen van Tongeren. De divisie krijgt van het I/LK nog de opdracht om een dwarsstelling in te nemen maar de troepen die daarvoor nodig zijn bevinden zich nog niet in de divisiesector en kunnen deze defensieve lijn niet bereiken voor de vijand aankomt. Hierdoor wordt deze opdracht om 12u00 al opgeheven.
Om 12u50 verlaat de divisiestaf Piringen nadat het I/LK de algehele aftocht naar Leuven bevolen heeft. De restanten van de 7Div beginnen aan een chaotische terugtocht naar een verzamelzone rond Leuven. De divisiestaf zal zich opstellen in de abdij Keizersberg te Leuven.
Staf/7TTr
Vanuit zijn HK in Leuven geeft Generaal-majoor Van Trooyen, commandant van de 7Div het bevel om te hergroeperen in de buurt van de Heizel en Neder-over-Heembeek. Op 12 mei krijgt het 7TTr dan ook het bevel om zich naar Neder-over-Heembeek te begeven. De overige eenheden moeten zich hergroeperen aan de noordwest rand van de hoofdstad.
Staf/7TTr
Het HK van de 7Div heeft zich inmiddels verplaatst naar de Heizel te Brussel. De staf is druk in de weer om de verschillende onderdelen van de divisie op een geordende wijze te hergroeperen. Verkenningen worden uitgevoerd om kantonnementen te vinden voor de verschillende restanten van eenheden van de divisie die erin geslaagd zijn uit Zuid-Limburg weg te geraken.

Radiotelegrafisten poseren bij een zender-ontvanger van het type E.R.P. (Emetteur-Recepteur Portatif).
Staf/7TTr
Na het beëindigen van de verkenningen wijst het HK van de 7Div volgende kantonnementen toe aan de eenheden:
- Hoofdkwartier 7de Infanteriedivisie, provoostschap, Wielrijderseskadron, Compagnie Luchtafweer: Heizel
- 2de Regiment Karabiniers: het gemeentehuis te Neder-over-Heembeek
- 18de Linieregiment: zaal Familia aan de Leopold I straat te Laken
- 2de Regiment Grenadiers: het Sint-Pieterscollege aan de Léon Théodorestraat te Jette
- 20ste Artillerieregiment: Ternat (Gehucht Den Bos)
- 6de Bataljon Genie en overige geniedetachementen: gemeenteschool Koningin Astridschool aan de Mutsaardlaan 71 te Heembeek
- Transmissietroepen en de Compagnies C47: de gemeenteschool van Strombeek-Bever
- Transportkorps en Intendance: Wemmel
- Atelier voor Herstelling van het Wagenpark: Asse
7TTr moet de verbindingen realiseren tussen de verschillende kantonnementen en de staf van de Div op de Heizel. De eenheden kunnen nu de verplaatsing naar Brussel uitvoeren waarna een eerste overzicht van de toestand van de divisie verkregen wordt. Op het einde van de dag wordt duidelijk dat slechts 3.500 van de oorspronkelijk 16.679 man van de 7Div erin geslaagd zijn de hergroeperingszone ten noorden van Brussel te vervoegen.
Staf/7TTr
De 7Div kan niet meer paraat gesteld worden en zal verder westwaarts moeten trekken. De divisie krijgt bevel Brussel te verlaten en nieuwe kantonnementen op te zoeken in de buurt van Aalst. Op 15 mei vertrekt het 7TTr naar Hofstade bij Aalst om er de verbindingen voor het HK van de divisie voor te bereiden. Generaal-Majoor Van Trooyen, commandant van de 7Div, verlaat de divisie en wordt vervangen door Kolonel SBH Duez, regimentscommandant van 18Li.
Staf/7TTr
Kolonel SBH Duez reist door naar Sint-Andries nabij Brugge waar hij van Generaal-majoor Clément, commandant van het “Centre de rassemblement des isolés de l’armée (CRIA)”, verneemt dat hij de 7Div naar West-Vlaanderen moet verplaatsen. Hij moet de divisie onderbrengen in de buurt van Torhout-Lichtervelde.
Staf/7TTr
De infanterieregimenten worden gekantonneerd in Torhout en Lichtervelde. 20A wordt ondergebracht in Koekelare, het GnK 7Div in Gits en het TptK 7Div in Werken. Dezelfde dag verneemt Kol SBH Duez dat de 7Div zich de volgende dag naar Poperinge moet begeven om daar per spoor naar Frankrijk geëvacueerd te worden. Terwijl de verhuis naar Poperinge wordt voorbereid verplaatst het 7TTr zich op 17 mei al naar Kortemark.
Staf/7TTr
Om 17u00 vertrekt de infanterie per spoor naar Poperinge, de gemotoriseerde eenheden volgen langs de weg. Het TptK 7div wordt geïnstalleerd in Leisele, het GnK samen met 20A, 6Gn en de twee Cie C47 in Proven. De volledige divisie brengt de nacht door in de omgeving van Poperinge. Opnieuw wordt een kantonnement ingericht, ze bekomen levensmiddelen voor vier dagen toegeleverd uit de depots van Poperinge.
Staf/7TTr
Wanneer blijkt dat er in Poperinge geen treinen beschikbaar zijn om de divisie naar Frankrijk te transporteren verzamelt Kolonel Duez de commandanten van de ondereenheden en beveelt ze, bij gebrek aan orders van hogerhand, onmiddellijk de grens met Frankrijk over te steken daar waar ze kunnen. Ze zullen de verplaatsing afzonderlijk moeten uitvoeren in de algemene richting Cassel, Le Wast (Wassen), Boulogne, Montreuil, enkel gesteund door controlepunten onderweg. Het 7TTr wordt eveneens naar Frankrijk gezonden. Het bataljon steekt op 19 mei de Belgisch-Franse grens over en begeeft zich richting Abbeville.
De Staf van de 7Div komt in de late voormiddag te Cassel toe neemt stelling op de markt van Cassel van 12u30 tot 17u00 om de voorbijtrekkende eenheden te volgen en door te sturen naar Amiens en Abbeville.

Duitse opmars tussen 16 en 20 mei. In de nacht van 20 op 21 mei wordt de Franse kust bereikt.
Staf/7TTr in Frankrijk
De volledige divisiecolonne is Cassel gepasseerd in de vroege ochtend van 20 mei en alle eenheden begeven zich gedurende de rest van de dag op weg naar Amiens en Abbeville. Ze bereiken de Somme tegen valavond op het moment dat ook de voorste elementen van de Duitsers in de regio toekomen. Volledige colonnes vallen uiteen en in de grootste verwarring slaagt het merendeel van de eenheden erin de Somme over te steken. In de nacht van 20 op 21 mei bereiken de Duitsers Noyelle-sur-Mer aan de monding van de Somme. Sommige kleine detachementen worden afgesneden van de rest van de divisie en keren naar het noorden terug of worden gevangen genomen. Wie voorbij de Somme geraakte wordt via Rouen doorgestuurd naar een hergroeperingszone van de 7Div in Conches (Eure).
Staf/7TTr in Frankrijk
De 7Div is door het oog van de naald gekropen en profiteert van de relatieve kalmte ten zuiden van de Seine om te hergroeperen in Conches en L’Aigle. De Duitsers rukken niet verder op naar het zuiden aangezien hun hoofdkrachtinspanning nu ten noorden van de Somme ligt waarbij ze zullen proberen te beletten dat de Britse troepen die ingezet zijn op het vaste land terugkeren naar Engeland. Kolonel Duez installeert zich met een beperkte Staf in het gemeentehuis van Conches, de rest van het HK van de divisie staat opgesteld in Le Coudrais.
In de zone Conches – L’Aigle worden alle geïsoleerde eenheden die erin slaagden de Somme over te steken voor de Duitse voorhoede de Atlantische kust bereikte aangehecht aan eenheden van de 7Div. De eenheden van de divisie worden als volgt gekantonneerd:
- 2C in Les Baux de Breteuil
- 2Gr in La Vieille-Lyre
- 18Li in Guernanville en Ste Marguerite de l’Autel
- 20A in Gaudreville-la-Rivière en St-Elier
- GnK 7Div in Burey
- Transportkorps, Provoost en Intendance in Louversey, Tilleul Dame Agnès, Collandre en Quincarnon
- 6Gn in Ferté-Fresnel
- EskCy 7Div in Caugé

Hôtel de Ville van Conches waar de Staf van de 7Div zijn intrek had genomen.
Staf/7TTr in Frankrijk
De divisie blijft in de streek van Conches – L’Aigle kantonneren om terug op krachten te komen. Alle geïsoleerde militairen die samentroepen tussen Conches en L’Aigle, alles tezamen zo’n 15.500 manschappen, komen onder bevel van de 7Div te staan. De 7Div is nog niet buiten schot en het is maar een kwestie van tijd is vooraleer de Duitsers hun opmars naar het zuiden zullen verder zetten.
Staf/7TTr in Frankrijk
Meer en meer geïsoleerden stromen toe te Conches, het aantal Belgen in de streek van Conches – L’Aigle groeit tot 20.000. Andere eenheden die te Conche onder de hoede van de 7Div geplaatst worden:
- I/52Li in La Bretonnière een gehucht van Glisolles
- Xde Bataljon Wachters van Verkeerswegen en Inrichtingen (GVCE) versterkt met geïsoleerde elementen van andere bataljons GVCE in het bos van Anseray.
- Vestingsartillerie van het VOC/Aie bestaande uit de reservegarnizoenen van RFL en RFN (samen ongeveer 1.500 manschappen) die gekantonneerd worden in Le Fidelaire ten oosten van Conches
- Detachement van het 10de Bataljon Genie (10Gn) dat naar Le Fresne gestuurd wordt om er te worden aangehecht aan het detachement van 4/32Gn
- IIde Groep 4de Regiment Artilleriepark (II/4AP)
- IIde Bataljon van het 8ste Regiment Hulptroepen van het Leger (II/8 HuTL)
- Detachement van de Wielrijderdersgroep van de 14Div (GpCy 14Div) te Nogent-le-Sec.

Hergroeperingszones Conches en L’Aigle van de 7Div ten zuiden van de Seine.
Staf/7TTr in Frankrijk
De 7Div wordt naar Malestroit, in het Bretoense departement Morbihan, gestuurd om er opnieuw paraat gesteld te worden. Twee treinen worden voorzien in het station van L’Aigle om de divisie naar Bretagne te brengen. Een eerste trein vertrekt om 21u45, de tweede net na middernacht.
Staf/7TTr
Op de dag van de Belgische capitulatie komt de voorhoede van de 7Div aan in het Bretoense departement Morbihan. In tegenstelling tot andere Franse steden waar zich Belgische eenheden bevonden, worden in Malestroit geen incidenten gemeld met de Franse bevolking. De Belgische regering in ballingschap in Frankrijk beslist dat de Belgische eenheden, die zich niet in de zone van ons veldleger in Vlaanderen bevonden op 28 mei buiten de capitulatie blijven. Ze zullen onder bevel van de Minister van Landsverdediging, Luitenant-generaal Denis, de strijd voortzetten aan de zijde van de geallieerden. De 7Div is vanaf nu de enige grote eenheid van het veldleger die na de capitulatie overblijft.
Staf/7TTr in Frankrijk
Het HK van de 7Div installeert zich te Saint-Marcel op een drietal kilometer van de stad Malestroit. De verschillende eenheden worden in de volgende gemeentes ondergebracht:
- Compagnies C47/7Div in St-Marcel
- Esc Cy/7Div in Pleucadeuc
- 18Li in La Chapelle-Caro
- 2C in Sérent en St-Guyomard
- 2Gr in Roc St-André
- 20A in Ruffiac en vervolgens Rochefort-en-Terre
- 6Gn in Monterrein
- Cie Intendance/7Div in Malestroit
- Geneeskundig Korps/7Div in Malestroit en het kasteel van Thierpont waar een infirmerie wordt geïnstalleerd
- Cie Luchtafweer/7Div in Saint-Laurent
Staf/7TTr in Frankrijk
Onder druk van de Fransen stemt de Belgische regering in ballingschap in om de 7Div terug operationeel te maken met de bedoeling deze grote eenheid zo snel mogelijk in te zetten aan de zijde van het Franse leger. De Belgische regering denkt er aan een nieuw veldleger van zes infanteriedivisies en een tankdivisie samen te stellen. De divisie blijft in Malestroit tot 17 juni.
Staf/7TTr in Frankrijk
Op 4 juni 1940 wordt Kolonel SBH Duez als commandant a.i. van de 7Div vervangen door Generaal-majoor Van Daele, voormalig commandant van de Koninklijk Militaire School.
Staf/7TTr in Frankrijk
Op 17 juni om 13u30 kondigt Maréchal Pétain in een radiotoespraak aan de Franse bevolking de nakende capitulatie van Frankrijk aan. De Belgen kunnen de verdere heruitrusting van de 7Div met Frans materieel nu wel vergeten. De Minister van Landsverdediging, Luitenant-generaal Denis gooit het nu over een andere boeg, hij vat het plan op om de 7Div zonder bewapening noch materieel naar Engeland over te brengen. De uitvoering van het plan van de Minister van Landsverdediging mislukt en de 7Div is op zichzelf aangewezen om eventueel op eigen initiatief nog in Engeland terecht te komen. Nu het er ook voor de Fransen bijzonder slecht begint uit te zien en het land dreigt te capituleren onder de snelle vooruitgang van de Duitse Wehrmacht, geeft generaal Van Daele opdracht aan de divisie om zich naar Saint-Nazaire te verplaatsen met het oog op een mogelijke inscheping naar Engeland. De regimenten worden klaargemaakt voor de verplaatsing.
Staf/7TTr in Frankrijk
Terwijl de laatste geallieerde troepen het Bretoense schiereiland verlaten met de Duitse pantserdivisies in hun kielzog, blijft Generaal-Majoor Van Daele op verdere instructies aandringen voor het transport van zijn divisie naar het Verenigd Koninkrijk. In de loop van de namiddag wordt het echter duidelijk dat dit plan niet gerealiseerd zal worden. De divisie zal nu ten zuiden van de Loire in veiligheid worden gebracht via Malestroit, Péaule, La Roche Bernard, Herbignac en Saint-Nazaire.

7TTr steekt samen met de 7Div de Loire over te Saint-Nazaire
Staf/TTr in Frankrijk
Een groot detachement van de divisie bereikt Legé ten zuiden van Nantes en trekt verder terug richting La Rochelle om uiteindelijk halt te houden in Pons waar Generaal-majoor Van Daele en de stafgroep van de divisie al zijn aangekomen.
Soldaat Taillieu van de 2Cie raakt bij een niet nader beschreven incident gewond bij het oversteken van de Loire in Saint-Nazaire en overlijdt op 20 juni aan zijn verwondingen in het hospitaal van deze Zuid-Franse stad.
Staf/7TTr in Frankrijk
Het aan de Duitsers ontsnapte gedeelte van de 7Div hergroepeert in het niet door de Duitsers bezette gedeelte van Frankrijk net ten oosten van de demarcatielijn. Een kantonnement wordt ingericht in de omgeving van Nogaro (TptK 7Div), Sauboire (2Gr) en Cazaubon (18Li) ten oosten van Mont-de-Marsan en ten noorden van Pau. Langzaam maar zeker wordt het duidelijk dat een evacuatie naar Engeland niet meer mogelijk is wanneer Frankrijk op 22 juni de wapenstilstand met Duitsland ondertekent.

Kantonnement van 7TTr te Gabarret in Zuid-Frankrijk na de Franse capitulatie. (Projectie op recente kaart)
Staf/7TTr in Frankrijk
7TTr bereikt op 24 juni het Zuid-Franse stadje Gabarret in de nieuwe reorganisatiezone van de 7Div.
Staf/7TTr in Frankrijk
In het verdrag dat Frankrijk op 22 juni te Compiègne met de Duitsers ondertekende staat onder meer vermeld dat Frankrijk er zich toe verbind de aanwezige Belgische militairen ten zuiden van de demarcatielijn te ontwapenen en aan Duitsland uit te leveren. Duitsland wil kost wat kost voorkomen dat de ongeveer 180.000 Belgische militairen nog naar Engeland zouden worden overgebracht om daar de strijd voort te zetten. De praktische modaliteiten voor een dergelijke uitlevering zullen nog een tijdje op zich laten wachten.
De laatste troepen van de divisie worden naar ons land gerepatrieerd op 26 augustus 1940.
Eenheid | Naam | Voornaam | Foto | Graad | Stand | Klas | ° op | ° te | + op | + te | Nota |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Onbekend | ANNAERT | Frans | ![]() | Sdt | Mil | 05.03.1920 | Grimbergen | 10.05.1940 | Riemst | ||
Onbekend | BALLE | Romain, René | Sdt | Mil | 39 | 06.10.1919 | Sint-Pieters-Leeuw | 10.05.1940 | Veldwezelt | ||
Onbekend | FIERENS | Frans, R. | Kpl | Mil | 33 | 27.03.1913 | Aarschot | 10.05.1940 | Riemst | ||
Onbekend | MENTEN | Gaston, J.E. | Sdt | Mil | 39 | 11.10.1919 | Kraainem | 21.05.1940 | De Panne | ||
2 | TAILLIEU | Arthur, R. | Sdt | Mil | 38 | 25.06.1919 | Winnipeg (CAN) | 20.06.1940 | Saint-Nazaire (F) | Overleden in hospitaal |