Reglementaire benaming	1ste Infanteriedivisie | 1ID 1er Division d’Infanterie | 1DI
Ontdubbeld van	n.v.t.
Onderdeel van	Cavaleriekorps
Bevelhebber	Luitenant-generaal Walter Coppens
Commandant Infanterie	Generaal-majoor Auguste De Droog
Commandant Artillerie	Kolonel A. Delhaise
Stafchef	Majoor SBH Michel Marchau
Intendant	1ste Kapitein Gaston Rummens
Commandant Transportkorps	Luitenant-kolonel Honoré Van Den Bouhede
Standplaats	Dekkingsstelling Albertkanaal Sector Hasselt Commandopost te Hasselt
Samenstelling	Hoofdkwartier
	3de Linieregiment
	4de Linieregiment
	24ste Linieregiment
	1ste Regiment Artillerie
	1ste Bataljon Genie
	1ste Bataljon Transmissietroepen
	(Wielrijderseskadron 1ID) -> Afgedeeld bij 1ste Regiment Jagers te Paard
	(Compagnie Getrokken C47 1ID (Kapitein-commandant Pierre Ryckmans)) -> Afgedeeld bij 14de Infanteriedivisie
	Compagnie C47 op T13 1ID (Luitenant Res G. Tornay)
	Geneeskundig Korps 1ID	Staf (Med Maj L. Ruytinckx)
		Geneeskundige Versterkingcompagnie (Med 1Kapt Victor Schepens)
		Lichte Ambulance (Med Lt P. Ponsar)
		Ambulance Infanteriedivisie (Med Lt J.L. Jauquet)
		Autopeloton der Sanitaire Vervoersformaties (Lt A. Masschelein)
	Compagnie Intendance 1ID (Luitenant F. Masure)
	Transportkorps 1ID	Staf
		Peloton voor Infanteriemunitie (Lt R. De Rijcke)
		1ste Autopeloton voor Infanteriemunitie (Lt J. De Waele)
		2de Autopeloton voor Infanteriemunitie (Lt L. Verhaegen)
		1ste Autopeloton voor Artilleriemunitie
		2de Autopeloton voor Artilleriemunitie (Lt O. Van Den Eeckhout)
		Autopeloton voor Ravitaillering (Lt J. De Bruyn)
		Autopeloton voor Materieel (Lt L. Verstraelen)
		Atelier voor Herstelling van het Wagenpark (Lt E. Hoste)
	Compagnie Luchtafweermitrailleurs (Luitenant J. de Hullu)
	Provoost (Kapitein-commandant Pierre Schelfout)
Tijdelijke Eenheden	IIde Bataljon 2de Regiment Hulptroepen

Staf/1Div
De 1ste Infanteriedivisie (1Div) is een actieve divisie die in vredestijd zijn hoofdkwartier in Gent had. Voor de mobilisatie voerde de Staf/1Div het commando over het 2de Linieregiment (2Li) gekazerneerd in de Leopoldskazerne te Gent, het 3de Linieregiment (3Li) gekazerneerd in de Mahieukazerne te Oostende en het 4de Linieregiment (4Li) gekazerneerd in de Rademakerskazerne te Brugge. Het 1ste Regiment Artillerie (1A), eveneens in Gent gekazerneerd, was het organieke artillerieregiment (oftewel divisieartillerie) van de 1Div. De 1Div wordt op 26 augustus 1939 gemobiliseerd bij afkondiging van Fase A van het mobilisatieplan. Op 1 september 1939, bij afkondiging van Fase C van het mobilisatieplan, wordt het Eskadron Wielrijders van de 1ste Infanteriedivisie (EskCy 1Div) gemobiliseerd te Meetkerke nabij Brugge als organiek verkenningseskadron van de 1Div. Van zodra het 24ste Linieregiment (24Li), een ontdubbelingsregiment van 4Li, begin september onder de wapens wordt geroepen, lost dit regiment het 2Li af bij de 1Div. Het 2Li wordt onder bevel geplaatst van de pas opgerichte 12de Infanteriedivisie (12Div). In september wordt de 1Div ook nog versterkt met het 1ste Bataljon Genie (1Gn) dat van dan af het organiek bataljon genie van de divisie wordt en het 1ste Bataljon Transmissietroepen (1TTr) dat de taak van organiek bataljon transmissie van de divisie opneemt. 

Tijdens de eerste maand van de mobilisatie wordt de 1Div ingezet voor de bewaking van de Belgische kust. Het 4Li bezet de oostkust tussen Oostende en de Belgisch-Nederlandse grens, het 3Li bezet de westkust en een gedeelte van de Frans-Belgische grens. Het EskCy 1Div verlengt de stellingen van het 3Li tot Poperinge. Het 24Li wordt in reserve gehouden te Brugge waar zich ook het HK van de divisie bevindt. Op 22 september 39 verhuist de 1Div met al zijn eenheden naar Antwerpen om ten zuiden van de stad een divisiesector te bezetten achter de anti-tankgracht tussen het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en het Albertkanaal. Het HK wordt opgesteld te Wijnegem. Op 9 januari 1940 wordt de 1Div vanuit Antwerpen naar West-Vlaanderen gestuurd en krijgt opnieuw de opdracht om de Belgische kust te verdedigen. Deze opdracht wordt maar gedurende één week uitgevoerd want op 15 januari wordt de 1Div naar de Sector Leuven van de K.W. Stelling gestuurd.  Elk regiment moet wel één bataljon achterlaten aan de kust [1]. Voor de verdediging van de Sector Leuven wordt het HK/1Div opgesteld te Kortenberg. Een goede maand later verlaat de 1Div Leuven om zich naar Hasselt te begeven. De bataljons die achterbleven aan de kust worden bijgetrokken en naar Limburg verplaatst. De 1Div wordt op 17 februari 1940 onder bevel geplaatst van het Cavaleriekorps (CK). Onmiddellijk na aankomst in de korpszone van het CK wordt een aantal eenheden van de 1Div door de Staf/CK gereaffecteerd. Het EskCy 1Div wordt toegevoegd aan de Groepering Ninitte (Gpg Ninitte) die belast is met een dekkingsopdracht ten noorden van het Albertkanaal, de Compagnie getrokken C47mm van de 1Div wordt in versterking gegeven van de 14Div en de Compagnie C47mm op T13 van de 1Div wordt op 7 maart tezamen met het Iste Bataljon van 4Li (I/4Li) toegewezen aan de algemene reserve van het CK.

Met de resterende middelen bezet de 1Div de Sector Hasselt van de Dekkingsstelling achter het Albertkanaal tussen Stokrooie en Diepenbeek. De drie infanterieregimenten van de 1Div worden in lijn opgesteld langs het kanaal. Het 24Li bezet de linker ondersector van de divisie en sluit aan op de stellingen van de 14de Infanteriedivisie (14Div) eveneens behorende tot het CK. Het 3Li bezet de midden ondersector terwijl het 4Li(-) op de rechterflank staat opgesteld en de junctie maakt met de 4de Infanteriedivisie (4Div) van het Iste Legerkorps (I/LK). Het HK van de 1Div is opgesteld te Hasselt waar zich ook het voorwaarts HK van het CK bevindt. Het IIde Bataljon van het 2de Regiment Hulptroepen (II/2HuT) kantonneert te Sint-Lambrechts-Herk en staat onder het bevel van de 1Div. De 8ste Compagnie van II/2HuT verzekert de bewaking van het HK/1Div ter vervanging van het EskCy 1Div dat normaal instaat voor de beveiliging van het HK. Het feit dat het HK kan beschikken over II/2HuT zal voor het verdere verloop van de veldtocht een tactisch voordeel opleveren omdat de Staf/1Div het EskCy 1Div nu zal kunnen gebruiken als onmiddellijk inzetbare mobiele reserve om tussen te komen daar waar de nood het hoogst is.

Ten noorden van het Albertkanaal staat de Gpg Ninitte opgesteld. Deze groepering is een ad hoc samengestelde formatie die hoofdzakelijk bestaat uit eenheden van de 2de Cavaleriedivisie (2CD) aangevuld met andere elementen van het Cavaleriekorps. De Gpg Ninitte heeft als opdracht de vijand gedurende minstens 24 uur te vertragen op de Vooruitgeschoven Stelling zodat de eenheden achter het Albertkanaal de tijd krijgen hun stellingen in te nemen en te organiseren.

Gpg De Droog/CK
De 1Div moet nog tijdens de mobilisatie twee eenheden, het Iste Bataljon van 4Li (I/4Li) en de Cie 47 T13/1Div, afstaan aan de algemene reserve van het CK. De algemene reserve moet zich klaar houden om tussenbeide te komen indien de vijand erin slaagt het Albertkanaal over te steken en moet als bijkomende opdracht een dwarsstelling (oftewel bretel) voorbereiden op de limiet van het CK met het I/LK. Dit om de oostflank van het CK te beveiligen. De bevelvoering over de algemene reserve van het CK wordt toevertrouwd aan Generaal-majoor De Droog, Commandant Infanterie van de 1Div (CI/1Div) die voor de gelegenheid onder rechtstreeks bevel van het CK komt te staan. Deze algemene reserve zal nog worden versterkt met eenheden van de Gpg Ninitte eens deze zijn binnengelopen achter het Albertkanaal na het beëindigen van hun dekkingsopdracht in Noordoost-Limburg. Luitenant-generaal de Neve de Roden, commandant van het CK, hecht vooral veel belang aan de organisatie van de dwarsstelling op de limiet van het CK en het I/LK. De in te richten dwarsstelling is gekend onder de naam Bretel van Kortessem (oftewel Bretelle de Kortessem) en loopt grosso modo van Kerniel tot Gors en vervolgens langs de Mombeek van Guigoven via Wintershoven tot Vliermaalroot. Vanaf Vliermaalroot loopt de stelling via het kasteel Jongenbos tot Krijt en Diepenbeek. De Bretel van Kortessem is in twee ondersectoren verdeeld. Majoor Souka, commandant van I/4Li, zal de noordelijke ondersector bevelen, de zuidelijke ondersector zal bezet worden door eenheden van de Gpg Ninitte. De in te nemen stellingen moeten verkend worden door Maj Souka en de defensieve waarde van de Mombeek moet verhoogd worden door in de vallei van de Mombeek overstromingswerken uit te voeren en prikkeldraadversperringen aan te leggen. Er wordt pas begin mei 1940 gestart met deze geniewerken omdat het I/LK gekant was tegen de aanleg van hindernissen op zijn westflank en weinig samenwerking terzake aan de dag legde.

Cie C47 T13/1Div
De Compagnie C47 op T13 van de 1ste Infanteriedivisie (Cie C47 T13/1Div) wordt op 1 september 39 gemobiliseerd te Koolkerke nabij Brugge. De compagnie, bevolen door Lt Res Tornay, beschikt over twaalf T13 lichte pantservoertuigen die uitgerust zijn met een C47mm anti-tankkanon. De twaalf C47 op T13 zijn verdeeld over drie pelotons. Van 8 tot 22 september wordt de compagnie in reserve gehouden te Brugge. Op 22 september worden de drie pelotons verdeeld over de drie infanterieregimenten van de 1Div die elk vier T13 krijgen toegewezen. Op 23 september vertrekt de compagnie samen met de infanterieregimenten naar de regio ten zuiden van Antwerpen tussen het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en het Albertkanaal. Het 1ste Peloton van OLt Res Van de Putte wordt opgesteld te Oelegem, het 2de Peloton van OLt Verleye wordt opgesteld te Schilde en het 3de Peloton van OLt Res Veeckman wordt opgesteld te ‘s Gravenwezel. Tussen 2 en 20 december wordt de compagnie naar Etterbeek (Brussel) gestuurd om op 21 december de 1Div terug te vervoegen in Schilde. Via een tussenstop in Wetteren wordt de compagnie begin januari naar Blankenberge verplaatst waar een vijftal dagen verbleven wordt om nadien met een tussenstop te Gent naar Everberg nabij Leuven gestuurd te worden. De compagnie verblijft van 16 januari tot 16 februari te Everberg om op 17 februari Sint-Lambrechts-Herk nabij Hasselt te vervoegen. Lang blijft de compagnie niet meer bij de 1Div want de eenheid wordt aangeduid om samen met  het Iste Bataljon van het 4de Linieregiment (I/4Li) de algemene reserve van het Cavaleriekorps (CK) te vormen en staat bijgevolg vanaf 7 maart onder direct bevel van het CK. De Cie C47 T13/1Div wordt voor de uitvoering van deze opdracht naar Wintershoven verplaatst.

Cie C47 Tr/1Div
De Compagnie getrokken C47mm van de 1ste Infanteriedivisie (Cie C47 Tr/1Div) wordt op 1 september 39 eveneens gemobiliseerd te Koolkerke en verblijft er tot 4 september waarna de compagnie verhuist naar Sint-Jan, een deelgemeente van Ieper. Daar verblijft de compagnie tot 21 september om nadien samen met de rest van de 1Div naar Antwerpen te vertrekken. De Cie C47 Tr/1Div wordt eerst ondergebracht in Wijnegem en vervolgens in Schilde.  De pelotons voeren verschillende opdrachten uit in de regio tussen het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten en het Albertkanaal tot 11 januari 1940 wanneer de compagnie bevel krijgt om zich naar Nieuwpoort te begeven. Lang zal de compagnie niet aan de kust verblijven want op 15 januari wordt de compagnie al doorgestuurd naar Heverlee. Op 17 februari vervoegt de compagnie de rest van de divisie in Limburg. Hier wordt de compagnie onttrokken aan het commando van de 1Div en onder bevel van de 14Div, een divisie van tweede reserve, geplaatst. De divisies van tweede reserve beschikken, in tegenstelling tot de actieve divisies en divisies van eerste reserve, niet over een organieke Cie C47mm op T13 noch over de compagnie getrokken C47mm. Daarenboven ontbreekt in de infanterieregimenten van de Tweede Reserve het vierde bataljon met de zware mitrailleurs en de anti-tankkanonnen C47mm. Hierdoor kan gerust gesteld worden dat de anti-tank capaciteit van de 14Div zeer beperkt is. Om het tekort aan anti-tankmiddelen op te vangen krijgt de 14Div de Cie Tr C47/1Div in versterking. De pelotons worden initieel door de 14Div ingezet bij de bruggen over het Albertkanaal te Beringen, Genenbos en Stokrooie. 

GnK/1Div
Het Geneeskundig Korps van de 1ste Infanteriedivisie (GnK/1div) is verantwoordelijk voor de medische steun op echelon divisie. De verschillende eenheden van het GnK vormen samen een medische hulpplaats (oftewel triagestation) dat vier tot acht kilometer achter de frontlijn ontplooid wordt. De taak van deze medische hulpplaats bestaat er in om de gewonden te triëren en af te voeren naar het meest geschikte behandelingsechelon. De regimenten van de divisie beschikken over een regimentshulppost die op een tweetal kilometer van de eerste linies wordt ontplooid. Deze regimentshulpposten staan in voor de directe medische steun en de evacuatie van zieken en gewonden naar de medische hulpplaats van het Geneeskundig Korps. Het GnK beschikt over een wagenpark met een reeks ambulances, vrachtwagens en autobussen. Het Geneeskundig Korps van de 1Div wordt bevolen door Geneesheer Maj Ruytinckx. Aan de vooravond van de oorlog bevindt de Lichte Ambulance van het Geneeskundig Korps/1Div zich op Kasteel Trekscheuren nabij Hasselt, de  Ambulance staat opgesteld te Brustem.

Cie Int/1Div
De Compagnie Intendance van de 1Div (Cie Int/1Div) bevindt zich op 9 mei te Kortenbos nabij Sint-Truiden. De Cie Int/1Div heeft zich geïnstalleerd op de terreinen van het station van Kortenbos langs spoorlijn 21 (Landen – Hasselt) waar de bevoorradingsplaats van de 1Div is ingericht. In dit station zal de Dagelijkse Ravitailleringstrein (DRT) voor de divisie aankomen. Dagelijks worden levensmiddelen bestemd voor de 1Div afgeladen in het station van Kortenbos en door de Cie Int/1Div in een depot opgeslagen. Vanuit dit depot worden de levensmiddelen vervolgens door het PARa van het TptK/1Div naar de verschillende eenheden van de 1Div gebracht. De bevoorrading aan munitie en materieel gebeurde op een gelijkaardige manier. 

TptK/1Div
Het Transportkorps van de 1Div (TptK/1Div) wordt op 5 september 1939 gemobiliseerd te Zuienkerke nabij Brugge. Het TptK/1Div verblijft te Zuienkerke tot 16 september om zich vervolgens te Brugge te installeren. Het transportkorps beschikt over zeven bevoorradingspelotons en een Atelier voor de herstelling van het wagenpark (oftewel ARCA/1Div). Op 21 september verlaat het TptK Brugge om zich samen met de rest van de 1Div naar Antwerpen te begeven. Het TptK neemt er achtereenvolgens stelling te Deurne, Mortsel en Boechout. Op 9 januari verlaat het TptK Boechout om zich met een tussenstop te Wetteren opnieuw in Brugge te installeren. Na een vijftal dagen wordt het transportkorps doorgestuurd naar het Leuvense waar achtereenvolgens te Sterrebeek en Kraainem gestationeerd wordt. Uiteindelijk vertrekt het TptK naar Limburg waar de staf zich op 15 februari installeert te Kortenbos.

• PMI/TptK
  Het Peloton Munitie Infanterie (PMI) van Lt Res De Rijcke bevindt zich vanaf 13 februari 40 te Zoutleeuw. Het PMI bestond uit een 60-tal manschappen voornamelijk afkomstig uit boerengezinnen en was uitgerust met paard en kar. De karren waren voorzien van munitiecaissons. Het peloton diende de infanterieregimenten van de 1Div te bevoorraden met munitie en beschikte in totaal over 100 trekpaarden.
• PARa/TptK
  Het Autopeloton voor Ravitaillering (oftewel Peloton Automobile de Ravitaillement – PARa) van Lt De Bruyn bevindt zich sinds 15 april te Zepperen nabij Sint-Truiden.

Cie MiAA/1Div
De Compagnie Luchtafweermitrailleurs van de 1Div (Cie MiAA/1Div), die onder bevel komt te staan van Luitenant de Hullu, wordt op 5 september 1939 tezamen met de rest van het TptK/1Div gemobiliseerd te Zuienkerke. De compagnie blijft tot 27 maart 40 onder bevel van de Staf TptK/1Div die de opdrachten van de compagnie ten voordele van het TptK/1Div bepaalt.  Op 27 maart worden, met de verspreiding van de nota GHK – Staf 3de Sectie Nr 12577, alle luchtafweercompagnies weggetrokken uit de transportkorpsen van de divisies en rechtstreeks onder bevel van de divisiestaven geplaatst. Vanaf 27 maart worden de opdrachten van de compagnie bijgevolg bepaalt door de Staf/1Div en wordt de compagnie nu ingezet ten voordele van de ganse divisie.

Provoostdienst/1Div
Het mobilisatiekantonnement van de Provoostdienst van de 1Div bevindt zich in de Rijkswachtkazerne te Brugge. De provoostdienst zal pas gemobiliseerd worden bij de start van de vijandelijkheden na afkondiging van Fase E van het mobilisatieplan (oftewel de algemene mobilisatie).

Staf/1Div
Om 00u35 brengt de officier met permanentie van de Staf/CK, Luitenant SBH Quinet, de Staf/1Div op de hoogte van de afkondiging van het algemeen alarm. Het alarm wordt onmiddellijk doorgegeven aan de ondereenheden van de divisie. Omstreeks 06u30 wordt de staf op de hoogte gebracht van de afkondiging van de algemene mobilisatie naar aanleiding van de Duitse inval. De Staf/1Div wordt ook door de Staf/CK geïnformeerd over de schendingen van Belgisch-Nederlandse grens in de sector van de Gpg Ninitte. 

Gpg De Droog/CK
GenMaj De Droog krijgt in de late namiddag het bevel om de inname van de Bretel van Kortessem door de algemene reserve van het CK voor te bereiden. De generaal neemt Maj Souka mee naar het voorwaarts HK van het CK in Hasselt om de orders in ontvangst te nemen. De beide officieren krijgen het bevel om de Ondersector Noord van dwarsstelling tegen de ochtend van 11 mei te bezetten met I/4Li en de Cie C47 T13/1Div. De andere eenheden die deel uitmaken van de algemene reserve van het CK zijn nog ingezet ten noorden van het Albertkanaal.

Cie C47 T13/1Div
Maj Souka convoceert tegen de avond van 10 mei Lt Tornay samen met de compagniecommandanten van I/4LI op de CP van zijn bataljon te Wimmertingen voor een ordergroep bataljon. De middelen van de compagnie worden verdeeld over de verschillende steunpunten van I/4Li die bezet moeten zijn voor 03u00 de volgende dag. Maj Souka verkiest zijn eenheden te installeren voor dageraad om ze aan het zicht van de vijandelijke luchtmacht te onttrekken. 

GnK/1Div
De medische hulpplaats van de divisie wordt geopend te Brustem. De Lichte Ambulance activeert zijn hulppost nabij Hasselt. De eerste gewonden komen hier aan rondom 11u00 en worden na stabilisatie afgevoerd naar Brustem.

Staf/1Div
Tijdens de nacht van 10 op 11 mei worden de nog intacte bruggen over het Albertkanaal vernield nadat de laatste elementen van de Gpg Ninitte zijn binnengelopen. In de vroege ochtend verneemt de Staf/1Div meer details over het verloop van de eerste oorlogsdag bij het I/LK. De toestand is verre van geruststellend, de bruggen van Veldwezelt en Vroenhoven zijn intact in de handen van de vijand gevallen en het fort van Eben-Emael is volledig uitgeschakeld door parachutisten die met zweefvliegtuigen op het dak van het fort geland zijn. Na het mislukken van de door de 7Div geplande dubbele tegenaanval om de bruggen terug in te nemen wordt nu door het I/LK het plan opgevat om een dwarsstelling (bretel) op te richten op de as Eigenbilzen – Mopertingen – Kleine Spouwen – Rijkhoven en die vervolgens langs de Demer te vervolledigen tot in Tongeren. Omstreeks 03u50 ontvangen de betrokken eenheden van het I/LK hun orders. Het is weinig waarschijnlijk dat deze eenheden in staat zullen zijn om in de vroege morgen van 11 mei nog stelling te nemen en deze in te richten temeer omdat de regimenten van de 4Div pas om 10u00 door hun divisiestaf ingelicht worden over de nieuwe opdracht. De 7Div die over de ganse lijn is aangeklampt door de vijand zal zelfs nooit kunnen terugplooien om de dwarsstelling te bezetten. De verdediging van de dwarsstelling van het I/LK wordt dan ook al opgeheven om 11u00 waarna het I/LK om 12u50 de algehele aftocht naar Leuven beveelt en hiermee de oostflank van de 1Div en in extenso de oostflank van het CK blootgeeft aan de vijand. 

Daar waar het relatief rustig blijft op de stellingen langs het Albertkanaal zal de hoofdkrachtinspanning van de divisie bij de verdediging van zijn rechterflank komen te liggen. De vijandelijke druk op de Ondersector Noord van de Bretel van Kortessem blijft echter beperkt omdat door omstandigheden de infanterieregimenten van de 4Div niet verwittigd worden van het terugtrekkingsbevel van het I/LK. Deze regimenten blijven de dwarsstelling van het I/LK bemannen tussen Bilzen en Hoeselt waardoor de rechterflank van de 1Div niet onmiddellijk bedreigd wordt. Om 18u00 krijgt het CK de toelating van het GHK om zijn troepen die opgesteld staan achter het Albertkanaal vanaf 22u00 terug te trekken naar het westen. Het 4Li krijgt van de Staf/1Div het bevel om een achterhoede te leveren die de terugtocht van de 1Div moet beveiligen. Het IIde Bataljon van 4Li (II/4Li), onder bevel van Majoor Dieperinck, krijgt van zijn regimentscommandant de opdracht een achterhoede samen te stellen bestaande uit vijf fuselierspelotons gesteund door twee pelotons mitrailleurs en twee pelotons C47mm anti-tankkanonnen. De achterhoede wordt ook nog uitgebreid met het peloton van III/4Li dat staat opgesteld in het bruggenhoofd rond Sluis Nr2. De pelotons moeten een dwarsstelling innemen die begint bij het bruggenhoofd rond Sluis Nr2 en vervolgens te Diepenbeek aansluit op de stellingen van de flankhoede van het CK.  Om 21u30 verlaat II/4Li zijn stellingen in tweede echelon van 4Li om de dwarstelling te bezetten. De achterhoede van de 1Div bezet steunpunten die tijdens de mobilisatie al verkend en voorbereid werden. De 1Div met uitzondering van de achterhoede en de eenheden die zijn toegevoegd aan de Gpg De Droog begint vanaf 22u00 met de ontruiming van zijn divisiesector achter het Albertkanaal en wordt naar de Demer/Gete Stelling gezonden. De marsroute zal over Alken, Rummen en Meensel-Kiezegem lopen. De divisiestaf verlaat Hasselt en trekt zich terug naar Kortenaken.

Gpg De Droog/CK
Naar aanleiding van de verontrustende toestand bij het I/LK geeft LtGen de Neve de Roden, commandant van het CK, om 03u00  het bevel aan GenMaj De Droog om orders te verspreiden aan de net binnengelopen eenheden van de Gpg Ninitte voor de bezetting van de Bretel van Kortessem. Hij krijgt opdracht om de terugtrekkende eenheden van het I/LK op te vangen en weerstand te bieden op de dwarsstelling tot de rest van het CK is geïnstalleerd op de Demer/Gete Stelling. Nadat GenMaj De Droog op de hoogte werd gesteld van de toestand van de eenheden die net zijn binnengelopen wordt in de vroege ochtend het volgend plan opgesteld. In de Ondersector Noord wordt op het eerste echelon ten zuiden van I/4Li en de Cie C47/T13 1Div, het EskCy 1Div ontplooid. De Iste Groep van het 2de Regiment Gidsen (I/2G) zal het tweede echelon van de Ondersector Noord bezetten.  Het 1ste Regiment Jagers te Paard (1JP) krijgt het bevel over de Ondersector Zuid en zal stelling nemen in eerste echelon van Kerniel over Gors-Opleeuw en Guigoven tot Wintershoven. De kruispunten van Kortessem en van Wellen zullen in tweede echelon verdedigd worden door de IIde Groep van 2G (II/2G) en de Wielrijdersgroep van de 14de Infanteriedivisie (GpCy 14Div).  De Gpg De Droog kan rekenen op de artilleriesteun van twee tijdelijk daartoe samengestelde artilleriegroeperingen van het 19de Regiment Artillerie (19A), korpsartillerie van het CK. De commandopost van Generaal-majoor De Droog staat opgesteld in het kasteel van Wimmertingen [2] en wordt verdedigd door het II/2/1GpgHuT.

I/4Li en de Cie C47  T13/1Div bevinden zich al sinds 04u00 op hun stellingen langs de Bretel van Kortessem, de eenheden van de Gpg Ninitte zijn zich nog volop aan het reorganiseren na de geleverde gevechten op de Vooruitgeschoven Stelling. De commandanten van die eenheden worden om 08u30 gebriefd over hun nieuwe opdracht door GenMaj De Droog in zijn CP te Wimmertingen. Wanneer om 09u00 het nieuws van de Duitse doorbraak richting Tongeren vernomen wordt beslist de commandant van het CK om niet langer te talmen en de Bretel van Kortessem onmiddellijk volledig te laten bezetten, ook door de eenheden van de Groepering Ninitte die nog in volle reorganisatie zijn. GenMaj De Droog geeft 1JP, 2G, EskCy 1Div en de GpCy 14Div opdracht om zo snel mogelijk hun posities in te nemen op de dwarsstelling. Geen moment te vroeg want vanaf 13u30 maakt de vijand contact met de troepen opgesteld in eerste echelon van de zuidelijke ondersector. De ganse dag wordt verwoed gevochten in de omgeving van Kortessem en Wellen.

GenMaj De Droog laat weten dat de Ondersector Noord een duizendtal fietsen mag verwachten in de loop van de namiddag om een betere mobiliteit van de troepen te verzekeren [3].  Deze rijwielen zullen nooit aankomen. 

Cie C47 T13/1Div
Omstreeks 01u00 vertrekken de pelotons van de Cie C47 T13/1Div naar hun stellingen in de Ondersector Noord. Lt Tornay begeeft zich naar de CP van I/4Li die vanaf 04u00 operationeel is te Krijt. De compagnie moet echter twee defecte T13 achterlaten te Kortessem. Hierdoor moet de verdeling van de T13, die de avond voordien tijdens de ordergroep bataljon werd vastgelegd, herzien worden. Uiteindelijk staan alle compagnies van I/4Li en de pelotons C47/T13 op hun juiste plaats tegen 07u00. De ganse voormiddag passeren terugtrekkende eenheden van de 4de en de 7de Infanteriedivisie de stellingen van de Cie 47 T13/1Div. Tegen 11u30 komen de manschappen van het EskCy 1Div toe in de ondersector en nemen stelling in eerste echelon nabij Vliermaalroot. De eerste elementen van I/2G komen rond 17u00 toe in de Ondersector Noord en nemen stelling in tweede echelon. Om 20u30 is de positie volledig bezet zoals gepland. De vijand maakt om 21u30 voor het eerst contact ter hoogte van Diepenbeek en tegen 23u00 is het volledig eerste echelon van de Ondersector Noord in gevechten verwikkeld.

GnK/1Div
Om 15u30 ontvangt Geneesheer Majoor Ruytinckx de opdracht om zijn eenheden over te brengen naar Kapellen nabij Halen. De colonne met de paardenwagens interpreteert het bevel verkeerd en zet koers naar Kapellen ten zuiden van Antwerpen.

Staf/1Div
Het Cavaleriekorps heeft de opdracht gekregen om de aftocht van het veldleger naar de K.W. Stelling te dekken. Hiervoor zal het korps gedurende 12 en 13 mei post vatten langsheen de Demer/Gete-Stelling. Deze vooraf geplande dwarsstelling loopt van Tienen over Halen en Diest tot Tessenderlo (aan de Winterbeek) en de Sector van de 6Div aan het Albertkanaal ten noorden van Kwaadmechelen. De Demer/Gete-Stelling werd tijdens de mobilisatie al gedeeltelijk voorbereid door de 2CD. Alle beschikbare cavalerie-eenheden worden nu zo snel mogelijk naar deze linie gebracht om er de Duitse opmars af te remmen tijdens de terugtocht van het veldleger naar de K.W. Stelling [4]. Een gedeelte van de 1Div zal de Demer/Gete-Stelling versterken, een ander gedeelte van de 1Div wordt direct doorgestuurd naar kantonnementen achter de K.W. Stelling.

De 1Div(-) wordt toegevoegd aan het tweede echelon van de Demer/Gete-Stelling. Het 4Li(-) wordt ontlast van deze opdracht en marcheert direct verder naar de K.W. Stelling. Het 3Li en 24Li worden respectievelijk toegewezen aan het tweede echelon van de Demer/Gete-Stelling tussen Halen en Tienen. Voor het 3Li staat het 3de Regiment Lansiers (3L) in eerste echelon opgesteld achter de Gete, voor het 24ste Linie het 2de Regiment Karabiniers-Wielrijders (2Cy). Het 3Li en het 24Li worden rond 22u00 op hun nieuwe stellingen ontplooid. De divisiestaf heeft zich ondertussen te Kortenaken opgesteld. De rest van de divisie wordt initieel doorgestuurd naar nieuwe kantonnementen ten westen van de K.W. Stelling in het gebied tussen Buken, Wespelaar en Tildonk, klaar om een sector te bezetten langs de K.W. Stelling. De 1Div opereert in verspreide slagorde.

Er ontstaat echter wrijving tussen het 2Cy en het 24Li. De korpscommandant van het 2Cy dringt er bij de divisiecommandant van 2de Cavaleriedivisie (2CD) op aan dat het 24Li uit zijn ondersector moet verdwijnen omdat het moreel van de infanteristen te veel te wensen overlaat. Ettelijke soldaten van het 24Li zijn immers aan het plunderen geslagen in de leegstaande huizen terwijl talrijke steunpunten en loopgrachten verlaten worden door manschappen die het oorlogsgeweld niet willen afwachten. De misnoegde commandant van de 2CD stemt onmiddellijk in met het verzoek en beveelt het 24Li richting Leuven te vertrekken. Het 1ste Regiment Gidsen (1G) krijgt het bevel om de stellingen van 24Li onmiddellijk overnemen.

Gpg De Droog/CK
Nadat de rest van het CK de Demer/Gete-Stelling veilig bereikt heeft krijgen de eenheden die nog standhouden op de Bretel van Kortessem einde opdracht om 02u00. Het EskCy 1Div wordt als eerste teruggetrokken maar moet de terugtocht van I/4Li beveiligen tussen Diepenbeek en Hasselt. De Cie C47 T13/1Div zal gedurende de ganse terugtocht van I/4Li de colonne beschermen. I/4Li slaagt er pas in rond 04u00 het gevecht af te breken en moet de Demer/Gete-Stelling te voet zien te bereiken. Wanneer I/4Li Hasselt om 06u00 passeert is de stad reeds ingenomen door de vijand. Het bataljon wordt in de flank aangevallen en slaagt er in weg te komen mits al zijn materieel achter te laten. Twee compagnies lopen binnen via Halen de twee andere compagnies lopen binnen via Budingen. Het EskCy 1Div bereikt Kortenaken rond 09u00 en wordt doorgestuurd naar een kantonnement in Waanrode waar het eskadron uitrust en zich reorganiseert. Om 20u30 wordt het EskCy 1Div in versterking gegeven van de 2CD. Het eskadron komt er onder bevel van 1JP te staan en neemt samen met de GpCy 14Div en het 7de Eskadron van het 2de Regiment Lansiers (7Esk/2L) stelling in tussen Diest en Halen achter een brede overstroomde zone tussen de Velpe en de Demer.

Cie C47 T13/1Div
Om 00u00 meldt een verbindingsofficier van de GpCy 14Div zich aan op de CP van de Ondersector Noord met een schriftelijk bevel om twee T13 over te hevelen naar de GpCy 14Div. Deze eenheid moet Wellen verdedigen maar beschikt niet over anti-tankwapens. De officier zal de twee T13 persoonlijk naar Wellen begeleiden. Het order wordt pas om 01u00 doorgegeven aan de compagnie omdat op het ogenblik van de aankomst van de verbindingsofficier de Staf I/4Li bezig was met de uitwerking van het terugtrekkingsbevel. Uiteindelijk wordt één T13 naar Wellen gestuurd, de tweede T13 moet in Kortessem worden opgehaald waar het voertuig net hersteld is.  I/4Li kan om 02u00 het contact met de vijand verbreken zonder grote incidenten en verzamelt te Diepenbeek op de Steenweg naar Hasselt. Twee T13 moeten worden achtergelaten op de stelling wegens mechanische defecten. De compagnie krijgt de opdracht om de colonne van I/4Li tijdens de afmars van Diepenbeek naar de Demer/Gete-Stelling te beveiligen met de resterende zeven T13. Tegen 04u00 is de marscolonne gevormd, met voorop drie T13 tankjagers, gevolgd door de 2de, 3de en 1ste Compagnie en met als hekkensluiter een detachement van vier T13. De marscolonne trekt doorheen het centrum van Hasselt en begeeft zich vervolgens naar Kuringen via de Kuringersteenweg (N2).  I/4Li komt echter voor een dubbele wegversperring te staan wanneer ontdekt wordt dat het 24Li bij zijn aftocht de beide spoorbruggen van de spoorwegdriehoek Hasselt – Genk – Diest heeft vernield met explosieven.  Wanneer de drie T13 op kop van de colonne bij de vernieling toekomen zien ze dat de bruggen slechts gedeeltelijk ingestort zijn en dat bij beide bruggen het brugdek aan een kant nog op de spoorwegberm rust [5]. Terwijl de manschappen van I/4Li om 06u30 halt houden voor de versperring en wat rust gegund wordt passeren de drie T13 op kop van de colonne onder de gedeeltelijk vernielde bruggen. De pantserwagens rijden verder naar Kermt om er na te gaan of de brug over de spoorweg nog intact is. Op het ogenblik dat de T13 na hun verkenning bij de versperring terugkeren wordt de rustende colonne vanuit noordelijke en oostelijke richting onder vuur genomen. Majoor Souka laat twee T13 voertuigen terugkeren onder de bruggen om tussenbeide te komen. Een van de T13 tankjagers komt zonder munitie te zitten en wordt getroffen door een Duitse anti-tankgranaat, waarbij de wagenoverste Sergeant Tersyn en zijn bemanning gewond worden. Ook de tweede T13 wordt aangeklampt. De 2Cie die zich op kop van de colonne bevindt komt vast te zitten bij de bruggen en raakt verwikkeld in hevige gevechten. De andere compagnies die zich verder van de hindernis bevinden buigen af naar het zuiden en proberen via het goederenrangeerstation van Hasselt te ontkomen. Maj Souka bemerkt dat zijn troepen omsingeld dreigen te worden en laat zijn manschappen vervolgens op eigen initiatief wegvluchten. Hijzelf slaagt erin om met zijn stafwagen, vergezeld door de resterende T13, te ontkomen via Kermt en loopt de eigen linies binnen te Halen [6].  

GnK/1Div
De staf en de motorvoertuigen bereiken Halen rond het middaguur en trekken na een korte pauze verder. De eindbestemming van de mars wordt het dorp Zemst. De paardenvoertuigen duiken aan het eind van de dag op te Kapellen. De beide fracties van het geneeskundig korps zullen te Hofstade gehergroepeerd worden.

Staf/1Div
Het gedeelte van de 1Div dat niet wordt ingezet langs de Demer/Gete-Stelling brengt de nacht door in kantonnementen tussen Buken, Tildonk en Wespelaar. Kort na middernacht wordt het 24Li afgelost door 1G en aan zijn opdracht onttrokken zodat alleen het 3Li overblijft op de Demer/Gete-Stelling. Tegen 05u30 zijn alle bataljons van 24Li onderweg naar Tildonk, hun aanvankelijke eindbestemming. De Staf/1Div krijgt omstreeks 07u30 te horen dat de divisie niet zal worden opgesteld in eerste echelon van de K.W. Stelling maar dat zijn eenheden verder doorgestuurd moeten worden naar een hergroeperingszone te Berg, Kampenhout en Elewijt.  Het divisiehoofdkwartier zal te Elewijt opgesteld worden. De beveiliging van het HK/1Div te Elewijt zal verzekerd worden door II/2HuT. De ondereenheden van de divisie worden per estafette op de hoogte gebracht van de nieuwe orders. Het 24Li wordt omstreeks 09u00 tijdens zijn terugmars verwittigd dat niet Tildonk maar Kampenhout de nieuwe bestemming van het regiment wordt. Het gros van de eenheden van de 1Div brengt de nacht van 13 op 14 mei door in kantonnementen te Berg, Kampenhout en Elewijt.

Het 3Li beëindigt in de avond van 13 mei zijn opdracht op de Demer/Gete-Stelling en zal met vrachtwagens van de Legerautogroepering (LAuGpg) opgehaald worden. Het transportplan loopt echter fout en een belangrijk deel van het regiment moet de rest van de divisie te voet bijbenen.  Alleen het IIde Bataljon van het 3Li (II/3Li) zal opgepikt worden.

GnK/1Div
Alle elementen kunnen Hofstade bereiken en worden hier gereorganiseerd. 

Staf/1Div
De 1Div rust uit en reorganiseert in zijn hergroeperingszone te Berg, Kampenhout en Elewijt. Het Groot Hoofdkwartier (GHK) beslist in de namiddag dat drie divisies ten westen van het Kanaal van Willebroek zullen ingekwartierd worden. Het is de bedoeling van het GHK om de opstelling van het veldleger langsheen de K.W. Stelling te dekken met een strategische reserve van drie divisies, onder het bevel van het het IIIde Legerkorps (III/LK). De 1Div zal zich klaar houden in de zone rond Kapelle-op-den-Bos en Beigem, de 4de Infanteriedivisie (4Div) krijgt de zone rond Grimbergen toegewezen en de in de gevechten te Lummen zwaar getroffen 14Div zal post vatten tussen Kapelle-op-den-Bos en Breendonk. De 1Div komt onder bevel van het III/LK te staan en verstuurt dan ook nieuwe marsorders naar zijn regimenten. De divisie neemt nieuwe kantonnementen in  te Nieuwenrode, Humbeek, Eversem en Beigem. De Staf/1Div neemt zijn intrek in Kasteel Goethals te Imde [6]. Het HK/1Div wordt nog steeds beveiligt door II/2HuT bij ontstentenis van het EskCy 1Div dat normaal voor de beveiliging van het HK instaat. Het 24Li zal aankomen te Nieuwenrode omstreeks 16u00.  Het 3Li zal de divisie pas op 15 mei vervoegen.

GnKn/1Div
De medische eenheden verlaten Hofstade en bereiken Londerzeel in de loop van de avond.

Staf/1Div
De bevelhebbers van de 1Div, 4Div en 14Div worden om 10u00 door Luitenant-generaal de Krahe, commandant van het III/LK, ontboden op het stadhuis van Vilvoorde om de komende opstelling langsheen het Kanaal van Willebroek te bespreken. Het plan zal echter niet lang stand houden want het GHK beslist kort na de middag om de slagorde van het III/LK grondig te wijzigen. Omwille van hun gebrek aan inzetbaarheid zullen zowel de 4Div als de 14Div doorgestuurd worden naar het achtergebied. De 4Div zal het Bruggenhoofd Gent tijdelijk beveiligen, de 14Div zal  naar de kust gestuurd worden om er te reorganiseren. Het III/LK moet zijn plannen aanpassen en kan slechts beschikken over twee divisies om een defensieve stelling achter het Kanaal van Willebroek in te nemen. De 1Div krijgt in de late de namiddag opdracht om een sector te bezetten aan het noordelijke uiteinde van het kanaal tussen de monding van de Rupel tot en met Sluis Nr 2 op net ten zuiden van Willebroek. De bezetting van de divisiesector wordt als volgt gepland:

• Het divisiehoofdkwartier zal te Puurs ontplooid worden.
• Het 4Li zal de ondersector noord van de monding van de Rupel tot Ruisbroek bezetten.
• Het 24Li krijgt ondersector centrum tussen Ruisbroek en Klein-Willebroek toegewezen.
• Het 3Li zal ondersector zuid van de brug van Klein-Willebroek tot Willebroek verdedigen.

GnKn/1Div
Het geneeskundig korps bereikt Puurs en wordt hier ingekwartierd.

Staf/1Div
Op 16 mei komt onverwachts het bevel van het geallieerd oppercommando (via de Franse generaal Bilotte) om naar het westen terug te trekken. Zonder dat de K.W. Stelling en de VPA ten volle verdedigd werden moeten de stellingen worden prijsgegeven. In het zuiden wist het Duitse leger immers een doorbraak te forceren over de Maas in de streek van Sedan en in het noorden heeft Nederland zich overgegeven. De terugtocht zal in drie etappes gebeuren.  In een eerste etappe moeten de legerkorpsen van de K.W. Stelling tijdens de nacht van 16 op 17 mei het Kanaal van Willebroek oversteken.  Tijdens de tweede etappe zullen het IVde en Vde legerkorps de zone van de Versterkte Positie Antwerpen tot Lier ontruimen tijdens de nacht van 17 op 18 mei.  Het veldleger zal zo de nieuwe hoofdweerstandslinie Terneuzen-Gent-Oudenaarde bereiken tijdens de nacht van 18 op 19 mei. De Rupel en het Kanaal van Willebroek zullen gebruikt worden als tussenlinie om de aftocht te dekken. Vanaf de samenloop van de Schelde en de Rupel tot in Willebroek zal deze linie bewaakt worden door de 1Div. Tussen Willebroek en Vilvoorde moet een samenraapsel van de Brigade Grenswielrijders en eenheden van de Lichte Regimenten van de Rijkswacht het kanaal verdedigen.  Ten zuiden van Vilvoorde, vanaf Buda (exclusief), start de Britse legerzone. De tijdelijke verdediging van het Kanaal van Willebroek zal door het IIIde Legerkorps (III/LK) bevolen worden. De eenheden staan als volgt opgesteld:

• De 1Div blijft toegewezen aan sector noord, van de de monding van de Rupel in het noorden tot en met Willebroek (inclusief) in het zuiden. De opstelling van de divisie blijft ongewijzigd.
• De beide regimenten van de grenswielrijders verdedigen sector zuid, van Tisselt in het noorden tot Vilvoorde in het zuiden.  Sector zuid zal geleid worden door Kolonel SBH Paul Jacques, bevelhebber van het 1ste Regiment Grenswielrijders (1CyF), die zijn commandopost onderbrengt in het gemeentehuis van Londerzeel. Luitenant-kolonel De Clerck van het VIIde Bataljon Speciale Vestingseenheden (VII/SVE) wordt verantwoordelijk voor ondersector noord die loopt van Tisselt (inclusief) tot Humbeek-Sas (inclusief).  Deze ondersector zal verdedigd worden door zijn eigen bataljon, aangevuld met drie compagnies van het 1ste Regiment Grenswielrijders. Luitenant-kolonel Tilot wordt bevelhebber van ondersector zuid tussen Verbrande Brug  (inclusief) en Vilvoorde (inclusief).  Voor deze ondersector zal het 2de Regiment Grenswielrijders (2CyF) drie compagnies aanduiden. De rest van het 1ste en 2de Regiment Grenswielrijders zal gereorganiseerd worden tot een reeks detachementen die het achtergebied van sector zuid zullen beveiligen tegen luchtlandingen. Majoor L’Hoir van het IIIde Bataljon van het 2de Regiment Grenswielrijders zal het bevel overnemen over het bruggenhoofd te Vilvoorde.
• Het 4de Regiment Karabiniers-Wielrijders (4Cy) zal de reservemacht van het IIIde Legerkorps vormen en is onderweg van Binche naar de operatiezone van het legerkorps.  De aankomst van dit regiment wordt verwacht in de ochtend van 17 mei.
• Het 1ste Licht Regiment (1LR), de IIde Groep van het 2de Licht Regiment (2LR) en het Eskadron Pantserwagens van het Cavaleriekorps (Esk PzW CK) worden om 14u30 eveneens toegewezen aan het IIIde Legerkorps.  Luitenant-generaal de Krahe duidt het 1ste Licht Regiment en het Eskadron Panserwagens aan om de bezetting van sector zuid te versterken, en voegt de IIde Groep van het 2de Licht Regiment toe aan 4Cy zijn reservemacht.

De Staf/1Div verspreid rondom 15u30 de nodige orders voor de komende ontplooiing.  De infanterieregimenten moeten tegen 19u00 onderweg zijn naar de hun aangeduide ondersectoren. De 4Div en de 14Div zullen als eersten door de sector marcheren en dit tussen 15u00 en 1800.

GnKn/1Div
De medische eenheden worden doorgestuurd naar Lokeren. 

Staf/1Div
Om 01u00 verwittigt de commandant van de 1Div alle gevechtseenheden en vraagt hen om vanaf 04u00 klaar te zijn voor de actie. De ganse nacht en ochtend trekken duizenden Belgische militairen door de sector van de divisie op weg van de K.W. Stelling naar het westen. De Duitsers vorderen langzaam en het blijft dan ook rustig tussen de monding van de Rupel en Willebroek.

Kort na de middag krijgt het 4Li te horen dat de 1ste Infanteriedivisie op post moet blijven totdat de 15de Infanteriedivisie zich uit de Versterkte Positie Antwerpen heeft teruggetrokken en de Scheldebrug te Temse is overgestoken. De 1Div moet vervolgens eveneens te Temse de Schelde oversteken.

Vanaf 20u00 krijgt het 3Li rond Willebroek contact met de eerste elementen van de vijandelijke 56 (DEU) Infanteriedivision. De vijand heeft eerder die namiddag in sector zuid onze Grenswielrijders rake klappen toegebracht en is er in geslaagd het Kanaal van Willebroek over te steken. Het gros van het 4Li wordt daarom onmiddellijk verplaatst naar het zuiden om de Belgische flank te dekken tussen Breendonk en Sint-Amands. Het regiment zal worden versterkt door het Wielrijderseskadron van de divisietroepen.  De infanteristen zullen zo nodig op vuursteun van de II/1A en IV/1A kunnen rekenen. Het II/4Li wordt opgesteld nabij de brug van Temse om de aftocht over de Schelde te dekken.

GnKn/1Div en Transportkorps/1Div
De staf van de 1Div heeft om 22u20 een bevel aan het Geneeskundig Korps en aan het Transportkorps om naar Lokeren te trekken via Lippelo en Dendermonde.  Tijdens de nacht van 17 op 18 mei dat de divisiestaf een tijd lang niet op de hoogte zijn van de precieze situatie van deze elementen.

Staf/1Div
In de nacht van 17 op 18 mei verplaatst de commandopost van de 1Div zich van Puurs naar de wijk Vijfhuizen te Temse.  Ondertussen valt het Duitse 234ste Infanterieregiment [234(DEU)IR] aan nabij Sluis Nr 2 te Willebroek waar het 3Li opgesteld staat. De sluis gaan kortstondig verloren maar wordt heroverd door een tegenaanval. Omstreeks 04u30 trekt het III/3Li zich terug nadat vernomen werd dat in het zuiden nabij Vilvoorde het Kanaal van Willebroek is overgestoken door Duitse eenheden. Rond 07u00 slaagt de vijand er in te infiltreren in de stellingen van het 3Li.

De 1Div krijgt een bevel om tussen Sauvegarde en Sint-Amands een dwarsstelling in te richten om een eventuele Duitse doorbraak te kunnen blokkeren.  Deze opdracht wordt toebedeeld aan Kolonel SBH De Cae die hiervoor kan beschikken over het I/4Li, III/4Li, III/24Li en het Eskadron Wielrijders.  Het Iste Bataljon wordt samengebracht te Hingene en verlaat dit dorp om 02u00 om zich naar Oppuurs te begeven.  Van hieruit wordt de 1ste Compagnie uitgestuurd naar Sint-Amands om er achter de spoorlijn in stelling te gaan.  De 2de Compagnie vervolgt de nieuwe linie en ontplooit zich ten zuidwesten van Oppuurs,  De 3de Compagnie wordt ten zuiden van dit dorp opgesteld.  De 4de Compagnie bezet het gehucht Overheide en maakt de verbinding met het IIIde Bataljon nabij het Fort van Liezele.  Het IIIde Bataljon van het 4Li blijft opgesteld tussen Puurs en Liezele.  Het IIIde Bataljon van het 24Li blijft opgesteld tussen Kalfort en Sauvegarde en komt rondom 05u00 onder het bevel van De Cae te staan. Het Wielrijderseskadron van de 1Div wordt naar de snelweg Antwerpen-Brussel gestuurd.

Het IVde Bataljon en het IIde Bataljon van het 4Li worden respectievelijk ten westen en ten oosten van Bornem ontplooid om de aanlooproute naar Temse af te grendelen.  Deze formatie wordt bevolen door Majoor Diepenrinck.

Om 14u00 is de situatie bij de 1Div als volgt:

• Het hoofdkwartier is nog steeds opgesteld te Vijfhuizen
• Het Geneeskundig Korps en het Transportkorps zijn vermoedelijk onderweg naar Lokeren, maar de divisiestaf heeft geen contact met deze elementen
• Het 3Li en het gros van het 24Li zijn gestart met aftocht naar de linkeroever van de Schelde
• De Groepering De Cae en de elementen van het 4Li onder bevel van Majoor Diepenrinck voeren de achterhoedeopdracht uit.  Het wagenpark van deze eenheden is wel al op de linkeroever van de Schelde.
• De I/1A en III/1A zijn de Schelde overgestoken, terwijl de II/1A en IV/1A nog in actie zijn.
• Het 1Gn is aangekomen te Smeskens.
• Het IIde Bataljon van het 2de Regiment Hulptroepen kantonneert in hetzelfde dorp.
• Het 1TTr is te Kettermuit.

Even na 15u00 wordt de achterhoedeactie opgeheven. De divisie verplaatst zich vervolgens naar de westelijke oever van de Schelde via de brug van Temse en neemt nieuwe kantonnementen in rondom Rupelmonde en Hingene. De spoorwegbrug van Temse wordt vernietigd omstreeks 19u00 onder dekking van het II/4 Linie.

Het HK/1Div wordt na de aankomst van de laatste elementen van de divisie op de linkeroever van de Schelde te Elversele opgesteld.

GnK/1Div
Het geneeskundig korps krijgt de opdracht om de ontplooiing van de medische hulpplaats te Drongen voor te bereiden. Majoor Ruytinckx vertrekt om een nieuwe opstelplaats te verkennen.

Staf/1Div
De 1ste Infanteriedivisie brengt de eerste helft van nacht door in het gebied tussen Temse, Tielrode en Waasmunster. De divisie wordt doorgestuurd naar Gent om er het 44Li te gaan aflossen en de verdediging van de stad te gaan versterken. De meeste eenheden infanterieregimenten worden per trein vervoerd vanuit de stations van Temse en Sint-Niklaas.  De artillerie van de divisie, het 1A, en de overige divisietroepen zullen langs de baan volgen.

Het divisiehoofdkwartier wordt ontplooid in de Alsberghe & Van Oost textielfabriek in Drongen en wordt beveiligd door het Wielrijderseskadron. Het 3Li neemt de noordrand van Gent in.  Het 24Li wordt opgesteld in de binnenstad en de zuidrand van Gent.  Het 4Li wordt in reserve gehouden en ingezet voor bewakingsopdrachten te Sint-Denijs-Westrem, Maalte, Drongen en Mariakerke.

GnK/1Div
De medische hulpplaats is operationeel te Drongen.

Staf/1Div
De laatste elementen van de 1Div komen aan aan te Gent.

Staf/1Div
De Duitsers komen aan bij de rand van het Bruggenhoofd Gent, wat tot een toename van het aantal vluchtelingen in de stad leidt. Bovendien ontstaat er een conflict tussen Luitenant-generaal Coppens van de 1Div en het Gentse stadsbestuur over het feit of de stad nu al dan niet tot “open stad” verklaard is. Coppens wil de verdedigingswerken verder laten uitbouwen en de bruggen laten ondermijnen. Het stadsbestuur wil dat de stad niet verdedigd wordt om de bevolking te sparen.

GnK/1Div
Het geneeskundig korps krijgt Gullegem aangeduid als nieuwe bestemming.

Staf/1Div
Na de Duitse doorstoot tot Abbeville aan de Atlantische kust zijn de geallieerde legers in Noord-Frankrijk en Vlaanderen geheel omsingeld. Het geallieerde oppercommando heeft op 21 mei tijdens de Conferentie van Ieper besloten om de Schelde-linie op te geven. De Belgische legerleiding bepaalt tijdens de ochtend van 22 mei dat onze strijdkrachten niet zoals afgesproken zullen terugtrekken naar de IJzer, maar stand zullen houden langsheen de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie. Het GHK laat deze terugtocht in twee fases uitvoeren en bepaalt dat de troepen opgesteld tussen het Bruggenhoofd Gent en Oudenaarde zich tijdens de nacht van 22 op 23 mei moeten terugtrekken naar de Leie. In deze eerste fase zullen tevens een aantal troepen teruggetrokken worden uit het Bruggenhoofd Gent, de stad Gent en het Kanaal Gent-Terneuzen. De overgebleven stellingen te Gent en langs het Kanaal Gent-Terneuzen zullen definitief ontruimd worden tijdens de nacht van 23 op 24 mei.

Om de Britten toe te laten meer troepen vrij te maken voor de geplande tegenaanval rond Arras, geeft onze legerleiding zijn akkoord om de 44th Infantry Division aan de Schelde af te lossen en de Belgische linies aan de Leie tot aan de rand van Menen te verlengen. Om 09u25 bevestigt het GHK dat het IVde Legerkorps  (IV/LK) de uiterste zuidflank van de Belgische legerzone toegewezen krijgt.  De1Div wordt overgeplaatst van het I/LK naar het IV/LK  en zal Gent verlaten om overgebracht te worden naar de zuidflank van het Belgische Leger. De  zone van het IV/LK loopt langsheen de Leie van het Kanaal van Roeselare naar de Leie in het noorden tot de stad Menen in het zuiden.  Tussen het Kanaal van Roeselare naar de Leie en Kortrijk (exclusief) bevindt zich reeds de 3de Infanteriedivisie (3Div). De 1Div zal ontplooid worden tussen Kortrijk (inclusief) en Menen, ten zuiden van de 3Div. Aan het westelijke uiteinde van het Kanaal van Roeselare naar de Leie zal de 10de Infanteriedivisie (10Div) in reserve gehouden worden.  Het hoofdkwartier van het legerkorps zal vanuit Roeselare opereren.  Vanaf Menen naar het zuiden toe start de Britse legerzone. De 1Div zal Gent onmiddellijk verlaten. De paardenwagens, de motorvoertuigen en de wielrijders worden elk op eigen tempo richting Leie gestuurd. De niet gemotoriseerde manschappen zullen de verplaatsing maken met behulp van autobussen van de Legerautogroepering.

Om 12u35 worden de eerste bevelen voor de verdediging van de Leie overgemaakt aan de Staf/1Div.  Luitenant-generaal Bogaerts van het IV/LK bepaalt dat de divisie een klassieke opstelling met twee regimenten op het eerste echelon en een regiment op het tweede echelon dient aan te nemen, maar drukt er op dat er bijzondere aandacht aan de verdediging van Kortrijk moet besteed worden.  De generaal vreest dat het stedelijke gebied een hoog risico vormt op een vijandelijke doorbraak, en laat dan ook de westrand van de stad voldoende gedekt houden.  Hij laat tevens weten dat de 3de Compagnie van het 22ste Bataljon Genie (3/22Gn) onderweg is om de door het Britse leger voorbereide vernielingen over te nemen en het 1Gn in zijn taak te ondersteunen.  In afwachting van de komst van het 1A, zal de 1Div kunnen beschikken over de staf en drie groepen van het volledig gemotoriseerde 19A dat sneller ter plaatse kan zijn dan het paarden uitgeruste 1A.

Het HK/1Div wordt overgebracht naar Sint-Eloois-Winkel en opgesteld in het Klooster van de zusters van Maria in de Kloosterstraat. In de sector Kortrijk-Menen worden de drie regimenten op één enkele lijn ontplooid. Het 3Li zal de centrale ondersector innemen, in het noorden geflankeerd door het 24Li en in het zuiden door het 4Li. Het 4Li maakt de junctie met de Britten vanaf Menen. Rond de ontplooiing van de 1Div blijft enige verwarring.  Om 20u30 nog belt divisiecommandant Luitenant-generaal Coppens naar het hoofdkwartier om de checken of het nu zijn divisie dan wel de 44(UK) Div is die het front tussen Kortrijk en Menen zal verdedigen.  Luitenant-generaal Bogaerts bevestigt de eerdere bevelen. Net voor middernacht bevestigt de 1Div de komst van zijn eerste eenheden.  Het 24Li heeft een bataljon te Gullegem, het 4Li is ter plekke en gestart met de ontplooiing, en het 3Li werd om 21u00 eveneens in Gullegem gemeld.  Het 19A had om 19u30 zijn colonnes te Sint-Eloois-Winkel.

GnK/1Div
De medische eenheden krijgen Sint-Eloois-Winkel aangeduid als nieuwe standplaats.

Staf/1Div
De Belgische posities nemen hun definitieve vorm aan. In het noorden bezet het VIIde Legerkorps de oever van de rivier tussen Deinze en Wielsbeke. Dit legerkorps bestaat uit de 2de Divisie Ardeense Jagers (4ChA, 5ChA en 6ChA) de sector Deinze-Oeselgem bezet, en de 8ste Infanteriedivisie (13Li, 19Li en 21Li) dat de sector Oeselgem-Wielsbeke verdedigt.  Vanaf Wielsbeke wordt de verdediging overgenomen door het IVde Legerkorps dat met de 3de Infanteriedivisie (1Li, 12Li en 25Li) de sector Wielsbeke – Kuurne inneemt, en met de 1ste Infanteriedivisie (3Li, 4Li en 24Li) de laatste sector tussen Kortrijk en Menen verdedigt. Ten zuiden van Menen liggen de Britse linies. De 1ste Divisie Ardeense Jagers en de 10de Infanteriedivisie leveren de reservestrijdkrachten van de beide legerkorpsen.

Bij de 1Div zijn tegen 08u30 de bruggen te Wevelgem, Bissegem en de oostelijke arm van de Leie aan het Buda eiland te Kortrijk vernield.  Alleen in Menen zijn de bruggen hier nog intact.  De spoorbrug van Menen heeft een technische wacht van het Franse leger.  De andere kunstwerken zijn door de Britten ondermijnd.

Rondom 10u00 wordt doorheen de ganse operatiezone gemeld dat op het eerste echelon alle verbindingen tussen de verschillende eenheden tot stand gebracht zijn.  De beide divisies lijken klaar tot de strijd.  Kort nadien laat Majoor SBH Defraiteur van het GHK aan het IV/LK weten dat de groepen van het 19A teruggeroepen worden nu het 1A eveneens aangekomen is en begonnen is met de opstelling van zijn geschut.  Het 19A zal rond het middaguur starten met het opbreken van zijn stellingen.

Te Menen heerst enige ongerustheid omtrent de verbinding tussen de Belgische en Britse posities.  Er blijken geen Britse troepen aanwezig te zijn in de stad.  Alleen de bruggen over de rivier worden bewaakt door Franse geniesoldaten.  Generaal-majoor De Droog van de 3Div laat omstreeks 10u30 de Iste Groep van het 1ste Licht Regiment verplaatsen om de zuidflank van de divisie beter te kunnen dekken.

De laatste Britse troepen verlaten de Belgische legerzone tussen Kortrijk en Menen tijdens de late namiddag. De Tommies trekken zich terug in de richting van Wevelgem.

Staf/1Div
Ten zuiden van Kortrijk lanceert de 31(DE) Divisie een aanval op de posities van het 3Li.  Even voor het middaguur begint een hevig artilleriebombardement dat de voorbode vormt voor een stormlanding op de westelijke oever van de Leie omstreeks 14u00 even ten zuiden de brug van Marke-Bissegem waar de 1Cie en de 6Cie van het 3Li opgesteld staan.  De aanval ontwikkelt zich bijzonder snel en de Duitsers kunnen een bruggenhoofd slaan waartegen het 3Li geen weerwerk kan bieden.  De aanvaller vordert in twee richtingen.   Enerzijds willen de Duitsers het 3Li van in de flank oprollen en volgt een doorstoot naar Bissegem en Wevelgem.  Anderzijds wordt het bruggenhoofd ook in de diepte uitgebreid en wordt de aanval verder gezet in de richting van de Steenbeek tussen Gullegem en Heule.

Op het ogenblik van de aanval op Bissegem en Wevelgem is Kapitein SBH Charles Claser van de 1ste Afdeling van de divisiestaf aanwezig bij het 3Li.  Hij ondersteunt Majoor Goosdeel bij het samenhouden van het nog aanwezige stafpersoneel en enkele manschappen van de IIde en IIIde bataljons van het 3Li om een beperkte tegenactie uit te voeren die de aanval gedurende korte tijd enigszins kan doen vertragen.  Claser raakt bij deze actie gewond door vijandelijk mitrailleurvuur.

Staf/1Div
Tijdens de nacht van 24 op 25 mei organiseert het Groot Hoofdkwartier een nieuwe verdedigingslinie ten westen van het zuidelijke Leie-front om de doorbraken bij de 1ste Infanteriedivisie en de 3de Infanteriedivisie te blokkeren.  De 2de Cavaleriedivisie werd uit Zeeland weggehaald en zal een nieuw front vormen Geluwe in het zuiden tot Dadizele in het noorden, aangevuld met de Wielrijdersgroep der 17de Infanteriedivisie, het Wielrijderseskadron der 1ste Infanteriedivisie en de Iste Groep van het 1A.  De 10de Infanteriedivisie zal opgesteld worden van Rollegem-Kapelle over Sint-Eloois-Winkel en Lendelede tot Izegem.  Dit moet toelaten om de 1Div terug te trekken.

De divisiestaf geeft om 09u30 het bevel aan zijn eenheden om de sector te evacueren en zich terug te trekken in de richting achter de lijn Dadizele-Ledegem.  De divisiestaf verlaat Sint-Eloois-Winkel en zal enige tijd halt houden te Slypskapelle om zich vervolgens de Beselare te installeren.  Dit bevel tot terugtocht kan echter niet langer op een effectieve manier gecommuniceerd worden.  Het 24Li zal het order nooit ontvangen, maar besluit op eigen initiatief om kort na 10u00 naar Sint-Eloois-Winkel terug te trekken om alzo de algehele omsingeling te vermijden.  Het 4Li zal doorheen de dag westwaarts terugtrekken om uiteindelijk enige tijd halt te houden in de zone tussen Wervik en Geluwe.

Het Groot Hoofdkwartier heeft ook een plan uitgewerkt om in een volgende fase alle troepen terug te trekken naar de spoorlijn Roeselare-Ieper.  De bedoeling is om hier ten zuiden van Zonnebeke een nieuwe verbinding met het Britse leger te realiseren en opnieuw een sterk, continu front te vormen.  Hiervoor heeft het Iste Legerkorps versterking nodig en zal drie eenheden van de 15Div in steun krijgen.  Om 09u30 wordt het 31Li aangeduid om het IJzerfront te verlaten en het legerkorps te vervoegen.  Aan het eind van de dag worden ook het 43Li en het 23A overgeheveld.  Dit gebeurt respectievelijk om 21u00 en 23u00.  Het 31Li zal per trein overgebracht worden van Diksmuide naar Poelkapelle en zal arriveren tegen de ochtend van 26 mei.  Het 43Li wordt per vrachtwagen naar Gits getransporteerd en zal ten gevolge van een luchtaanval slechts op 26 mei omstreeks 11u30 toekomen.  Het 26A zal zich over de baan verplaatsen naar de zone van het Iste Legerkorps. De regimenten zullen aangehecht worden bij de 1ste Infanteriedivisie.

Het Iste Legerkorps bevestigt dat het tijdens de nacht van 25 mei en op 26 mei zal opereren in een zone die in het zuiden afgebakend wordt door een lijn van van Zonnebeke in het westen tot Geluwe in het oosten, en in het noorden door een lijn van Zilverberg tot Ledegem (exclusief).  Ten noorden van deze zone zal het IVde Legerkorps actief zijn.

De staf van de 1ste Infanteriedivisie wordt naar Poelkapelle verplaatst, en krijgt het bevel over het 31ste Linieregiment en het 4de Regiment Lansiers en moet de lijn van Zilverberg tot Zonnebeke bezetten langsheen het traject van de spoorlijn Roeselare-Ieper.  Het station van Passendale/Moorslede wordt toegewezen aan het 31ste Linieregiment en zal de grens vormen tussen het 31Li en het 4L.  Het 43Li en het 23A zullen pas op 26 mei verwacht worden.

De drie organieke infanterieregimenten zullen in het achtergebied gehergroepeerd worden.  Het 3Li wordt te Ondank verzameld, het 4Li te Stadenreke, en het 24Li te Stampkot.

Staf/1Div
De staf van de 1ste Infanteriedivisie installeert zich in de voormiddag op Hoeve Gemeenhof nabij Oostnieuwkerke.

Luitenant-generaal Coppens geeft een bevel aan Kolonel SBH Decae, regimentscommandant van het 4Li, om te Staden een nieuw infanteriebataljon samen te stellen met de overgebleven infanteristen van het 3Li, 4Li en 24Li. De ganse dag door wordt te Staden gewerkt aan het samenstellen van het nieuwe bataljon dat uit vier fuselierscompagnies zal bestaan. Het 3Li levert een compagnie onder bevel van Commandant Simon. Het 4Li stelt twee compagnies samen onder Commandant Verhulst en Luitenant Van Den Bossche. Het 24Li tenslotte levert de laatste compagnie onder leiding van Kapitein Loncke. Het bataljon beschikt niet over zware wapens. Er is geen enkele Maxim zware mitrailleur meer overgebleven. Het bataljon moet het met drie FM30 machinegeweren stellen.

Tegen 11u30 arriveren de bevelhebber van de 15Div, Luitenant-generaal baron de Henin, en zijn stafchef, Kolonel SBH Kieffez.  Het gros van de 15Div werd eerder op de ochtend van het binnenland naar het front gestuurd om het Iste Legerkorps te versterken.  Op de staf van de 1Div heerst de grootste nervositeit en verwarring.  Er is geen duidelijk beeld over de precieze toestand van de eenheden van de divisie.  Baron de Henin is bijzonder gefrustreerd over het gebrek aan leiderschap en maakt per telefoon zijn beklag bij Luitenant-generaal de Nève de Roden van het Iste Legerkorps.  Hij dringt aan om de taken van de 1Div over te nemen, wat hem uiteindelijk ook omstreeks 22u00 wordt toegezegd.

Staf/1Div
De eenheden van de 1Div zijn aangekomen in het gebied tussen Houthulst en Staden. De ganse dag door wordt te Staden gewerkt aan het samenstellen van het nieuwe bataljon dat uit vier fuselierscompagnies zal bestaan. Tegen 17u30 is het bataljon min of meer volledig. Majoor Frans Goosdeel van het IV/3Li heeft het bevel over de formatie gekregen en verneemt dat hij zich bij de 6de Infanteriedivisie (6Div) dient te voegen. Het bataljon zal tijdens de eerste helft van de nacht met vrachtwagens overgebracht worden naar Beveren bij Roeselare. De 1Div beschikt vanaf nu niet meer over gevechtstroepen. Het niet langer inzetbaar gedeelte van de 1Div wordt omstreeks 16u30 doorgestuurd naar Vladslo.

Na de overgave van het Belgisch Leger slaagt Kapitein SBH Charles Claser er in om in ons land te blijven.  Hij zal nog in de zomer van 1940 de hoofdfiguur vormen bij de oprichting van de verzetsbeweging Het Belgisch Legioen.

1. Doorheen de ganse mobilisatie heeft het Groot Hoofdkwartier (GHK) op roterende basis drie divisies als algemene reserve van het leger behouden. Eén divisie bevond zich steevast in het Kamp van Beverlo om er een ver doorgedreven training uit te voeren. De twee andere werden ingezet om de Sector Leuven van de K.W. Stelling preventief te bemannen en om de Sector Halle – Ninove te beveiligen. Van 15 januari tot 17 februari bevond een gedeelte van de 1Div zich te Leuven terwijl de rest beveiligingsopdrachten uitvoerde langs de kust.
2. Achtergrondinformatie bij het Kasteel van Wimmertingen waar GenMaj De Droog zijn CP had opgesteld [On Line beschikbaar]: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/22371 [Laatst geraadpleegd 16 maart 2021].
3. Van alle eenheden die stonden opgesteld langs de Bretel van Kortessem was I/4Li de enige die zich te voet diende te verplaatsen. De toenmalige infanterie was niet gemotoriseerd en beschikte ook niet over fietsen. Het was bijgevolg een risicovolle opdracht voor een infanterie-eenheid om als achterhoede te moeten optreden aangezien zij, in tegenstelling tot de cavalerie en de wielrijderseenheden, niet over de nodig transportmiddelen beschikt om het gevecht af te breken en buiten het bereik te blijven van de achtervolgende vijand.
4. Het CK heeft tijdens de mobilisatie al de opdracht gekregen de terugtocht van de Dekkingsstelling naar de K.W. Stelling te beveiligen. Het CK zal dit doen door de Demer/Gete-Stelling in te nemen. Volgens het Belgische verdedigingsplan is het de bedoeling dat de Dekkingsstelling wordt opgeheven van zodra de Britten en de Fransen hebben postgevat in het verlengde van de K.W. Stelling, van Waver over Gembloers tot Namen. Door de vijand tijdelijk op te houden aan de Demer/Gete-Stelling krijgen de infanteriedivisies, die opgesteld stonden achter het Albertkanaal, de kans om zich naar de K.W. Stelling te verplaatsen en er stelling te nemen. De 2CD zal, als eerste eenheid van het CK, deze defensieve stelling voorbereiden door er het 4L, 2Cy en 18A al tijdens de mobilisatie preventief stelling te laten nemen in afwachting van de komst van de andere eenheden van het CK.
5. Uitgebreid handgeschreven verslag van Maj Souka, bataljonscommandant van I/4Li. Het verslag vermeldt onder meer de rol die de Cie C47 T13/1Div gespeeld heeft op 11 en 12 mei bij de verdediging van de Ondersector Noord van de Bretel van Kortessem. Het verslag bevindt zich in het dossier van het 4Li bij de Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid, Ministerie van Defensie. 
6. De locatie van de twee spoorbruggen over de Kuringersteenweg waar de Cie C47 T13/1Div werd opgehouden volgens Google streetview. Het beeld laat duidelijk zien dat de bermen van de spoordriehoek een onoverkomelijke hindernis vormen voor wielvoertuigen wanneer de bruggen tot ontploffing worden gebracht. In 1940 was de N2 een stuk smaller en de bruggen waren allicht gemetste viaducten. Beeld van de N2 [On Line beschikbaar]: https://www.google.com/maps/@50.938619,5.3110126,3a,75y,298.12h,86.97t/data=!3m6!1e1!3m4!1s3Bj5djXwAB1IxTI9VsypBA!2e0!7i13312!8i6656  [Laatst geraadpleegd op 27 april 2021]
7. Achtergrondinformatie bij het Kasteel Goethals te Imde waar het HK/1Div zich op 14 mei had opgesteld [On Line beschikbaar]: https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/134063  [Laatst geraadpleegd 16 maart 2021].
8. Uitgebreid verslag opgesteld in het Frans in 1959 door toenmalig Kapitein SBH Impens, stafofficier van het CK. Het verslag werd opgesteld aan de hand van in krijgsgevangenschap verzamelde getuigenissen van officieren behorende tot de Staf/CK. Het verslag bevindt zich in het dossier van het CK bij Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid, Ministerie van Defensie.
9. Slagorde officieren van de 1Div bewaard bij de Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichtingen en Veiligheid, Ministerie van Defensie. De slagorde officieren bevat ook een korte beschrijving van waar het HK/1Div zich bevond tijdens de mobilisatie.
10. Achtergrondinformatie bij Sgt Verlee [On Line beschikbaar]: https://www.zele.be/august-verlee# [Laatst geraadpleegd 26 juni 2022].
11. Dossier Kapitein-commandant SHB Ghysen, Moskou-archief, Documentatiecentrum Koninklijk Legermuseum, War Heritage Institute.