Reglementaire benaming | 2de Territoriaal Intendancekorps (2de Militaire Ciconscriptie) 2ème Corps d’Intendance Territorial |
|
Type | Territoriale Logistieke Steuneenheid | |
Ontdubbeld van | n.v.t. | |
Onderdeel van | Directie voor Aan- en Afvoer van de Achterwaartse Zone | |
Bevelhebber | Kolonel Intendant François Ceuppens | |
Standplaats | Diverse | |
Samenstelling | 1ste Provianddienst Antwerpen | Maalderij (1Kapt Lucien Ronday) |
(Majoor Intendant Ernest Van Halle) | Levensmiddelenmagazijn (Lt E. Meinschaert) | |
Bakkerij (1Kapt Jean Hautem) | ||
Beenhouwerij (1Kapt Louis Verlooy) | ||
1ste Compagnie (Lt C. Landuyt) | ||
2de Compagnie (Cdt Jules De Maubeuge) | ||
3de Compagnie (1Kapt Fernand Van Doren) | ||
2de Provianddienst Antwerpen | Nachtlegeringsmagazijn Antwerpen (Lt M. De Herve) | |
(1ste Kapitein Intendant J. Doyen) | Voerdermagazijn Brasschaat (Lt J. Caluwaerts) | |
Voerdermagazijn Antwerpen (Lt H. Gérard) | ||
Intendancedepots | ||
4de Compagnie (Cdt Pierre Willems) | ||
Provianddienst Gent | Voerdermagazijn (Lt P. De Schuyter) | |
(1ste Kapitein Intendant Robert Houssa) | Levensmiddelenmagazijn Gent (Lt F. Demaret) | |
Nachtlegeringsmagazijn (Lt M. Franckx) | ||
Bakkerij (Lt G. Crombé) | ||
Beenhouwerij en Huidenmagazijn (Cdt Charles Waerenborgh) | ||
5de Compagnie (Cdt Robert Delens) | ||
6de Compagnie (Cdt Edgar Van Den Hende) | ||
7de Compagnie (Lt E. Lauwers) | ||
Provianddienst Brugge | Voerdermagazijn (Lt M. Sodoyez) | |
(1ste Kapitein Intendant Eugène De Vogelaere) | Levensmiddelenmagazijn (Lt L. Van Liedekerke) | |
Nachtlegeringsmagazijn Brugge (1ste Kapt François Peire) | ||
Bakkerij (1Kapt Jules Dimartinelli) | ||
Beenhouwerij (1Kapt Gaston Rummens) | ||
8ste Compagnie (1Kapt Sylvain Van Heule) |
De intendance is verantwoordelijk voor de bevoorrading aan levensmiddelen, beddegoed en aanverwante artikelen voor de kazernering. In vredestijd worden de eenheden van het leger uit centrale depots bevoorraad met vlees, brood en kleine levensmiddelen zoals koffie. Elke eenheid heeft daarnaast een budget voor de locale aankoop van groenten, fruit en andere voedingsmiddelen. In oorlogstijd gebeurt de bevoorrading door de intendance.
De territoriale organisatie van de intendance omvat drie intendancekorpsen die elk een aantal vaste installaties beheren. Deze omvatten in de eerste plaats de bakkerijen, beenhouwerijen en magazijnen voor beddengoed en levensmiddelen die in de grote garnizoenen en kampen gelegerd zijn. Deze intendancekorpsen krijgen het nummer van de circonscriptie waarvoor ze verantwoordelijk zijn.
De intendancekorpsen worden tijdens de achttienddaagse veldtocht naar Vlaanderen teruggetrokken naarmate de Duitse inval vordert. Daarbij worden de vaste installaties achtergelaten. In Noord-Frankrijk worden enkele etablissementen geopend om deze verloren gegane infrastructuur te vervangen.
De Provianddienst van Antwerpen wordt voor de ontruiming van de stad aan de Schelde op 17 mei 1940 naar Oostende overgebracht. Bij het 2de intendancekorps worden vervolgens ten minste twee afzonderlijke pogingen ondernomen om het ganse korps naar Frankrijk te evacueren. Een eerste bevel tot evacuatie naar de Franse stad Bourbourg wordt op 19 mei uitgevaardigd, maar ‘s anderendaags alweer ingetrokken. Een tweede poging om de depots van Oostende over te brengen naar het Franse Bergues vindt plaats op 22 mei. Het installatiepersoneel moet echter onverrichter zake terugkeren en het plan wordt dan ook afgeblazen.

Tijdens de mobilisatie werden door de Nachtlegeringsmagazijnen van het leger tevens grote hoeveelheden matrassen opgevorderd.
1ste Provianddienst Antwerpen
De territoriale intendancediensten te Antwerpen gaan over tot volledige activering bij de afkondiging van de algemene mobilisatie omstreeks 06u30. De nog niet opgeroepen reservisten worden opgetrommeld en zullen in de komende dagen hun dienst bereiken. Op de verschillende locaties doorheen de stad maakt men zo snel mogelijk werk van het camoufleren van de installaties die van uit de lucht zichtbaar zijn. Men vreest immers massale luchtaanvallen op alle grote agglomeraties.
De maalderij en de militaire bakkerij van de provianddienst bevinden zich in Kazerne 11/12 op het Kiel. Het levensmiddelenmagazijn ligt aan de Waalsekaai op Antwerpen-Zuid.
De beenhouwerij te Antwerpen gaat over tot de massale aankoop van levende varkens en runderen en van voor- en achterkwartieren van geslachte dieren.
2de Provianddienst Antwerpen
Het voedermagazijn in de stad van Luitenant Gérard gaat over tot de volledige mobilisatie. De dienstverlening wordt opgedreven en de eenheden van het Vde Legerkorps in en om de stad zullen continu bevoorraad worden van uit te magazijnen.
Provianddienst Gent
De diensten van Gent zullen tijdens de eerste oorlogsweek hun normale taken uitvoeren. Daarnaast wordt van 14 tot 17 mei de naar de omgeving van Aalter geëvacueerde 3de Infanteriedivisie bevoorraad. Ook heeft de provianddienst een vooruitgeschoven distributiecentrum te Doornik.
Ook het nachtlegeringsmagazijn van Luitenant Franckx ontvangt zijn bijkomend personeel en werkt gewoon verder aan de verdeling van beddengoed en dekens.
Provianddienst Brugge
Ook te Brugge wordt Fase E van de mobilisatie opgestart. De provianddienst is als volgt opgesteld doorheen de stad:
- De directie en de bakkerij zijn geïnstalleerd aan de Sint Clarastraat 56
- De beenhouwerij bevindt zich aan de Hauwerstraat
- Het levensmiddelenmagazijn ligt aan de Sint Clarastraat 62
- Het voedermagazijn is geïnstalleerd aan de Maalsesteenweg op het grondgebied van Sint-Kruis
De intendant te Brugge laat weten dat er normaal verder gewerkt dient te worden. Kapitein-commandant Van Heule meldt dat na de middag de eerste verlofgangers toekomen bij zijn compagnie. Het nachtlegeringsmagazijn gaat over tot de distributie van beddengoed aan de talrijke militaire hospitalen die in en om Brugge ingericht worden.
1ste Provianddienst Antwerpen
Te Antwerpen wordt de inkoop van dieren, vlees en graan verder gezet. De productie wordt opgedreven.
De voorraden van het voedermagazijn te Brasschaat worden afgevoerd naar de installaties van het Magazijnstation.
Provianddienst Gent
Luitenant Franckx van het nachtlegeringsmagazijn stuurt een nota naar de kazerneringsdiensten van het 10J en 12J (Doornik), het 11J (Ath), het 4Gr (Dendermonde), het Territoriaal Transportkorps (Oudenaarde), het 52Li, 53Li en 1A (Gent) en het 1ste Smaldeel van de Vliegschool (Sint-Denijs-Westrem) met de vraag om al het achtergebleven beddengoed te verzamelen in een afgesloten locaal zodat het magazijn deze stocks kan ophalen.
Provianddienst Brugge
Een aantal verlofgangers van eenheden van het IIIde Legerkorps uit de Versterkte Positie Luik kloppen aan bij de Provianddienst te Brugge. De militairen willen naar Luik terugkeren, maar hebben vernomen dat er geen doorkomen meer is. Ze worden allen naar het plaatscommando doorgestuurd.
Ook in omgekeerde richting krijgt de Brugse intendance te maken met militairen van het IIIde Legerkorps. De intendancediensten te Luik zijn gesloten en geëvacueerd. De eerste geëvacueerde militairen komen aan te Brugge en worden opgenomen in de plaatselijke eenheden als extra mankracht.
Het nachtlegeringsmagazijn is bijna leeg en beschikt slechts over ongeveer 3.000 dekens.
1ste Provianddienst Antwerpen
Het Franse 7de leger dat volgens de geallieerde plannen in het zuiden van Nederland moet ontplooien is inmiddels massaal aanwezig in de stad. De Franse logistieke diensten doen beroep op onze territoriale intendance en kopen heel wat levensmiddelen aan.
Provianddienst Brugge
Verschillende detachementen van de intendance van Antwerpen, Luik, Brussel en Beverlo bevinden zich nu te Brugge. Het nachtlegeringsmagazijn blijft zonder opdracht.
2de Provianddienst Antwerpen
De staf en het boekhoudingsbureel van de 2de Provianddienst zijn in Brugge aangekomen en worden in onderhoud geplaatst bij de 8ste compagnie.
Provianddienst Gent
Het nachtlegeringsmagazijn van Gent stuurt een ploeg uit naar de kazerne van Doornik om al het beddengoed te ontruimen en over te brengen naar de aanvullende hospitalen te Brugge. Deze opdracht zal tot 16 mei duren. Het personeel dat te Gent gebleven is, gaat over tot het ophalen van het beddengoed uit de kazernes te Dendermonde, Oudenaarde en Gent om dit ter beschikking van de Gentse hospitalen te stellen.
Provianddienst Brugge
Het nachtlegeringsmagazijn installeert een verdeelcentrum van beddengoed in de hallen van het stadhuis van Brugge. Het beddengoed is afkomstig van de eigen stocks en van opeisingen.
1ste Provianddienst Antwerpen
De maalderij start met de nodige werkzaamheden om het graanmagazijn naar Vlaanderen te evacueren.
2de Provianddienst Antwerpen
Ook het voedermagazijn en de andere compagnies van de 2de dienst starten met de evacuatie van hun voorraden naar West-Vlaanderen.
Provianddienst Brugge
De eerste eenheden van de intendance te Antwerpen komen aan te Brugge.
1ste Provianddienst Antwerpen
Ook het levensmiddelenmagazijn start met de evacuatie. Alle ongebrande koffie wordt op enkele binnenschepen geladen. De maalderij laadt 800 ton graan op de trein. Inmiddels draaien zowel de bakkerij als de beenhouwerij op volle toeren. De 1ste, 2de en 3de compagnies gaan over tot het opvorderen van de nodige vrachtwagens om het militair personeel naar Vlaanderen te vervoeren.
Provianddienst Brugge
In het nachtlegeringsmagazijn komt het tot een woordenwissel tussen Intendant De Vogelaere en Kapitein Peire. Peire wil aan de oproep van de Belgische regering om naar Frankrijk te vluchten gehoor geven omdat hij toch niets meer te doen heeft. De Vogelaere laat hem echter weten dat hij liever de komst van de bezetter te Brugge afwacht en elke vluchtpoging naar Frankrijk toch op een fiasco zou uitdraaien. De Intendant wil dan ook geen enkel bevel uitvaardigen.
1ste Provianddienst Antwerpen/2de Provianddienst Antwerpen
Het Ministerie van Landsverdediging beveelt de evacuatie van Antwerpen naar Oostende, met uitzondering van de bakkerijen. In de haven van Antwerpen wordt overgegaan tot de opeising van onder meer visconserven.
1ste Provianddienst Antwerpen
De beenhouwerij staakt zijn werkzaamheden en laat de bevoorrading van de te Antwerpen aanwezige troepen over aan het burgerslachthuis. De bakkerij werkt nog verder. De ganse 1ste Provianddienst ontvangt het formele bevel om naar Oostende uit te wijken. In elke installatie en elk kantonnement te Antwerpen dient een achterwacht geplaatst te worden om ter plekke te blijven zolang de Versterkte Positie Antwerpen behouden zal blijven. De evacuatie van Antwerpen wordt voorzien voor de nacht van 17 op 18 mei.
Het levensmiddelenmagazijn kan de meeste overgebleven voorraden met een aantal opgevorderde vrachtwagens evacueren en verlaat de stad. Een grote hoeveelheid diepvriesvlees moet achtergelaten worden door een tekort aan koelwagens een een gebrek aan gepaste opslagcapaciteit te Oostende.
Ook de andere eenheden vertrekken over de baan. Tijdens de late avond komen de eerste elementen aan te Oostende:
- de 1ste en de 2de compagnie installeren zich in de Astrid Van Imschootschool aan de Kroonlaan 18 te Stene aan de rand van de stad
- de beenhouwerij en de 3de compagnie vinden een voorlopig onderdak in de bijgebouwen van de Wellingtonrenbaan
2de Provianddienst Antwerpen
Ook de 2de dienst verlaat Antwerpen en verhuist naar West-Vlaanderen. Kapitein Doyen zal zich te Bredene vestigen. Het voedermagazijn komt eveneens aan te Bredene na een achterwacht te Antwerpen gedetacheerd te hebben die de eenheden van het veldleger zal bevoorraden tot ‘s anderendaags wanneer de Versterkte Positie Antwerpen definitief zal verlaten worden door de Belgen.
Provianddienst Brugge
Het nachtlegeringsmagazijn krijgt om 11u00 de opdracht om in de Weylerkazerne verblijvende Duitse krijgsgevangenen elk van een matras, dekens en lakens te voorzien. Kapitein Peire laat bij de post ook een cheque voor 30.000 Frank optrekken om zijn eenheidskas van de nodige tegoeden te voorzien bij een eventuele aftocht naar Frankrijk.
1ste Provianddienst Antwerpen
De achterwacht uit Antwerpen komt tijdens de vroege ochtend eveneens aan te Oostende. Inmiddels worden de laatste detachementen ingekwartierd. De staf bezet de gebouwen aan de Torhoutsesteenweg 415 en sluit zich aan op het telefoonnet. Even later worden ploegen de stad in gestuurd om geschikte bakkerijen te vinden om de broodproductie opnieuw op te starten. Van deze bakkerijen werd reeds in februari 1940 een voorlopige lijst aangelegd zodat deze taak snel afgerond kan worden. Er worden ook enkele bakkerijen in Blankenberge aangesproken. De 3de compagnie vertrekt eveneens naar dit kuststadje.
Ook de bakkerij “Blauw Kasteel” staat op de lijst. De gebouwen staan echter al een tiental jaar leeg maar bevatten nog wel twee ovens met dubbele bakplaten. Er wordt dan ook een ploeg aan het werk gezet om de boel op te kuisen en de installaties opnieuw aan de praat te krijgen. Er valt bijzonder veel te doen: de elektriciteit moet worden aangesloten, de waterput dient gereinigd te worden en de schoorstenen moeten vrijgemaakt worden. Bovendien wil men er ook legerkoeken bakken en hiervoor dienen rekken gebouwd te worden om de harde koeken tussen hun eerste en tweede baksel vierentwintig uur te kunnen laten rusten. Tenslotte dient de nodige steenkool aangevoerd te worden voor het stoken van de ovens.
2de Provianddienst Antwerpen
Het boekhoudingsbureel van de 2de Provianddienst verlaat Brugge en zal naar Frankrijk geëvacueerd worden.
Te Bredene worden de diverse magazijnen opnieuw ingericht en wordt de verdeling van voeder en nachtlegeringsmaterieel heropgestart.
Provianddienst Gent
De provianddienst krijgt het bevel om Gent te verlaten en naar de kust uit te wijken. De eenheden starten met de ontruiming van hun installaties. Het vooruitgeschoven distributiecentrum te Doornik wordt gesloten en het personeel teruggeroepen naar Gent. Het installatiepersoneel vertrekt naar Veurne onder leiding van Luitenant Vandevyvere. Het vertrek wordt voorzien voor 18 mei. Voorraden die niet kunnen meegenomen worden, zullen aan het stadsbestuur overgedragen worden. Tijdens de avond wordt de bestemming van de diensten gewijzigd van Veurne naar Bredene.
Het nachtlegeringsmagazijn laad al het overgebleven beddengoed over op het binnenschip “Au Revoir” dat eigendom is van de Gentse familie Stevens. De ontruiming start rond 20u00.
Provianddienst Brugge
De aanvullingshospitalen van de gezondheidsdienst te Brugge starten met de evacuatie naar Frankrijk. In het nachtlegeringsmagazijn laat Kapitein Peire zijn manschappen weten dat ze ook zullen vertrekken. Kapitein Van Heule van de 8ste compagnie gaat op zoek naar een treinstel om de manschappen van de provianddienst naar Frankrijk over te brengen. Kapitein De Vogelaere weigert nog steeds om bevelen te geven.
1ste Provianddienst Antwerpen
De werkzaamheden om de productie terug op te starten te Oostende worden onderbroken door de luchtaanvallen op de stad. De watertoevoer en de gasleidingen worden op diverse plaatsen onderbroken door bomschade. Toch slaagt de dienst er in om een eerste hoeveelheid brood te produceren in vier opgevorderde bakkerijen.
Majoor Vanhalle wordt naar Brugge ontboden en verneemt hier dat Kolonel Ceuppens, intendant van West-Vlaanderen, op het punt staat om naar Calais te vertrekken. Vanhalle krijgt het bevel van alle in de provincie aanwezige eenheden van de intendance op zich.
De beenhouwerij, het levensmiddelenmagazijn en de distributiedienst hebben zich intussen ontplooit aan de Torhoutsesteenweg 405 en zijn eveneens terug operationeel. Aan die zelfde steenweg fungeren de gebouwen van nummer 231 als opslagplaats voor het brood.
De bakkerij “Blauw Kasteel” is nu eveneens operationeel en de ovens worden er voor de eerste keer gestookt.
Provianddienst Gent
Het nachtlegeringsmagazijn brengt zijn personeel vanaf 06u30 in vrachtwagens over naar Bredene. Ook de andere diensten vertrekken. Kapitein Houssa verlaat rond 16u30 als laatste de stad.
Provianddienst Brugge
Kapitein De Vogelaere deelt dan toch mee aan zijn compagniecommandanten dat de magazijnen en diensten naar Calais zullen overgebracht worden om daar een nieuw bevoorradingscentrum in te richten. Het vertrekt wordt voorzien voor 19 mei. Er zijn echter geen treinstellen beschikbaar en het transport zal over de weg gebeuren. De compagnies moeten onmiddellijk starten met de triage van hun materieel en voorraden zodat het hoogst nodige kan meegenomen worden. Elke dienst en magazijn zal slechts twee vrachtwagens toegewezen krijgen voor de komende reis. Iedere eenheidscommandant ontvangt ook een bon voor 250 liter benzine die in het depot van Sint-Kruis afgehaald kan worden.
Kapitein Peire staat te springen om te vertrekken, maar raakt alweer verstrikt in de hoog oplopende discussies tussen de officieren en Intendant De Volgelaere. De Vogelaere en anderen willen het vetrek uitstellen. Peire zet door en het nachtlegeringsmagazijn verlaat die dag nog Brugge en reist af naar Frankrijk. Het kleine konvooi bestaat uit twee auto’s en twee vrachtwagens. De manschappen van het magazijn bereiken Duinkerke omstreeks 23u00.
1ste Provianddienst Antwerpen
De luchtbombardementen op Oostende blijven aanhouden. Het wordt steeds moeilijker om een vlotte productie te handhaven.
Provianddienst Gent
De provianddienst krijgt het bevel om een distributiecentrum in te richten in het Noord-Franse Bourbourg. Dit bevel wordt echter al snel weer ingetrokken. Luitenant De Schuiter wordt uitgestuurd om het installatiepersoneel van Luitenant Vandevyvere te gaan zoeken. Vandevyvere en zijn ploeg zijn zoek geraakt bij de opdracht in Veurne. De Schuiter keert onverricht ter zake terug.
Provianddienst Brugge
Het vetrek naar Frankrijk wordt geannuleerd op bevel van het Groot Hoofdkwartier.
Peire en zijn manschappen van het nachtlegeringsmagazijn komen intussen rond 08u00 aan te Calais en rijden zo snel mogelijk verder. Omstreeks 15u00 wordt Etalpes bereikt. De eenheid zal de volgende dag Rouen aandoen en kan zo aan de Duitse omsingeling ontsnappen. Het nachtlegeringsmagazijn bereikt Potiers en vervoegt het Belgische leger in Frankrijk.
1ste Provianddienst Antwerpen
Bij de luchtaanvallen op Oostende verliest de dienst helaas twee manschappen.
Provianddienst Gent
Kapitein Houssa krijgt de opdracht om naar Gent terug te rijden en de aan het stadsbestuur overgedragen voorraden te recuperen en alsnog naar Bredene over te brengen. Samen met de 2de Provianddienst Antwerpen wordt een vrachtwagencolonne gevormd die donr 15u00 naar Gent vertrekt, De tocht verloopt snel en een uur later komen de manschappen aan. Luitenant De Schuiter is er reeds gestart met het opladen van de havervoorraad van het voedermagazijn.
Provianddienst Brugge
Luitenant Van Gijsel en Kapitein-Commandant Van Heule vertrekken op verkenning naar Lichtervelde om de mogelijke installatie van een magazijnstation voor het veldleger te bekijken. Er wordt gezocht naar geschikte opslagplaatsen voor levensmiddelen en kantonnementen voor de manschapen. De beide officieren keren die middag terug naar Brugge.
1ste Provianddienst Antwerpen
Alle directeurs van de behandelingsdiensten van het Magazijnstation worden ontboden op de staf van de Directie der Ravitailleringen en Evacuaties van het Leger aan de Sint-Jorissstraat 47 te Brugge. Majoor Vanhalle verneemt op de vergadering dat hij vanaf 22 mei zal fungeren als distributiecentrum voor levensmiddelen en bijgevolg zijn capaciteit dient te vergroten om in staat te zijn 100.000 militairen te bevoorraden.
Alle beschikbare stapelplaatsen en hangars nabij de installaties op de Torhousesteenweg worden in gebruik genomen voor de opslag van onder meer bloem en haver.
Provianddienst Gent
De evacuatieopdracht van de te Gent achtergebleven voorraden zal tot 23 mei lopen. Het voedermagazijn te Sint-Denijs-Westrem wordt overgebracht naar het Magazijnstation te Brugge.
1ste Provianddienst Antwerpen
Majoor Vanhalle dient zijn diensten klaar te maken voor een evacuatie naar Bergues in Frankrijk.
Een belangrijk deel van het wagenpark van de dienst wordt die dag uitgestuurd op een bijzondere missie. De vrachtauto’s zullen naar Sint-Denijs-Westrem rijden om er de strategische voorraad voer voor de legerpaarden op te halen en naar Brugge te transporteren. De opdracht is noodzakelijk in het kader van de nakende terugtocht van ons leger naar de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie.
De eenheid werkt ook mee aan de bevoorrading van de civiele vluchtelingen. De STZA heeft de opdracht gekregen om Poperinge, Roeselare, Menen en Ieper vrij te maken van de tienduizenden burgers die Frankrijk niet meer in kunnen. Deze moeten aangespoord worden om zich naar de kust te begeven en zich te verspreiden over Nieuwpoort, Westende, Middelkerke, Oostenende, Blankenberge, Knokke en Heist. De gemeentebesturen zullen de voedselbevoorrading voor deze vluchtelingen proberen aan te pakken. Majoor Intendant Van Halle zal meer dan 200,000 blikjes sardines opeisen bij de Sardinerie du Nord aan de Elizabethlaan te Oostende. Hiervan worden er 45,000 aan de kustgemeentes geleverd, en 160,000 aan de vier grenssteden.
Provianddienst Brugge
De installatie van het magazijnstation van Lichtervelde zal niet doorgaan. Het aantal militairen van de intendance dat toekomt te Brugge blijft door de terugtocht van het veldleger en het kleiner worden van de achterwaartse zone steeds groter worden. Het veldleger start met de terugtocht naar de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie.
1ste Provianddienst Antwerpen
Het installatiepersoneel vertrekt naar Bergues, maar keert die zelfde avond van een kale reis terug naar Oostende. Men heeft Bergues niet kunnen bereiken. Inmiddels heeft de Directie der Ravitailleringen en Evacuaties van het Leger de evacuatieplannen opgegeven. Er is geen doorkomen meer aan in Frankrijk en alle diensten worden in ons land gehouden.
Provianddienst Gent
De evacuatieopdracht van de stocks te Gent loopt af. Er werden zo’n 1.000 ton goederen overgebracht.
1ste Provianddienst Antwerpen
De Directie der Ravitailleringen en Evacuaties van het Leger verlaagt het broodrantsoen van onze militairen te velde naar 500 gram brood of 6 legerkoeken per militair en per dag. Majoor Vanhalle verneemt dat hij op 25 mei het Iste en het VIde legerkorps en de Maritieme Basis dient te bevoorraden.
Provianddienst Gent
De Provianddienst van Gent wordt bij het Magazijnstation aangehecht. Alle manschappen worden samengebracht en in twee compagnies verdeeld. Een eerste compagnie vetrekt naar het nieuwe distributiecentrum van Torhout. De tweede compagnie vervoegt het nog op te richten distributiecentrum van Lichtervelde.
1ste Provianddienst Antwerpen
De 1ste Provianddienst zal op 26 mei het VIde en VIIde legerkorps, de 16de en 18de infanteriedivisies en de Maritieme Basis dienen te bevoorraden.
Provianddienst Gent
Onder meer de manschappen van het nachtlegeringsmagazijn worden te Oostende ingezet voor het lossen van zeeschepen met noodgoederen in de haven. Een deel van de goederen wordt naar de magazijnen in de paardenrenbaan van Bredene overgebracht.

Het vrachtschip s/s Aboukir in 1940.
1ste Provianddienst Antwerpen
Het vrachtschip s/s Aboukir meert aan te Oostende met aan boord een grote lading Britse legerkoeken en een belangrijke hoeveelheid bloem voor onze militairen. De s/s Aboukir zal op 27 mei de haven opnieuw verlaten met aan boord een tweehonderdtal Britse militairen, enkele Britse burgers die in ons land verbleven en ook de Britse diplomatieke missie in ons land. Het schip zal enkele uren later door een Duitse snelboot getorpedeerd worden op de rede van Duinkerke. Slechts drieëndertig personen overleven de ramp [1].
De Directie der Ravitailleringen en Evacuaties van het Leger maakt opnieuw enkele aanpassingen aan het militaire rantsoen. De voorraad smout is uitgeput en vanaf nu dient er alleen confituur verdeeld te worden. De 1ste Provianddienst moet daarnaast ook overgaan tot de opeising van tabakswaren en chocolade. Per infanterieregiment dienen er 3.000 chocoladerepen en 2.500 pakjes sigaretten en 300 pakjes roltabak van 300 gram gevonden te worden. Er wordt dan ook een ploeg uitgestuurd naar het entrepot van de douane in de stad. De manschappen hebben de uitdrukkelijke opdracht om niet te betalen en geen opeisingsbon af te leveren aangezien ze waarschijnlijk toch maar reeds in beslag genomen goederen zullen vinden.
In de planning voor de komende dag wordt de werkdruk van de dienst teruggebracht tot het bevoorraden van het VIde legerkorps en de Maritieme Basis.
De bakkerijen te Oostende draaien die dag op volle toeren. Aan het eind van de dag wordt afgeklokt op 5.760 broden van 500 gram, 11.806 broden van 750 gram en 5.377 broden van 1 kilogram. De ploegen te Blankenberge voegen daar nog eens zo’n 10.000 broden van 750 gram aan toe.

Oostende werd aanhoudend gebombardeerd tijdens de laatste fase van de veldtocht.
1ste Provianddienst Antwerpen
De Directie der Ravitailleringen en Evacuaties laat weten dat de dienst ‘s anderendaags voedingsmiddelen aan het VIde legerkorps, de 1ste Divisie Ardeense Jagers en de Maritieme Basis dient te leveren.
Het vrachtschip s/s Saphir legt aan te Oostende met onder meer een lading verse melk. De melk moet worden opgehaald door de 1ste Provianddienst voor distributie aan de militaire hospitalen.
Er kan ook zo’n 150 ton bevroren vlees gerecupereerd worden uit de grote diepvriesinstallaties in de haven. Het vlees wordt overgebracht naar de haven van Zeebrugge omwille van de aanhoudende luchtaanvallen op Oostende.
Enkele vrachtwagens worden uitgestuurd om bij de firma Alibel te Eernegem een 100.000 blikken paté in beslag te nemen.
Bij de luchtaanvallen op Oostende worden de bakkerijen Blauw Kasteel, Verdonck, Morlion en Spleets onderroepelijk beschadigd. De productie moet er stilgezet worden. Ook in de overige bakkerijen van de stad wordt nauwelijks nog brood gebakken. De beenhouwerij en het levensmiddelenmagazijn blijven wel operationeel. De broodproductie berust nu bij de bakkerijen van Blankenberge.
Provianddienst Brugge
Te Brugge gonst het van geruchten over een nakende overgave.
1ste Provianddienst Antwerpen
Het nieuws van de overgave loopt binnen. De Directie der Ravitailleringen en Evacuaties laat weten dat de productie dient verdergezet te worden. De troepen bevinden zich immers nog te velde en zullen bevoorrading blijven nodig hebben.
De eerste Duitse troepen bereiken Oostende na de middag. De bezetters laten verstaan dat alle Belgische militairen in de stad naar huis mogen. Majoor Vanhalle tracht zoveel mogelijk soldaten te overtuigen om toch aan het werk te blijven. Rond 21u00 begeeft Vanhalle naar de zonet geopende Kommandantur van het Duitse leger om steun te zoeken bij het hervatten van de broodproductie in de stad. De Duitsers willen de kustzone echter ontruimd zien met het oog op de strijd rond Duinkerke en sturen de majoor en de zijnen naar Brugge. Bagage, materieel, voorraden en administratie worden op vrachtwagens geladen. De colonne vertrekt nog voor middernacht. De beenhouwerij en de 3de compagnie te Bredene worden ter plekke achtergelaten.
Onderweg worden de vrachtwagens door de Duitse troepen onderschept. Alleen de directie van de dienst zal Brugge bereiken. De 1ste en 2de compagnie en het levensmiddelenmagazijn worden doorgestuurd en verliezen elk contact met de dienst.
Op 29 mei bereikt Majoor Vanhulle de intendance aan de Sint-Clarastraat te Brugge en begeeft zich daarna naar de staf van de Directie der Ravitailleringen en Evacuaties in de stad. De majoor wordt teruggestuurd naar Blankenberge om daar de leiding te nemen over de beenhouwerij, de bakkerijen en de 3de compagnie. Hier wordt verder gewerkt tot en met 31 mei.
Provianddienst Brugge
De eenheden vernemen het nieuws van de overgave. De Duitsers trekken de stad in vanaf 11u00. De manschappen zullen de komende dagen in hun kantonnementen gehouden worden en de diensten zullen voedsel blijven produceren en verdelen ten behoeve van het gecapituleerde leger.
Eenheid | Naam | Voornaam | Foto | Graad | Stand | Klas | ° op | ° te | + op | + te | Nota |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Onbekend | ARBIJN | Petrus, L. | ![]() | Sdt | Mil | 20 | 30.01.1900 | Zele | 21.05.1940 | Zuydcoote (F) | |
Onbekend | BECU | Gaston, L.G. | Sdt | Mil | 23 | 05.01.1903 | Brugge | 21.05.1940 | Dunkerque (F) | ||
Onbekend | BINNEMANS | August, A. | Sdt | Mil | 15 | 26.02.1895 | Geel | 04.06.1940 | Zuydcoote (F) | ||
Onbekend | BRONDEEL | Philemon | Sdt | Mil | 31 | 24.09.1911 | Lede | 27.05.1940 | Koekelare | ||
4 Cie | CLEMENT | Frans, R. | Sdt | Mil | 22 | 05.03.1902 | Berlare | 13.05.1940 | Gent | ||
4 Cie | GRARD | Jean, B. | Sdt | Mil | 25 | 07.02.1905 | Tournai | 11.05.1940 | Oostende | ||
Onbekend | LEEMANS | Willem | Sdt | Mil | 22 | 12.04.1902 | Kapellen | 27.05.1940 | Oostende | ||
Onbekend | LIEGEOIS | Henri, H.G. | Sdt | Mil | 01.11.1899 | Soumagne | 12.05.1940 | Gelbressée | |||
Onbekend | MANTELEERS | August | Sdt | Mil | 21.07.1899 | Borgerhout | 16.05.1940 | Petit-Enghien | |||
1 Cie | SAELEN | Frans, J. | Sdt | Mil | 21 | 16.11.1901 | Hoboken | 28.05.1940 | Oostende | ||
Onbekend | VAN ELSLANDER | Georges, J. | Sdt | Mil | 28 | 05.12.1909 | Kuurne | 21.05.1940 | Dunkerque (F) |
- De S/S Abukir (soms ook vermeld als Aboukir) tezamen met de S/S The Marquis en de S/S Saphir brachten bevoorrading voor de British Expeditionary Force (BEF) en het Belgisch leger naar Oostende en keerden op 27 mei in konvooi terug naar Engeland. Om de schepen niet leeg naar Engeland te laten terugkeren beveelt de Directie van de Diensten van het Achtergebied aan de Territoriale Dienst van de Legerzone (STZA) om ervoor te zorgen dat beschikbare vrije plaatsen op de schepen volgens bepaalde prioriteiten zouden worden ingenomen. De eerste prioriteit wordt gegeven aan krijgsgevangen Duitse piloten gevolgd door vervoerbare gewonden van het Belgische leger, het Opleidingscentrum voor Onderluitenanten van de Infanterie, de troepen van de Versterkings- en Opleidingscentra en de rekruteringsreserve. Een 200 tal militairen van de RAF, enkele gewonde militairen van de Belgische luchtmacht (waaronder vermoedelijk Lt Keuleers en Sgt Degreef) en verschillende Britse burgers die vastzaten in België na het starten van de oorlog werden aan boord gebracht van de S/S Abukir. Op 28 mei werd de Abukir voor de Belgische kust getorpedeerd door een Duitse snelboot. Het schip zonk op twee minuten tijd waardoor maar weinig opvarenden konden worden gered. Details over de het kelderen van de Abukir [On line beschikbaar]: https://nl.wikipedia.org/wiki/SS_Abukir_(stoomschip) ,WRECKSITE – ABUKIR CARGO SHIP 1920-1940 , Dunkirk Memorial – Wikipedia en British Army supplies for the Belgian Army in May 1940 | WW2Talk [Laatst geraadpleegd 9 september 2023].
- Dossier Ministerie van Landsverdediging, Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid, Ministerie van Defensie.