Reglementaire benaming	2de Luchtvaartregiment | 2Lu 2ème Régiment d’Aéronautique | 2Aé
Type	Jachtregiment van het luchtleger
Ontdubbeld van	n.v.t.
Onderdeel van	Luchtverdediging van het Grondgebied
Bevelhebber	Kolonel Vlieger baron Frédéric de Woelmont
Standplaats	Nijvel
				Vredesvoet	Oorlogsvoet
Samenstelling	I Groep (Majoor Vlieger Joseph Hendrickx)	1ste Smaldeel “La Comète” (Kapt Vl Max Guisgand)	15 x Gloster Gladiator M	Schaffen (Nr 9)	Bevekom (Nr 21)
		2de Smaldeel “Le Chardon d’ Ecosse” (Kapt Vl Martin Charlier)	11 x Hawker Hurricane Mk1	Schaffen	Bevekom
		3de Smaldeel Onderhoud en Park (Cdt de Heusch)
	II Groep (Majoor Vlieger Alfred Lamarche)	3de Smaldeel “Cocotte Rouge” (Kapt Vl Jean de Callatay)	14 x Fiat CR.42 B	Nijvel (Nr 10)	Brustem (Nr 22)
		4de Smaldeel “Cocotte Blanche” (Kapt Vl Thierry d’Huart)	14 x Fiat CR.42 B 1 X Morane Saulnier 236	Nijvel	Brustem
		2de Smaldeel Onderhoud en Park (Cdt Frere)
	III Groep (Majoor Vlieger Hubert De Bock)	5de Smaldeel “Aigle Bleu” (Kapt Vl Adolphe Boussa)	14 x Fairey Fox VI.C en VIII.C 1 x Fairey Fox VII	Nijvel (Nr 10)	Vissenaken (Nr 23)
		6de Smaldeel “Aigle Rouge” (Kapt Vl Edgar d’Hoore)	14 x Fairey Fox VI.C en VIII.C 1 x Stampe SV4B	Nijvel	Vissenaken
		3de Smaldeel Onderhoud en Park (Cdt Demeuse)

Staf/2Lu
Het 2de Luchtvaartregiment (2Lu), bevolen door Kolonel Vlieger baron Frédérique de Woelmont was het jachtregiment van het luchtleger en bestond uit drie groepen die in vredestijd verspreid waren over twee vliegvelden, Schaffen en Nijvel. Elke groep kreeg een oorlogsvliegveld aangewezen die het zou innemen na afkondiging van het algemeen alarm. De Staf/2Lu bevindt zich tijdens de mobilisatie in Nijvel.

I/2Lu
In 1939 is Schaffen de thuishaven van de lste Groep (I/2Lu) bevolen door Majoor Hendricks. I/2Lu is samengesteld uit een staf, het 1ste Smaldeel “La Comète”, het 2de Smaldeel “Le Chardon d’ Ecosse” en het 3de Smaldeel Onderhoud en Park. Het vliegveld bestrijkt een oppervlakte van circa 100 ha en beschikt over een speciale schietstand voor het inschieten van de boordmitrailleurs. In 1931 werden vier metalen hangars opgetrokken, elk uitgevend op het vliegplein. Met het overschakelen naar de toestand van Versterkte Vredesvoet (september 1939 tot mei 1940) wordt aan de militaire vliegvelden een geheim terreinnummer toegekend. Zo krijgt Schaffen het nummer 9, terwijl zijn hulpvliegveld Bevekom het terreinnummer 21 toegewezen kreeg.

Aan de vooravond van de oorlog bevonden zich heel wat vliegtuigen op het vliegveld van Schaffen. Naast de vliegtuigen van het 1ste en het 2de Smaldeel is het 7de Smaldeel van III/3Lu uit Evere met 7 Fairey Fox VIII.C toestellen en het 5de Smaldeel van III/2Lu uit Nijvel eveneens met zijn Fairey Fox te Schaffen ontplooid voor manoeuvres die zouden plaatsvinden op 10 mei 40. In totaal stonden 50 vliegtuigen deels gegroepeerd, deels verspreid op het 700m bij 700m grote vliegveld.

1ste Smaldeel (Komeet – La Comète) (toestelnummers G17 tot G38)
Vanaf augustus 1937 werden 22 Gloster Gladiator toestellen in gebruik genomen door het 1ste Smaldeel. De 22 Gloster Gladiator Mk1 toestellen kregen een nummer van G17 tot G38, aangebracht op het verticaal staartvlak. In de jaren voor de oorlog was de acrobatische patrouille van het 1ste Smaldeel, bestaande uit zeven Gloster Gladiators, dikwijls te zien op luchtshows. Tussen maart 39 en de start van de vijandelijkheden gingen niet minder dan zes Glosters verloren (G17, G20, G21, G23, G28 en de G35) waarbij vijf piloten het leven lieten. Op 9 mei bevonden de onbewapende G38 (het persoonlijk vliegtuig van Generaal-majoor Hiernaux Stafchef van de Luchtmacht) en de in periodiek onderhoud geplaatste G18 zich in Evere. Op de vooravond van de Achttiendaagse Veldtocht beschikt het 1ste Smaldeel over 14 vliegklare Gloster Gladiators.

2de Smaldeel (Schotse Distel – Le Chardon d’Ecosse) (toestelnummers H20 tot H43)
De eerste drie Hurricane Mk1 worden afgeleverd in Evere op 19 mei 1939 en van dan af wordt het 2de Smaldeel in Schaffen hiermee uitgerust. De Hurricanes worden genummerd van H20 tot H43. Er werden echter nooit meer dan vijftien vliegtuigen overgemaakt aan het 2de Smaldeel. Eén hiervan (H39) crasht op 2 maart 40 in Bierset en bevond zich bij het uitbreken van de oorlog nog in Zwevezele bij de Etablissementen der Militaire Luchtvaart (ETAé) voor herstelling. Een tweede (H28) crasht op 27 april en wordt afgeschreven. Op de vooravond van de Achttiendaagse Veldtocht kan het 2de Smaldeel rekenen op 11 operationele Hurricanes.

Tijdens de mobilisatie werd het Belgisch luchtruim regelmatig overvlogen door vreemde, voornamelijk Duitse, militaire vliegtuigen die onze neutraliteit schenden. Op 2 maart 1940 intercepteerde een formatie van drie ongewapende Hurricanes met als leader Luitenant Xavier Henrard een Duitse Dornier 17 in de omgeving van Saint-Hubert op een hoogte van 24.000 voet. Henrard en zijn beide wingmen, de Onderluitenant Lelièvre en de Sergeant Edmond Lieutenant, escorteren de Duitse bommenwerper naar een Belgisch vliegveld. Totaal onverwachts opent de bemanning van de Dornier 17  het vuur op de drie Hurricanes. Onderluitenant Henrard (H26) crasht in een bos in de omgeving van Bastogne, terwijl Sgt Lieutenant (H33) een noodlanding moet maken in de buurt van Ciney. Enkel OLt Lelièvre kan met zijn zwaar gehavende H35 Schaffen bereiken. Vanaf dit ogenblik worden alle toestellen uitgerust met hun bewapening en munitie. Op 12 maart doet zich een gelijkaardig incident voor met een Do-17. Drie Belgische Hurricanes bemand door Kapt Charlier, Lt graaf Henricourt en Sgt Van Strydonck vallen het Duitse toestel onmiddellijk aan en er ontstaat een hevig vuurgevecht. De Hurricane van Sgt Van Strijdonck moet een noodlanding maken waarbij het toestel een vleugel verliest en crasht.

Op 20 april intercepteren drie Gloster Gladiators met als leader de 1Sgt Delorme en als wingmen de Sergeanten Verpoorten en Van den Broeck een He-111 H-2 Nr 2020 van de Stab/KG 1 in de omgeving van Tongeren. De Gladiators naderen en mitrailleren de bommenwerper vooraleer hij kan vluchten in de droge nevel, die zich tot 3.000 voet verspreid heeft. Eens terug in Schaffen vernemen de piloten dat de Heinkel-111 neergestort is in Nederland, te Kasen een gehucht bij Bunde, in de omgeving van Maastricht [4]. In de daaropvolgende dagen vonden meerdere luchtgevechten plaats tussen Duitse en Franse toestellen boven ons grondgebied.

II/2Lu (toestelnummers R1 tot R30)
In 1939 bestelde een afvaardiging van de Belgische “Aéronautique Militaire” veertig Fiat CR.42’s (Falco) bij de Italiaanse firma. Aan de vooravond van de Duitse inval had Fiat Aviazione reeds dertig CR.42 opgeleverd. Uiteindelijk werd aan 30 toestellen een nummer gegeven voorafgegaan door de letter “R” en het was initieel de bedoeling dat elk smaldeel zou worden uitgerust met 15 Fiat toestellen. Eén toestel, de R10, werd zwaar beschadigd toen het op 10 maart bij levering crashte op de landingsbaan van Nijvel. De piloten hadden relatief weinig tijd om zich aan te passen aan het nieuwe toestel en ongevallen bleven dan ook niet uit. Op 30 april crasht OLt Couturier tijdens een oefening te Nijvel met de R9. De R15 en de R19 bevonden zich op 10 mei nog te Evere in de eindfase van hun assemblage. De IIde Groep van het 2de Luchtvaartregiment, gestationeerd in Nijvel, kreeg in april 1940 zesentwintig nieuwe toestellen ter vervanging van de oude Fairey Firefly’s en werd zo de eerste operationele eenheid uitgerust met de Fiat CR.42. De IIde Groep wordt bevolen door Maj Lamarche.

Het 3e Smaldeel “Cocotte rouge”, had 14 operationele vliegtuigen ter beschikking en het 4e Smaldeel “Cocotte Blanche” had er 8. Naast de Fiats beschikte het 4e Smaldeel ook nog over een Morane Saulnier 236 (M17) als communicatievliegtuig van het smaldeel. Daarnaast waren er in de hangars te Nijvel nog twee CR.42 die hun 50 hr inspectie kregen (R2 en R21) en twee met die met technische mankementen aan de grond stonden (R14 en R27). Het vliegveld van Nijvel werd beschermd door C40mm luchtafweer kanonnen van de 1 sectie van de 9Bij C40/1DTCA dat mee verhuisde naar Brustem eens het vliegveld van Nijvel werd verlaten.

Staf/2Lu
Majoor Albert Hellemans, stafofficier van wacht op het vliegveld van Nijvel, wordt om 01u00 gewekt. Er is een alarmmelding toegekomen en het ganse regiment moet worden opgetrommeld om onmiddellijk naar hun oorlogskantonnementen en vliegvelden te vertrekken. De regimentscommandant, Kolonel vlieger baron de Woelmont, wordt uit zijn logement gehaald en naar het vliegveld gebracht. Terwijl de vlieggroepen zich klaar maken, wordt de commandopost te Nijvel gesloten. De staf verlaat het vliegveld na het vertrek van de laatste troepen tijdens de loop van de dag en begeeft zich naar Vissenaken. Nog maar net aangekomen op dit oorlogsvliegveld besluit de Woelmont zijn staf naar Moerbeke-Waas te verhuizen.

I/2Lu
De Luftwaffe plant een aantal raids om bij het aanbreken van de dag de Belgische luchtmacht op de grond uit te schakelen. Om half vier stijgt te Dusseldorf een formatie Dornier 17 bommenwerpers op met bestemming Schaffen. Majoor Hendricks beveelt aan zijn Glosters en Hurricanes om op te stijgen en naar Bevekom te vliegen vanaf de eerste klaarte. Op dat ogenblik wordt het vliegveld van Schaffen om 04u31 aangevallen. Talrijke toestellen worden vernield voor de Belgen de kans krijgen het luchtruim te kiezen. De vliegtuigen staan netjes opgelijnd voor de hangars en er was weinig ruimte vrij om te taxiën. Hierdoor zijn de meeste vliegtuigen niet bij de startbaan geraakt en vernield voor de hangars. De C40mm luchtafweerkanonnen van de 1 Sectie van 6Bij C40/2DTCA zijn buiten strijd. De Belgische eenheden ontplooid op en rond het vliegveld tellen vijftien doden en enkele tientallen gewonden, waarvan verschillende met zware brandwonden. De Iste Groep verliest Kapt Van Den Abeele, 1Sgt Smagghe, Sgt Geens en de Soldaten Felice, Germeys, Indeherberg, Jacquemyn, Loozen, Van der Weyden en Verhaegen.

1ste Smaldeel (Komeet – La Comète) (G19, G22, G24, G25, G26, G27, G29, G30, G31, G32, G33, G34, G36, G37)
Kapt Guisgand beslist onmiddellijk na dageraad op te stijgen en kan het merendeel van zijn vliegtuigen redden. Twee Glosters gaan echter verloren. De Gloster van OLt Wilmots wordt aangereden tijdens het taxiën door de brandende Hurricane van Kapt Charlier. De Gloster van 1Sgt Van den Broeck kan opstijgen maar doordat zijn motor door een stuk schrapnel geraakt is, moet hij een noodlanding maken nabij Herentals net achter de stellingen van de 1Cie en 2Cie van het 16de Linieregiment (16Li). De piloot is ongedeerd en wordt onmiddellijk per auto vervoerd naar het hoofdkwartier van de 9de Infanteriedivisie (9Div). Zijn toestel blijft staan achter het Albertkanaal tot 14 mei. Wanneer de infanteristen van 16Li het kanaal verlaten wordt het toestel in brand gestoken. De twaalf andere operationele Glosters komen veilig toe in Bevekom (Beauvechin – Le Culot) het oorlogsvliegveld van de 1ste Groep.

2de Smaldeel (Schotse Distel – Le Chardon d’Ecosse) (H20, H21, H22, H23, H24, H27, H29, H30, H31, H32, H42)
De toestand is erger bij het 2de Smaldeel. Drie Hurricanes staan in brand en zes Hurricanes (H20, H21, H22, H24, H27, H30, H31, H34, H42) werden gemitrailleerd en kunnen niet meer opstijgen. Slechts twee Hurricanes geraken weg: de H29 en de H23 bestuurd door Kapt Van den Hove die boven Evere nog een Heinkel-111 kan onderscheppen; een claim die hij echter niet krijgt toegewezen. Eerste Sergeant Siroux en Sergeant Lucien, twee Hurricane piloten, landen samen in een Gloster eenzitter. Het grondpersoneel komt tijdens de voormiddag eveneens aan te Bevekom. De H27 (TBC) wordt nog gerepareerd en vervoegt ‘s avonds nog Bevekom.

II/2Lu
De IIde Groep heeft het alarm tijdig ontvangen en kan om 04u15, bij dageraad, opstijgen te Nijvel om zich naar Brustem (Nr 22), het oorlogsvliegveld van de IIde Groep, te begeven. Wanneer de Duitsers Nijvel aanvallen met Stuka’s (Ju 87) zijn alle Belgische toestellen, behalve de vier Fiats die om onderhoudsredenen aan de grond stonden reeds weg. Twee van deze toestellen, de R2 en de R21 worden op de grond vernield. De twee andere (R14 en R27) kunnen ontsnappen en Brustem vervoegen. De twee vliegtuigen die nog in Evere stonden (R15 en R19) kunnen eveneens in de voormiddag Brustem bereiken.

Om 06u25 geeft Majoor Lamarche aan elk smaldeel opdracht om een patrouilles van drie vliegtuigen te leveren voor de beveiliging van het vliegveld van Brustem. Wanneer om 14u15 een Duits verkenningsvliegtuig Brustem overvliegt geeft de Staf/II/2Lu onmiddellijk het bevel om de vliegtuigen te verspreiden en te camoufleren. Vijfentwintig minuten later, om 14u40 scheren twee Me Bf-109 over het vliegveld en twee CR.42 worden uitgeschakeld. Deze aanval wordt om 15u00 gevolgd door een aanval met Stuka’s die erin slagen twaalf andere toestellen uit te schakelen. In het totaal verliest de groep veertien toestellen tijdens de opeenvolgende bombardementen.

3de Smaldeel (Rood Zwaantje – Cocotte Rouge) (R1, R3, R4, R6, R7, R8, R11, R13, R14, R15, R17, R18, R19 en R20)
Tijdens de verplaatsing naar Brustem merkt Kapt Calatay een formatie Ju-58 van het Duitse 17/KG op die in de buurt van Tongeren dummy valschermspringers aan het droppen zijn. Te samen met zijn twee wingmen valt hij nabij Alken het eerste vliegtuig aan dat zwaar gehavend terugvliegt naar zijn thuisbasis maar crasht in de buurt van Maastricht. Kort daarop worden ze aangevallen door Me Bf-109 en keren ze terug naar Nijvel. Later op de dag vervoegt de smaldeelcommandant zijn eenheid in Brustem.

Om 06u25 wordt een patrouilles van drie vliegtuigen van het 3de Smaldeel belast met de beveiliging van het vliegveld. Luitenant Goffin en 1Sgt Roger Delannay stijgen meteen op, het vliegtuig van 1Sgt Sans de tweede wingman blijft met een defect aan de grond. Goffin en Delanay botsen op een formatie van zes vijandelijke bommenwerpers geëscorteerd door Me Bf-109. Hoewel in de minderheid vallen de vliegeniers de formatie aan. Het toestel (R?) van Eerste Sergeant Roger Delaney van de II/2Lu wordt hierbij door een Me Bf-109 neergeschoten te Melveren nabij Sint-Truiden. Hij kan zich met zijn parachute redden, maar wordt vervolgens gedood door bevriend vuur vanaf de grond tijdens de afdaling met zijn parachute.

Nabij Waremme kan Lt Goffin dan toch één van de Me Bf-109 zo zwaar toetakelen dat het op zijn terugweg neerstort boven Aken. Om 12u50 stijgt Luitenant Werner de Merode met nog drie andere toestellen op voor het escorteren van een verkenningsvlucht van 11/VI/1 naar de bruggen over het Albertkanaal. Wanneer hij later op de dag naar Brustem terugkeert merkt hij een Do-17 op die hij onmiddellijk aanvalt. De Dornier moet later op zijn terugweg een noodlanding maken nabij Mönchengladbach. Het 3de Smaldeel dat er niet in slaagde zijn toestellen te verspreiden verliest om 15u00 al zijn 14 toestellen tijdens het bombardement van Brustem.

4de Smaldeel (Wit Zwaantje – Cocotte Blanche) (R22, R23, R24, R25, R26, R27, R28, R29, R30)
Na opgestegen te zijn in Nijvel gaat het toestel van 1Sgt Marcel Michotte (R30) bij de landing te Brustem over kop door de slechte staat van het vliegveld. Het vliegtuig kan niet meer hersteld worden. Het 4de smaldeel levert de tweede patrouille om het vliegveld van Brustem te beveiligen. OLt Jean Offenberg, 1Sgt Jean Maes en 1Sgt Alexis Jottard vallen om 06u30 een formatie Do-17 geëscorteerd door Me Bf-109 aan ter hoogte van Waremme. Ze slagen erin twee Do-17 te beschadigen. Voorts escorteren drie CR.42 om 09u00 de Renard 31 van OLt Duchene en OLt Fontaine van het 9/V/1Lu op verkenning naar de streek van Maaseik. Op de terugweg wordt de Renard 31 in de buurt van Wilderen (St-Truiden) rond 09u50 beschoten vanaf de grond en moet een noodlanding maken op het vliegveld van Wilderen (Nr19). Doordat het 4de smaldeel erin slaagde zijn toestellen te camoufleren in een nabijgelegen boomgaard blijven de acht Fiats van het 4de smaldeel op het einde van de dag operationeel. Kapitein d’Huart besluit om zijn toestellen te delen met het 3de Smaldeel dat al zijn vliegtuigen verloor.

III/2Lu
De IIIde Groep heeft op 10 mei zijn toestellen op drie verschillende vliegvelden: Schaffen, Knokke-Zoute en Nijvel. Onmiddellijk na de afkondiging van het alarm geeft Majoor De Bock opdracht aan zijn smaldelen zich te begeven naar hun oorlogsvliegveld in Vissenaken. De 1ste sectie van de 3de Bij C40mm luchtafweerkanonnen (1/3Bij C40/2DTCA) maakt eveneens de verplaatsing van Nijvel naar Vissenaken.

5de Smaldeel (Aigle Blue) (toestelnummers O111, O123, O127,…)
Het detachement van zes Fairey Fox toestellen van het 5/III/2Lu, dat zich te Schaffen bevond in het kader van een grootscheepse oefening die gepland was in het Kamp van Bevelo, kan om 04u00 als eerste opstijgen en hierdoor ontsnappen aan het Duitse bombardement. Het smaldeel landt heelhuids te Vissenaken. De rest van 5/III/2Lu bevindt zich te Nijvel en kan ook hier veilig opstijgen. Alle toestellen komen aan te Vissenaken en het smaldeel is weer herenigd. Nauwelijks aangekomen te Vissenaken krijgt het 5de Smaldeel zijn eerste oorlogsopdracht. Rond 06u30 stijgen negen toestellen op jachtmissie op. Boven Borgloon vallen Luitenant Etienne Dufossez en 1Sgt Detal een formatie Me Bf-109 aan. De Fox van 1Sgt Detal (O127) wordt neergehaald maar de piloot weet zich te redden met zijn valscherm. Hij wordt zwaar gewond krijgsgevangen genomen en verzorgd in een hospitaal te Maastricht. Lt Dufossez slaagt erin één Me Bf-109 uit de lucht te halen maar dan valt zijn Fox VI (O123) ten prooi aan vijandelijk vuur. Het vliegtuig crasht en Lt Dufossez komt hierbij om. Onderluitenant vlieger Albert Brel steeg op met zijn Fairey Fox (O111) samen met twee jonge piloten, de Sergeanten Legros en Godefroid, als wingmen. De Fox van Onderluitenant Albert Brel wordt neergehaald door de Me Bf-109 van Hauptmann F. Ultsch nabij Montenaken. De piloot moet springen maar slaagt er niet in zijn beschadigde parachute open te krijgen en stort te pletter in Montenaken. Om 07u30, amper één uur na vertrek op opdracht landen de resterende zes Fairey Fox zwaar beschadigd in Vissenaken.

6de Smaldeel (Aigle Rouge) (toestelnummers…)
Het 6/III/2Lu is die ochtend gestationeerd op de piste van Knokke-Zoute voor een schietoefening boven zee. De piloten hebben de avond voordien een stevig feestje gebouwd om de verjaardag van hun smaldeelcommandant te vieren en velen onder hen zijn nog niet naar bed wanneer het bevel binnenloopt om naar Vissenaken te vliegen. De twaalf Fairey Fox stijgen op in Knokke om 05u30 enkele ogenblikken voordat dit vliegveld door de Duitsers wordt gebombardeerd.

Staf/2Lu
De regimentsstaf installeert zich te Moerbeke-Waas en beleeft er een eerder kalme dag. Van hieruit worden de drie groepen bevolen die zich nu respectievelijk in Bevekom, Brustem en Vissenaken bevinden.

I/2Lu
Het Groot Hoofdkwartier beveelt een raid op de bruggen van Vroenhoven, Veldwezelt en Briegden aan het Albertkanaal die op 10 mei intact in de handen van de vijand gevallen zijn. De Iste Groep van het 2de Luchtvaartregiment zal de negen Fairey Battle bommenwerpers van 5/III/3Lu begeleiden. Majoor Hendrickx duidt twee pelotons van drie Gloster Gladiators van het 1ste Smaldeel aan voor deze beschermingsopdracht. Diezelfde dag wordt ook het vliegveld van Bevekom door de Luftwaffe aangevallen. Er blijft nog slechts één Hurricane en één Gloster over, maar beide toestellen werden dermate beschadigd dat ze niet meer herstelbaar zijn. Aan het eind van de tweede oorlogsdag moet de Iste groep melden dat ze niet langer operationeel is.

1ste Smaldeel. (G19, G22, G27, G31, G32, G34, G38…)
De missie naar de bruggen aan het Albertkanaal draait uit op een compleet fiasco en de Gloster Gladiators van Sergeant Pirlot (G19) en Eerste Sergeant Clinquart (G25) van het 1ste smaldeel storten neer wanneer ze door Me Bf-109 onderschept worden. Beide piloten komen hierbij om. Ook Eerste Sergeant Rolin (G22) en de smaldeelcommandant Kapitein Guisgand (G27) worden neergehaald, maar kunnen zich met hun parachute redden. Slechts de toestellen van 1Sgt Winand en Sgt Vandenbroeck (G31 en G32) keren terug. Bij het bombardement van het vliegveld van Evere wordt de G38 van LtGen Hiernaux vernietigd.

2de Smaldeel (H23, H27, H29)
De laatste drie Hurricanes de H23, H27 en de H29 worden samen met een Caudron-Renault verbindingsvliegtuig uitgeschakeld tijdens het bombardement van Bevekom.

II/2Lu (R22, R23, R24, R25, R26, R27, R28 en R29)
De groep van Majoor Lamarche moet naar Grimbergen uitwijken. De laatste zeven toestellen komen hier rond het middaguur aan. Enkele uren later wordt de eenheid doorgestuurd naar Nieuwkerken-Waas. Dit vliegveld is een stuk veiliger dan Grimbergen. De 1ste sectie van de 9Bij C40mm luchtafweerkanonnen (1/9Bij C40/1DTCA) verhuisd mee om bijkomende dekking te bieden.

III/2Lu
In de vroege ochtend voeren twee toestellen van 5/III/2Lu versterkt met een derde toestel van 6/III/2Lu een begeleidingsmissie uit van een Belgische verkenningsvlucht uitgevoerd door het 3/II/1Lu. De piste van Vissenaken wordt om 15u50 aangevallen en het 5de Smaldeel moet opnieuw vijf toestellen prijsgeven die op de piste vernietigd worden. Het smaldeel wijkt daarna uit naar oorlogsvliegveld Nr 26 te Moerbeke-Waas.

Staf/2Lu
Het 2Lu is zwaar aangeslagen door de verliezen van de eerste twee oorlogsdagen. Een reorganisatie dringt zich op en Kolonel Vlieger baron de Woelmont krijgt in de namiddag van de EM/Aé het bevel om met zijn staf, de Iste en de IIIde Groep naar Norrent-Fontes in Frankrijk (Pas-de-Calais) te vertrekken. Dit is al het tweede Luchtvaartregiment (het andere is het 3Lu) dat naar deze Franse gemeente gestuurd wordt. Het illustreert hoe weinig doordacht en impulsief de evacuatie naar Frankrijk verliep. 2Lu krijgt ook het bevel om de overgebleven Fairey Fox toestellen van III/2Lu naar de IIIde Groep van het 3Lu te Aalter te sturen. Vervolgens wordt de evacuatie van de Iste en de IIIde groep naar Frankrijk georganiseerd. Aan het eind van de dag begeeft de regimentscommandant zich naar Nieuwkerken-Waas om de overgebleven IIde groep bij te staan.

I/2Lu (zonder vliegtuigen)
De Iste groep wijkt tijdens de nacht uit naar oorlogsvliegveld nummer 37 te Belsele en is om 06u30 geïnstalleerd op dit nieuwe vliegveld. Majoor Hendricks krijgt er om 16u30 te horen dat zijn manschappen zo snel mogelijk over de weg naar Frankrijk zullen gestuurd worden. Er worden twee autocolonnes gevormd: een voor het materieel en een voor het personeel. In de buurt van Belsele worden een vijftal voertuigen opgeëist om de manschappen te kunnen vervoeren.

II/2Lu (R22, R23, R24, R25, R26, R27, R28 en R29)
De Fiats blijven ontplooid te Nieuwkerken-Waas. De sectie C40mm luchtafweerkanonnen moet tijdens de voormiddag het vliegveld verlaten om de noodbrug van Hoboken te gaan beveiligen. Er worden die dag geen missies gevlogen.

III/2Lu
De groep bevindt zich ‘s morgens op het vliegveld van Moerbeke-Waas waar zich ook twee smaldelen Moranes 406 van Franse Groupe de Chasse III/1 (GC III/1) [5] en twee smaldelen Moranes 406 van de Franse Groupe de Chasse III/3 (GC III/3) [6] bevinden. Er worden op 12 mei geen jachtmissies meer uitgevoerd, maar enkele verkenningsvluchten worden nog wel gevlogen. 5/III/2Lu krijgt in de namiddag het bevel zijn laatste zeven Fairey Fox over te brengen naar het 5de Smaldeel van III/3Lu dat zich in Aalter bevond. De vliegtuigen landen omstreeks 17u30 op het vliegveld van Aalter.

Staf/2Lu
De staf van Kolonel de Woelmont bevindt zich nog steeds te Moerbeke.

I/2Lu (zonder vliegtuigen)
Met een tussenpauze van drie uur vertrekken de twee colonnes vrachtwagens van de groep van Majoor Hendricks naar Norrent-Fontes in Frankrijk, de reorganisatiezone voor de verschillende luchtvaart eenheden. Aan het eind van de dag wordt deze stad bereikt die echter reeds ingenomen is door de Staf/3Lu die het kantonnement al ingericht had voor de aankomst van zijn eenheden. I/2Lu wordt afgeleid naar Lillers (Pas-de-Calais) nabij Norrent-Fontes.

II/2Lu
Een detachement wordt op weg gestuurd naar Nijvel om er een achtergebleven Fiat te gaan recupereren. Even voor 10u00 moeten twee pelotons een interdictieopdracht gaan uitvoeren in de regio Leuven-Tienen-Tessenderlo-Westerlo. Enkele Duitse toestellen worden zonder verdere gevolgen onderschept. Intussen is een ploeg piloten over de baan naar Zwevezele gestuurd om er acht Fairey Firefly toestellen te gaan ophalen bij het Vooruitgeschoven Park van de militaire Luchtvaart. Majoor Lamarche heeft immers het bevel gekregen deze als jachtvliegtuig in te zetten om de vliegvelden te helpen verdedigen. Tijdens de avond vertrekken nog eens twee pelotons op missie richting Tienen. Hoewel de Belgen flink beschoten worden door de eigen troepen op de grond, kunnen ze geen eigen successen boeken.

Staf/2Lu in Frankrijk
Om 08u30 vertrekt de Staf vanuit Moerbeke richting Lambres in Frankrijk. Daar aangekomen krijgt Kolonel de Woelmont te horen dat zijn regiment de 16de mei moet doorreizen naar Chartres (Eure-et-Loir)

I/2Lu in Frankrijk
De eerste groep is nog steeds gekantonneerd te Lillers nabij Norrent-Fontes.

II/2Lu
De tweede groep krijgt de opdracht om luchtdekking te bieden bij de aftocht van het IIde legerkorps uit het station van Fleurus. Dit stadje zit vol eenheden die uit Luik werden geëvacueerd en dringend per trein naar de K.W. Stelling moeten gebracht worden. Twee pelotons van drie toestellen worden uitgestuurd. Om 13u00 raken ze slaags met Me Bf-109. Kapitein Jean de Callatay schiet een Me Bf109E neer. Een ander toestel wordt beschadigd door Eerste Sergeant Marcel Michotte. Sergeant de Moerlose beschadigt een Dornier 17. Het toestel van Adjt E. François wordt geraakt en moet een noodlanding maken op het vliegveld van Nijvel. Intussen zijn de acht oude Fairey Firefly toestellen geland op Nieuwkerken-Waas. De drie beste toestellen worden uitgezonden voor een propagandamissie boven de K.W. Stelling. De Firefly’s moeten de Belgische linies overvliegen om aan onze troepen te laten zien dat onze luchtmacht paraat staat! De nerveuze Belgen halen echter het toestel van Adjudant Leroy du Vivier neer. De adjudant maakt een noodlanding in de stellingen van het 6de linieregiment.

III/2Lu in Frankrijk
De derde groep verlaat eveneens Moerbeke om naar Norrent-Fontes af te reizen. De groep trekt naar het zuiden opgesplitst in drie autocolonnes en zal kantonneren te Lambres nabij Norrent-Fontes. Het personeel vertrekt met de trein. De vrachtauto’s zullen de reis via de weg afleggen.

Staf/2Lu in Frankrijk
De korpscommandant en zijn staf reizen van Lambres naar Gisors.

I/2Lu in Frankrijk
De eenheden hergroeperen zich te Lillers nabij Norrent-Fontes.

II/2Lu
Vier toestellen worden uitgestuurd om een fotoverkenning door een Belgische Fox te beveiligen. Luitenant Charles Goffin slaagt er in nog een Duits toestel neer te halen, maar moet de achtervolging afbreken door wapendefect. Die avond bezoekt Luitenant-Generaal Duvivier, commandant van de luchtverdediging, het vliegveld van Nieuwkerken-Waas. Majoor Lamarche krijgt van de generaal te horen dat zijn eenheid eveneens naar Frankrijk zal overgebracht worden. Tijdens de nacht verplaatst II/2Lu zich naar Aalter teneinde de beweging naar Frankrijk voor te bereiden.

III/2Lu in Frankrijk
De IIIde Groep beleeft een rustige dag te Lambres.

Staf/2Lu in Frankrijk
De staf bereikt Chartres en blijft hier ter plekke tot 20 mei. Het regiment wordt opgesplitst in vijf marsgroepen. Eén gedeelte van de manschappen onder leiding van Cdt baron de Heusch van de Iste Groep vertrekt met de trein, de twee andere groepen vormen elke twee autocolonnes die het traject naar Chartres in twee dagen zullen afleggen. Er is een tussenstop voorzien te Gournay-en-Bray (Seine-Inférieure).

I/2Lu in Frankrijk
De twee autocolonnes van de Iste groep verlaten Norrent-Fontes en reizen naar Gournay-en-Bray. Hier worden instructies gegeven voor de verdere reis naar Chartres.

II/2Lu
De colonne voertuigen van het verdedigings- en grondpersoneel van II/2Lu arriveert om 03u00 ’s nachts te Aalter. Kort na 04u00 landden in het donker de zeven oude Fairey Firefly’s en de zes resterende Fiat CR-42. De 13 vliegtuigen verlaten Aalter om 18u30 richting Norrent-Fontes waar de rest van het 2de Luchtvaartregiment reeds gepasseerd was. Een zevende Fiat CR-42 (R10?) die nog te Evere gerecupereerd werd, kan ook opstijgen maar wordt even later neergehaald. Aangezien niet iedereen met de vrachtwagens mee kan rijden wordt een gedeelte van het personeel op de trein gezet, de rest vertrek met de colonne voertuigen. De colonne voertuigen vertrekt om 18u00 en komt later in de nacht toe in Norrent-Fontes, de manschappen stappen omstreeks 20u00 op de trein en zullen 17de mei in de late namiddag te Lillers nabij Norrent-Fontes toekomen.

III/2Lu in Frankrijk
Ook deze groep vertrekt naar Chartres. Het grondpersoneel reist af naar Lillers onder begeleiding van enkele officieren. Van hieruit rijden de colonnes richting Chartres. De voertuigen komen aan tussen 14u00 en 17u30 te Gournay-en-Bray om halt te houden voor de nacht.

Staf 2Lu, I/2Lu en III/2Lu in Frankrijk
De IIde en de IIIde groep rijden na de tussenstop in Gournay-en-Bray tijdens de voormiddag verder naar Chartres. De beide groepen worden van hieruit doorgezonden naar Dreux. Het ganse regiment is nu aangekomen te Chartres. De staf heeft zijn hoofdkwartier in de stad gevestigd terwijl de pas aangekomen groepen gekantonneerd zijn in de kazerne van Dreux. De Staf/2Lu bereidt de verplaatsing van II/2Lu naar het vliegveld van Chartres voor. Aan het eind van de dag verneemt het regiment dat het verder naar het zuiden moet. De eindbestemming wordt Montpellier.

II/2Lu in Frankrijk
Majoor Lamarche krijgt te horen dat de II/2Lu zich eveneens naar Chartres dient te begeven. Hij laat de vliegtuigen de volgende morgen opstijgen en rechtstreeks naar Chartres vliegen, het personeel wordt op de trein gezet en de colonne voertuigen zal in twee etappes naar Chartres rijden, er wordt ‘s nachts een tussenstop gemaakt in Gournay-en-Bray. De volgende dag bereiken de colonnes Chartres waar ze op 25 km van de stad gekantonneerd worden in Chateauneuf-en-Thymerais.

Staf 2Lu en II/2Lu in Frankrijk
Ook de resterende acht Fairey Firefly toestellen zijn naar Chartres overgebracht maar moeten dringend hersteld worden. De Kolonel de Woelmont en Majoor Lamarche brengen een bezoek aan de Franse Kolonel Bladinier, commandant van het vliegveld van Chartres. Gezien de Fransen nog slechts over drie toestellen beschikken voor de verdediging van het vliegveld wordt de Belgen gevraagd de zes Fiats in Chartres achter te laten. Kolonel de Woelmont stemt hiermee in en de zes Fiats en een gedeelte van het personeel van II/2Lu zullen in Chartres achterblijven om deel te nemen aan de verdediging van het vliegveld van Chartres. De rest van het personeel van II/2Lu wordt doorgestuurd naar Montpellier waar ze op 24 mei zullen toekomen. Er zijn aanwijzingen dat de acht defecte Fairey Firefly toestellen naar de Franse Ecole de pilotage in Caen gestuurd werden voor herstelling (vermoedelijk als tegenprestatie voor de verdediging van het vliegveld van Chartres)

I/2Lu en III/2Lu in Frankrijk
Onderweg naar Montpellier wordt halt gehouden in Vendôme, de reis naar Montpellier wordt opgeschort. In afwachting van verdere orders moet het regiment in Vendôme kantonneren.

Detachement de Heusch/2Lu in Frankrijk

Het detachement dat op 16 mei per trein vertrok vanuit Lillers nabij Norrent-Fonte komt op 18 mei toe te Argelès-sur-Mer ten zuiden van Perpignan in het departement Pyrénées-Orientales.  De trein bereikte het zuiden van Frankrijk op het ogenblik dat de Generale Staf der Versterkings- en Opleidingstroepen (HK/TRI), het enige Belgische hoofdkwartier van enige omvang in het zuiden van Frankrijk, nog volop aan het onderhandelen was met de Fransen over de kantonnementsplaatsen die zouden vrij gemaakt worden om de Belgische eenheden die naar Zuid-Frankrijk gestuurd werden op te vangen. In afwachting van een oplossing worden de eerst aangekomen eenheden ondergebracht in kampen die in 1939 werden gebouwd om Spaanse vluchtelingen op te vangen na het einde van de Spaanse burgeroorlog. Cdt de Heusch verneemt dat zijn manschappen zullen ingekwartierd worden in het voormalig interneringskamp voor vluchtelingen van de Spaanse burgeroorlog te Argelès-sur-Mer. Het detachement zal van 18 tot 24 mei in het kamp van Argèles verblijven [7].

Staf 2Lu, II/2Lu in Frankrijk
De staf en II/2Lu blijven te Chartres, de zes Fiats van II/2Lu zullen opdrachten uitvoeren voor de Franse Luchtmacht. Bij een bombardement van het vliegveld van Chartres wordt een Fiat CR.42 (R26) vernield, de andere vijf vliegtuigen zetten de strijd verder. Ondertussen levert de firma Fiat Aviazione nog vier vliegtuigen (R31, R32, R33 en R34) die in kratten per spoor naar België gestuurd worden. De trein wordt omgeleid naar Bordeaux-Mérignac maar door een defect aan een goederenwagon van de Italiaanse spoorweg blijft de R34 achter in Amiens. Wanneer de drie overige wagons in Bordeaux toekomen worden ze afgeleverd bij de Etablissementen van de militaire luchtvaart die er met hun werkplaatsen geïnstalleerd zijn. De drie vliegtuigen worden in een recordtempo geassembleerd en naar Chartres gevlogen waar ze vanaf de 01 juni in de strijd geworpen worden. Het is merkwaardig vast te stellen dat een bondgenoot van Duitsland zijn contractuele verplichtingen nakomt zelfs na het uitbreken van de oorlog in het westen.

2Lu in Frankrijk
Kolonel de Woelmont verlaat Chartres en komt aan te Tours. Nieuwe orders komen binnen, het regiment uitgenomen II/2Lu zal naar het zuiden van Frankrijk worden verplaatst.
De vrachtwagens en manschappen zullen Vendôme verlaten en te Tours op een trein geladen worden om zich naar Montpellier te begeven.

2Lu in Frankrijk
De Iste Groep vertrekt met de trein van Tours naar Montpellier en zal er op 23 mei toekomen.

2Lu in Frankrijk
De staf houdt halt te Royat. Ook de IIIde Groep kan met de trein vertrekken vanuit Tours nadat uiteindelijk een beschikbare locomotief gevonden werd. De IIIde Groep komt op 24 mei toe in het station van Lunel nabij Montpellier.

2Lu in Frankrijk
Op weg naar Montpellier houdt de staf die dag halt te Millau. De Iste Groep komt aan en kantonneert te Mauguio op 11 Km van Montpellier.

Staf/2Lu in Frankrijk
Kolonel de Woelmont komt aan op zijn eindbestemming: het vliegveld Fréjorgues nabij Montpellier. Hier zal het commando verblijven tot 30 juni.

III/2Lu in Frankrijk
De IIIde Groep vervoegt de Iste Groep in zijn nieuwe kantonnement te Mauguio.

II/2Lu in Frankrijk
Het gronddetachement van II/2Lu wordt gekantonneerd op het vliegveld van Candillargues nabij Montpellier.

Detachement Lamarche/2Lu in Frankrijk (R23, R24, R28, R29, R31, R32, R33)
De zes Fiat toestellen van II/2Lu blijven onder bevel van Majoor Lamarche op het vliegveld van Chartres.

Detachement de Heusch/2Lu in Frankrijk
Het detachement onder leiding van Cdt de Heusch  bereikt na veel omzwervingen Montpellier. Nu is het 2Lu gehergroepeerd in Montpellier terwijl een klein detachement van II/2Lu zich nog steeds te Chartres bevindt.

Staf/2Lu in Frankrijk
Bij de Belgische capitulatie bevindt het 2de Luchtvaartregiment zich nog steeds in Frankrijk en zet de strijd verder aan de zijde van de Fransen.

Detachement Lamarche/2Lu in Frankrijk (R23, R24, R28, R29, R31, R32, R33)
Het detachement Lamarche wordt nog steeds ingezet bij de verdediging van het vliegveld van Chartres. Bij een nieuwe luchtaanval op het vliegveld van Chartres op 3 juni 40 worden opnieuw twee Fiats (R23 en R28) vernield. De groep bijt echter van zich af. Lt Goffin en 1Sgt Jottard slagen er elk in een Do-17 neer te halen. Op 15 juni haalt ook OLt Moreau een Do-17 neer boven Caen.

2Lu in Frankrijk
Op 7 juni komen de acht Fairey Firefly toestellen vliegklaar terug van de Ecole de Pilotage (EPil) te Caen. De vliegtuigen worden per trein vervoerd naar het vliegveld van Candillargues waar ze deelnemen aan de luchtverdediging van de regio Montpellier-Marseille. Bij deze missie wordt op 13 juni het toestel met nummer Y62 onherroepelijk beschadigd bij een harde landing. De opdracht wordt gestopt op 21 juni, één dag voor de Franse capitulatie. De zeven overgebleven Fairey Firefly toestellen zullen tot het einde van de oorlog op het vliegveld van Candillargues verblijven.

2Lu in Frankrijk
Na de Franse capitulatie op 22 juni worden alle manschappen van 2Lu overgeplaatst naar Candillargues. Op 10 augustus wordt het detachement van de militaire luchtvaart in Frankrijk samengebracht in Bassens om op 17 augustus teruggestuurd te worden naar ons land. Het regiment komt thuis te Nijvel op 20 augustus.

De resterende vijf CR.42 Fiat toestellen (R24, R29, R31, R32 en de R33) worden op 27 augustus te Montpellier (Fréjorgues) overgedragen aan de Franse Comission d’Armistice, weliswaar met gesaboteerde motoren. De Fransen overhandigen op hun beurt de toestellen aan de Duitsers op 28 november 1940.

Op 15 oktober 1941 werd de standaard opgehaald door Kapitein Vlieger Vandermies op doorreis naar Engeland. Kolonel de Woelmont had uit voorzorg de standaard van 2Lu op 26 juni laten verbergen in Vendargues ten noorden van Montpellier. Te Londen wordt de standaard door Camille Gutt, toenmalige Minister van Landsverdediging, op 12 februari 1942 overhandigd aan het 350ste Smaldeel, kern van de Belgische Sectie bij de RAF.

1. De Wulf, H., 1984, De Geschiedenis van de Belgische Luchtmacht: de 18-daagse Veldtocht, Memo: 12/84.
2. Taghon, P., 2006, L’Aéronautique Militaire belge en mai-juin 1940, Avions Hors-Série: 18.
3. Jean Jammart, uitgeverij Schmitz, Bastogne 1994, L’Armée belge de France en 1940.
4. Krantenartikel over neerschieten Duitse He-111 op 20 april 1940 [On Line beschikbaar]: http://www.historischekranten.be/issue/DHA/1940-04-28/edition/null/page/2?query= [Laatst geraadpleegd 10 oktober 2017]
5. Achtergrond informatie over de Groupe de Chasse III/1 [On Line beschikbaar]: http://www.cieldegloire.com/gc_3_01.php [Laatst geraadpleegd 12 mei 2018]
6. Achtergrond informatie over de Groupe de Chasse III/3 [On Line beschikbaar]: http://www.cieldegloire.com/gc_3_03.php en https://www.luchtvaartgeschiedenis.be/content/morane-te-schellebelle [Laatst geraadpleegd 12 mei 2018].
7. In Argelès-sur-Mer, een stadje op de Frans-Spaanse grens langs de Middellandse Zee, bevond zich op het strand een oud interneringskamp voor vluchtelingen van de Spaanse burgeroorlog. Meerdere Belgische eenheden werden door de Fransen tijdelijk ondergebracht in dit kamp gekend om zijn slechte levensomstandigheden. Achtergrondinformatie bij het interneringskamp van Argelès-sur-Mer [On Line Beschikbaar]: http://cider-argeles.blogspot.be/ [Laatst geraadpleegd 27 mei 2020].