Reglementaire benaming	17de Infanteriedivisie | 17ID 17ème Division d’Infanterie | 17DI
Type	Infanteriedivisie van de tweede reserve
Ontdubbeld van	n.v.t.
Onderdeel van	Vde Legerkorps
Bevelhebber	Generaal-majoor Raoul Daufresne de la Chevalerie
Stafchef	Kolonel SBH Robert Lentz
Commandant Artillerie	Luitenant-kolonel Maurice Philippron, commandant 25A
Commandant Gezondheidsdienst	Geneesheer Majoor Georges André
Intendant	1ste Kapitein J. Thijs
Standplaats	Versterkte Positie Antwerpen Commandopost Steenstraat 65 te Ekeren
Samenstelling	Hoofdkwartier
	7de Regiment Jagers te Voet
	8ste Regiment Jagers te Voet
	9de Regiment Jagers te Voet
	25ste Regiment Artillerie
	17de Bataljon Genie
	17de Compagnie Transmissietroepen
	(Wielrijdersgroep 17ID)	-> Afgedeeld bij Iste Legerkorps
	Lichte Ambulance 17ID (Geneesheer Luitenant J. Flasse)
	Compagnie Intendance 17ID (Luitenant P. Van Praag)
	Transportkorps 17ID	Staf (Kapitein-commandant B. Lequeux)
		Autopeloton voor Artilleriemunitie (Lt Emile Goedertier)
		Autopeloton voor Ravitaillering (Lt M. Devos)
		Autopeloton voor Materieel (Lt J. Dumont)
		Atelier voor Herstelling van het Wagenpark (Lt A. Rogghe)
	Provoost (Lt François Vanhaeverbeke)
Tijdelijke Eenheden	Vde Groep 4de Regiment Legerartillerie
	11de Batterij IVde Groep 3de Regiment Legerartillerie (TBC)
	2de Compagnie Getrokken C47 6ID (Luitenant R. Tasier)

Staf/17Div
De 17de Infanteriedivisie (17Div) wordt op 10 november 1939, bij afkondiging van de derde stap van Fase D van het mobilisatieplan, samen met zijn regimenten en eenheden gemobiliseerd. De 17Div is hiermee de laatste divisie die onder de wapens wordt geroepen. Als divisie van tweede reserve is de 17Div in hoofdzaak samengesteld uit dienstplichtigen van de oudere klassen 28, 29, 30 en 31. De divisies van tweede reserve beschikken, in tegenstelling tot de actieve divisies en divisies van eerste reserve, niet over een organieke Cie C47mm op T13 noch over de compagnie getrokken C47mm. Daarenboven ontbreekt in de infanterieregimenten van de tweede reserve het vierde bataljon met de zware mitrailleurs en de anti-tankkanonnen C47mm. Hierdoor kan gerust gesteld worden dat de anti-tank capaciteit van de 17Div zeer beperkt is. Op 26 januari 1940 komt de 17Div aan in de Versterkte Positie Antwerpen.

De 17Div maakt op de vooravond van de oorlog samen met de 13de Infanteriedivisie (13Div) deel uit van het Vde Legerkorps (V/LK). Dit Legerkorps is verantwoordelijk voor de verdediging van de Versterkte Positie Antwerpen (VPA) tussen de Schelde en het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten [4]. De 17Div staat opgesteld aan de noordrand van de Versterkte Positie Antwerpen en de 13Div ten noordoosten van de stad. De 17Div beschikt over het 25ste Regiment Artillerie (25A), het organiek artillerieregiment met slechts twee groepen, en wordt tijdelijk nog versterkt met de Vde Groep 4e Regiment Legerartillerie (V/4LA) en de 11de Batterij loopgraafmortieren van de IVde Groep van 3LA (11/IV/3LA), uitgerust met 12 MVD 58L (TBC).

Geïntegreerd in de stellingen van de 17Div bevinden zich enkele verouderde forten van de VPA. Het betreft de Schans van Berendrecht, het Fort van Stabroek, de Schans Smoutakker en het Fort van Ertbrand. In tegenstelling tot Luik en Namen werden de oude forten te Antwerpen niet herbewapend, maar ingericht tot infanteriesteunpunten. De geschutskoepels die nog tot in 1914 gebruikt werden, waren allen van hun kanonnen ontdaan tijdens WO1. Vanaf het midden van de jaren ’30 wordt in elk fort een aantal stellingen voor mitrailleurs en klein antitankgeschut gebouwd. Aan elk fort is een detachement van het 1ste Regiment Speciale Vestingseenheden (1SVE) toegewezen. Deze detachementen, ter sterkte van een compagnie infanterie, bestaan uit een honderdtal militairen met een dozijn zware en lichte mitrailleurs en komen onder bevel te staan van de regimenten van de 17Div. De oude forten en schansen zijn verbonden door een nieuw aangelegde anti-tankgracht. Het graven van de anti-tankgracht werd gestart in 1936 en de gracht werd pas voltooid in mei 1940. Vanuit de forten en de schansen kan scherend vuur afgegeven worden over de anti-tankgracht. Tussen de forten en schansen werd waar mogelijk gebruik gemaakt van Duitse bunkers uit de Eerste Wereldoorlog (zogenaamde Nordabschnitt van de Stellung Antwerpen) en waar nodig werden nieuwe bunkers aangelegd. De hoofdwegen die de anti-tankgracht kruisen konden worden afgesloten met Cointet-elementen, de secundaire wegen waren voorzien van wegneembare militaire bruggen.

De 17Div beschikt echter niet meer over zijn Wielrijdersgroep (Gp Cy 17Div). Vanaf 28 april 1940 is deze groep gestationeerd te Lanaken en is er verantwoordelijk voor het bewaken van de Belgisch-Nederlandse grens ten noorden van het Albertkanaal. Hierdoor kan de divisie niet meer rekenen op zijn organieke verkenningseenheid en dient zij beroep te doen op de Pelotons Verkenner van de infanterieregimenten om verkennings- en beveiligingsopdrachten uit te voeren.

De 17Div staat op de vooravond van de oorlog als volgt opgesteld:

• Het 7de Regiment Jagers te Voet (7J) bemant de centrale ondersector van de stelling van 17Div tussen het fort van Stabroek en de Schans van Smoutakker,
• Het 8ste Regiment Jagers te Voet (8J) bemant de rechter ondersector van de 17Div tussen de Schans van Smoutakker en de spoorlijn Essen-Kapellen.
• Het 9de Regiment Jagers te Voet (9J) neemt de linkerflank van de divisiesector voor zijn rekening en bemant posities tussen Berendrecht in het noorden en Lillo langs de Schelde in het zuiden. Het Iste Bataljon (I/9J) vormt de reservemacht van de divisie en verblijft in een tijdelijke legerkamp te Oorderen.
• De staf bevindt zich te Ekeren.

Geneeskundig Korps/17Div
De medische hulppost wordt aan Kaai 198 van het Albertdok in de haven opgesteld.   Deze kaai is een onderdeel van de assamblagefabriek van General Motors Continental.

Intendance/17Div
De Compagnie Intendance installeert zich te Ekeren samen met de Staf/17Div.

Transportkorps/17Div
Het transportkorps kantonneert te Mortsel.

Staf/17Div
Iets na middernacht wordt de 17Div op de hoogte gebracht van het algemeen alarm en om 02u00 wordt alarmstadium II voor de VPA afgekondigd. Voor de eenheden opgesteld in de VPA gelden immers specifieke alarmmaatregelen die gaan van alarmstadium I tot V, de hoogste graad van alarm. De Staf/17Div wordt in zijn commandopost om 06u00 verwittigd van de afkondiging van de algemene mobilisatie naar aanleiding van de Duitse inval.

Tijdens de voormiddag beveelt het Vde Legerkorps om over te gaan naar alarmstadium III. Dit betekent dat de wegen die de anti-tankgracht kruisen richting Nederland en Kempen nog wel open blijven, maar dat alle verkeer voortaan gecontroleerd wordt. Het schootsveld voor de anti-tankgracht (het eerste echelon) wordt vrijgemaakt door onder meer het kappen van struiken en maaien van gewassen. De verschillende regimenten werken hard om hun stellingen te verbeteren. Alleen op de voorste linie worden struiken en gewassen uit de weg geruimd om de militairen een goed uitzicht te geven. Overvliegende vijandelijke vliegtuigen zorgen ervoor dat de werken meermaals dienen gestaakt te worden.

Rondom 18u00 worden de eerste troepen van het Franse 7de Leger gesignaleerd te Putte. Het betreft verkenners van de Groepering Lestoquoi die de marsroutes openen voor de 25e Franse Division d’infanterie Motorisée [25 (FRA) DIM] waar het 38ste , 92ste en het 121 Régiment d’infanterie Motorisé deel van uitmaken. De Fransen rukken zoals voorzien op richting Noord-Brabant (Nederland) waar ze ter hoogte van Breda de zuidflank van de Nederlanders zullen verlengen tot aan de Belgische linies. Het 7de Franse Leger dient stelling te nemen op de lijn Geertruidenberg – Breda, Meer en Sint-Lenaarts. De verkeersstroom naar het noorden blijft de ganse avond aanhouden.

Geneeskundig Korps/17Div
De paardenartsenijdienst staat opgesteld in de quarantainestallen van de stadsdiensten.  Op de Hoeve Broeimans aan de Grote Hagenkruisstraat 129 te Ekeren is een Verzamelplaats voor Gewonde Paarden ingericht.

Transportkorps/17Div
Het Atelier voor Herstelling van het Wagenpark bevindt zich in Garage Bens aan de Elizbethlaan te Berchem.

Staf/17Div
De eenheden in lijn krijgen te maken met de eerste Nederlandse militairen die over de grens weggevlucht zijn van het oorlogsgeweld en zich aanmelden bij de posities van de 17Div om zich binnen de VPA in relatieve veiligheid te stellen. De Nederlanders worden ontwapend en overgebracht naar verschillende verzamelpunten in de VPA.

Staf/17Div
Even voor 10u00 wordt het duidelijk dat de Franse troepen die twee dagen eerder met veel bravoure richting Breda reden om er in de tegenaanval te gaan, af te rekenen hebben met grote verliezen. Druppelsgewijs komen fragmenten van Franse eenheden terug en melden zich bij de eenheden in lijn. Zo vangt het 7J een colonne op van het 92ste Régiment d’Infantérie Motorisé dat terugkeert richting Antwerpen. Om 13u00 wordt overgegaan naar alarmfase IV waarbij de meeste overgangen over de anti-tankgracht gesloten worden. Per regiment wordt nog één doorgang opengehouden en bewaakt en de afbakeningen rond de aangelegde mijnenvelden blijven voorlopig ook nog staan, maar zullen verwijderd worden zodra duidelijk wordt dat de vijand dichterbij komt.

Staf/17Div
Om 09u30 wordt overgegaan naar alarmfase V, de hoogste staat van paraatheid van de VPA. Franse vluchtelingen bevestigen tijdens de avond dat Breda inderdaad ingenomen is op 13 mei en dat het Franse leger in volle terugtocht is. In de nacht van 13 op 14 mei bereiken de Duitsers Roosendaal. De genie krijgt opdracht om een aantal voorbereidde vernielingen tot ontploffing te brengen. Ook de kerktorens van Zandvliet en Berendrecht staan op de lijst. Beide kerken worden uiteindelijk met benzine en stro in brand gestoken.

Staf/17Div
De Franse troepen ten noorden van Antwerpen nemen de 14 mei ‘s morgens een nieuwe defensieve stelling in. Een Groepering onder bevel van Kolonel Beauchesne neemt stelling langs de lijn Berg-Op-Zoom, Korteven en Huijbergen. De Groepering Beauchesne moest ten allen prijzen de toegang tot het schiereiland Zuid-Beveland ontzeggen aan de vijand. Deze stelling wordt door de 25 (FRA) DIM verlengd vanaf Wildert over Achterbroek en Wuustwezel tot Brecht. De groepering Beauchesne stelt zijn CP op in het Fort van Stabroek. Elementen van de Groep Beauchesne trekken zich tegen de avond terug richting VPA. Bij hun doortocht in het Nederlands gedeelte van Putte steken de Fransen de katholieke kerk in brand en laten ze de kerktoren springen om te beletten dat de Duitsers hier een observatiepost zouden installeren. Het is een kwestie van tijd vooraleer de Duitsers de Belgisch-Nederlandse grens zullen bereiken.

Staf/17Div
De Duitsers vorderen op twee assen, één richting Woensdrecht en een tweede naar Antwerpen in zuidwestelijke richting, ongeveer parallel met de Bredabaan in de sector van de 13Div. Tussen de VPA en de vijand bevindt zich nog de Groepering Beauchesne en de 25 (FRA) DIM. Hierdoor blijft het relatief rustig voor de stellingen van de 17Div in tegenstelling tot de 13Div waar reeds talrijke schermutselingen met de vijand plaatsvinden. De laatste Belgische eenheden die zich nog tussen de grens en de VPA bevinden keren terug binnen de linies nadat eerst de voorbereide vernielingen op de grens door de genie tot ontploffing werden gebracht. Nadien wordt ook de kerktoren van de Sint-Dionysiuskerk te Putte-Kapellen (ook wel Putte-Ertbrand genoemd) door de Belgische genie tot ontploffing gebracht.

Het Vde Legerkorps verneemt dat ze versterkt zullen worden met de Compagnie T13 van de Versterkte Positie Namen (Cie T13 VPN). Deze eenheid gevormd uit de actieve regimenten van de Ardeense Jagers beschikt over twaalf T13 pantservoertuigen en bevindt zich op 15 mei nog te Brussel. De compagnie wordt gesplitst in twee groeperingen van zes voertuigen: een eerste groepering vertrekt naar het kasteel Calesberg te Merksem om zich bij de 13Div te voegen en een tweede groepering, bevolen door Lt Henrion, rijdt tot in Wilmarsdonk om de 17Div te gaan versterken. De voertuigen bestemd voor de 17Div zullen verdeeld worden over het 9de Jagers te Voet in de ondersector oost (twee voertuigen), het 7de Jagers te Voet in de ondersector centrum (twee voertuigen) en de reservemacht van de divisie (twee voertuigen te ‘s Hertogendijk nabij Stabroek). De Cie T13 VPN blijft echter nog een ganse dag te Brussel aangezien de 1ste Militaire Circonscriptie de nodige bevelen voor de verplaatsing slechts rond 22u00 zal communiceren. Terwijl de manschappen onderweg zijn richting Antwerpen volgt bovendien een tegenbevel: even voor middernacht krijgt Henrion te horen dat zijn pantserwagens bij het IVde Legerkorps zullen aangehecht worden en er nieuwe instructies in ontvangst moeten genomen worden op de staf van dit korps op het fort van Mortsel.

De Nederlandse capitulatie vindt plaats tijdens de ochtende van woensdag 15 mei in het dorpje Rijsoord nabij Rotterdam. De Nederlandse capitulatie geldt enkel voor de Nederlandse krijgsmacht in Europa met uitzondering van Zeeland. Zeeland wordt tezamen met de Fransen verder verdedigd om deze laatsten toe te laten op een geordende manier terug te trekken [5].

Staf/17Div
Na de val van Nederland kunnen de Duitsers ongehinderd oprukken uit de provincie Noord-Brabant richting Antwerpen. Op 16 mei komt onverwachts het bevel van het geallieerd oppercommando (via de Franse generaal Bilotte) om naar het westen terug te trekken. Zonder dat de K.W. Stelling en de VPA ten volle verdedigd werden moeten de stellingen worden prijsgegeven. In het zuiden wist het Duitse leger immers een doorbraak te forceren over de Maas in de streek van Sedan en in het noorden heeft Nederland zich overgegeven. Deze beslissing zal ook gevolgen hebben voor de verdedigers van de VPA. De Belgische legerleiding besluit om het veldleger terug te trekken op een nieuwe defensieve lijn langs de as Terneuzen-Gent-Oudenaarde. De divisies opgesteld in de VPA moeten voorlopig ter plaatse blijven om de terugtocht te dekken.

Staf/17Div
In de loop van de dag heeft het Duitse leger de Versterkte Positie Antwerpen bereikt en neemt contact met de Belgische stellingen ter hoogte van Kapellen en Brasschaat. Bij de 13Div in het noordoosten breken schermutselingen uit en worden de forten en loopgraven gebombardeerd. Mede door de succesvolle ontruiming van de K.W. Stelling en het gunstig verloop van de algemene terugtocht naar het westen besluit de Belgische legerleiding in de late namiddag om Antwerpen niet langer te verdedigen en de troepen te laten terugtrekken op de lijn Terneuzen-Gent-Oudenaarde.

Tegenover de 17Div vorderen de voorste elementen van de 225 (DEU) Infanteriedivisie. Wanneer nabij Putte tijdens een schermutseling met verkenningselementen van het 376 (DEU) Infanterieregiment de regimentscommandant Oberst Oskar von dem Hagen gedood wordt dringen de Duitsers niet meer aan waardoor de drie regimenten van de 17Div tijdens de avond ongehinderd aan de aftocht naar het westen kunnen beginnen.

Vanaf 17u00 bereiden de verschillende regimenten de aftocht voor. Het I/9J wordt aangeduid om de achterhoede van de divisie te vormen. Het bataljon zal hiervoor versterkt worden met de pelotons verkenner van 7J, 8J en 9J die bij de achterhoede worden gedetacheerd. De regimenten marcheren door de stad en bereiken de linkeroever van de Schelde via de autotunnel (ook wel Waaslandtunnel genoemd) en de voetgangerstunnel. Vervolgens begeeft de divisie zich naar kantonnementen rond Sint-Niklaas.

De Franse genie heeft het equivalent van vijf vrachtwagens springladingen (ongeveer 25 ton) aangebracht in beide Scheldetunnels maar geeft in de loop van de namiddag het springdispositief over aan vernielingsdetachementen van het 17de Bataljon Genie (17Gn).

Staf/17Div
Rond 04u00 is de evacuatie van voertuigen uit Antwerpen via de autotunnel voltooid. De tunnel zal dan alleen nog gebruikt worden door infanteristen te voet die deel uitmaken van achterhoede van de 17Div. De ingang van zowel autotunnel als de voetgangerstunnel wordt bewaakt door de Wielrijdersgroep van de 15de Infanteriedivisie (Gp Cy 15Div). Na de doortocht van de laatste infanteristen door de autotunnel wordt de tunnel om 05u25 door een vernielingsdetachement van het 17Gn tot ontploffing gebracht. Na enige vertraging blaast een ander vernielingsdetachement van 17Gn rond 07u00 ook de voetgangerstunnel op. De laatste manschappen van de Gp Cy 15Div trekken vervolgens de Schelde over via de noodbrug van Hoboken. Ook die overgang wordt die ochtend vernield door de genie. Twee officieren inspecteren daarop de uitgangen van de tunnels op de linkeroever en melden dat de kunstwerken vernield zijn.

Voor de beveiliging de terugtocht van het Vde Legerkorps door het Waasland wordt door de 17Div een groepering opgericht bestaande uit de pelotons verkenner van het 7J, 8J en 9J. Deze groepering wordt later nog versterkt met de Gp Cy 15Div en een compagnie T13 tankjagers (TBC van welke divisie), het geheel staat rechtstreeks onder het bevel van de divisiestaf. De groepering wordt naar het Hoofd van Vlaanderen gestuurd en zal ontplooien ten oosten van de forten van Kruibeke en Kallo. Er moeten tevens patrouilles uitgevoerd worden in de richting van Zwijndrecht. Rond 09u00 staat de Gp Cy 15Div als volgt opgesteld:

• Commandopost te Zwijndrecht
• het 1ste Eskadron bewaakt de middensector rond de uitgang van de Waaslandtunnel en de voetgangerstunnel.
• het 2de Eskadron stelt zich in het zuiden op te Burcht
• het 3de Eskadron neemt het uiterste noorden langs de Scheldeoever nabij Kallo voor zijn rekening

Rond 11u00 stuurt de divisiestaf het 7J en 8J vanuit Sint-Niklaas terug richting Schelde om stelling te nemen achter de dijk die Kruibeke en Kallo verbindt. Het 9J zal in reserve geplaatst worden achter de beide regimenten.  De divisie moet alzo de verdere aftocht van het IVde Legerkorps en het Vde Legerkorps afdekken.  De divisiestaf heeft zijn hoofdkwartier te Beveren-Waas.

Het Cavaleriekorps zal deze dekkingsopdracht overnemen aan het eind van de dag.  Om 17u30 beveelt de korpsstaf aan de 2de Cavaleriedivisie om de posities van de 17de Infanteriedivisie over te nemen.  De 2de Cavaleriedivisie zal hiervoor een troepenmacht inzetten waarvan de kern bestaat uit het 4L.

Staf/17Div
Het Belgische verdedigingsplan voor het Kanaal Gent-Terneuzen neemt zijn definitieve vorm aan. In het noorden bewaakt de 1ste Cavaleriedivisie de sector rond Terneuzen. In het centrum ligt het Vde Legerkorps met de 17de Infanteriedivisie tussen Sluiskil en Sas van Gent en 6de Infanteriedivisie tussen Sas van Gent en Zelzate. Het zuidelijke deel van het kanaal is voor rekening van het IIde Legerkorps met de 13de Infanteriedivisie van Zelzate tot Terdonk en tenslotte 11de Infanteriedivisie tussen Terdonk en Oostakker.

Aan het Kanaal Gent-Terneuzen lost de 17Div Franse troepen af die er vervolgens tijdelijk de tweede linies bezetten. In het noorden sluiten de stellingen van het 1ste Regiment Gidsen (1G) behorende tot de 1ste Cavaleriedivisie aan op de stellingen van 9J terwijl in het zuiden de stellingen van het 8J verlengd worden door het 1ste Regiment Grenadiers (1Gr) van de 6Div. De 6Div staat evenals de 17Div onder bevel van het VLK. Nadat de Fransen de kanaalzone verlaten, bezet het 7J nieuwe posities rond Assenede in tweede linie (derde echelon) van de divisie.

De staf van de divisie wordt opgesteld te ‘s Gravenjansdijk.

Staf/17Div
In de vooravond komen per telefoon nieuwe orders toe van het V/LK voor het verzamelen van inlichtingen over de opmars van de vijand.  Het legerkorps wil weten wanneer de vijand zal aankomen op enerzijds de lijn Axel – Zuiddorpe – Overslag en anderzijds de lijn Axelse Sassing – Zwartenhoek – Oudepolder – Oudenburgse Sluis.  De 17de Infanteriedivisie moet een peloton verkenners plaatsen te Zwartenhoek, in de buurt het westelijke uiteinde van de Everdamse Dijk.  Van hier uit moet het noordelijke deel van de bovenstande lijnen gesurveilleerd worden.  Het peloton moet het kanaal oversteken tegenover de Nieuwe Papenschoopolder.  De divisiestaf wijst de opdracht toe aan het 8J.  Ten zuiden van de 17Div zal de 6Div een peloton verkenners plaatsen te Westdorpe en te Zelzate.

Staf/17Div
Tijdens de namiddag duiken voor de sector van 17Div de eerste Duitse troepen op aan de oostelijke oever van het Kanaal Gent-Terneuzen.

Staf/17Div
Tijdens de ochtend vervoegt de Wielrijdersgroep der 15de Infanteriedivisie opnieuw de 17Div.  De divisiestaf zet de groep in om het achtergebied van zijn sector te beveiligen tegen luchtlandingen en raids.

Na de Duitse doorstoot tot Abbeville aan de Atlantische kust zijn de geallieerde legers in Noord-Frankrijk en Vlaanderen geheel omsingeld. Het geallieerde oppercommando heeft op 21 mei tijdens de Conferentie van Ieper besloten om de Schelde-linie op te geven. Hierop bepaalt de Belgische legerleiding tijdens de ochtend van 22 mei dat onze strijdkrachten niet zoals afgesproken zullen terugtrekken naar de Ijzer, maar stand zullen houden langsheen de Leie en het Afleidingskanaal van de Leie. Het Groot Hoofdkwartier laat deze terugtocht in twee fases uitvoeren en bepaalt dat de troepen opgesteld tussen het Bruggenhoofd Gent en Oudenaarde zich tijdens de nacht van 22 op 23 mei moet terugtrekken naar de Leie. In deze eerste fase zullen tevens een aantal troepen teruggetrokken worden uit het Bruggenhoofd Gent, de stad Gent en het Kanaal Gent-Terneuzen. Deze zones zullen dan definitief ontruimd worden tijdens de nacht van 23 op 24 mei. Om de Britten toe te laten meer troepen vrij te maken voor de geplande tegenaanval rond Arras, geeft onze legerleiding zijn akkoord om de 44th Infantry Division aan de Schelde af te lossen en de Belgische linies aan de Leie tot aan de rand van Menen te verlengen. De aflossing aan de Schelde wordt afgelast door de snelle ontwikkeling van de Duitse opmars.

Voor de 17Div betekent deze beslissing dat de divisie aan de kanaaloever afgelost worden door gemotoriseerde cavalerie-eenheden. De sector van de 17Div, tussen Sluiskil en Sas van Gent, wordt overgenomen door het 1Cy en het 4Cy.  De bewakingsopdracht van de Wielrijdersgroep der 15de Infanteriedivisie wordt opgeheven, en de groep wordt aangeduid als mobiele achterhoede voor de aftocht van divisie.

Staf/17Div
Tijdens de nacht van 22 op 23 mei marcheert de 17Div naar zijn nieuwe stellingen aan het Afleidingskanaal van de Leie. De colonnes komen aan bij dageraad. De divisie behoort nog steeds tot het VLK bevolen door Luitenant-generaal Vandenbergen. Het VLK dat ook nog steeds over de 6de Infanteriedivisie beschikt, zal front vormen langsheen het Afleidingskanaal van de Leie in de zone van Strobrugge tot Stoktevijver. Hierbij zal de 17Div de noordelijke sector innemen tussen Strobrugge en Balgerhoeke. De 6Div wordt ten zuiden van de 17Div opgesteld.

De eenheden van de divisie bevinden zich na de nachtelijke verplaatsing op volgende locaties:

• 7J te Maldegem om er de rechter ondersector in te nemen tot Balgerhoeke
• 8J te Maldegem om er de linker ondersector in te nemen
• 9J te Maldegem om er in tweede lijn (derde echelon) van de 17Div te worden opgesteld

De divisiestaf opent zijn nieuw hoofdkwartier te Vossenhol.

Staf/17Div
Aan het Afleidingskanaal van de Leie voeren de Belgen een omvangrijke positiewissel uit.De 6de Infanteriedivisie heeft in de nacht van 24 op 25 mei het 9Li naar het zuidelijk front aan de Leie moeten sturen om er de Duitse doorbraak rond Kortrijk trachten te keren. In de loop van de ochtend krijgen ook de divisiestaf en het 1Gr het bevel om naar de Leie te vertrekken. De 6Div zal afgelost worden door de uit Gent aangekomen 18de Infanteriedivisie (18Div). Het 7J wordt overgeheveld van de 17Div naar de 18Div. Deze laatste divisie wordt grondig herschikt.  De 17Div ontvangt de regimentsstaf, IIde en IIIde bataljon van het 39Li in steun.  Het IIde en het IIIde Bataljon van het 39Li worden opgesteld achter de linies van het 8J en het 9J. Het IIde Bataljon bezet daarbij Maldegem. Het IIIde Bataljon bevindt zich ten westen van deze gemeente, nabij Butswerve langs de baan van Maldegem naar Knokke.

Het V/LK staat nu met twee divisies in lijn achter het Afleidingskanaal van de Leie, de 17Div(-) in het noorden, de 18Div(+) in het zuiden.

Geneeskundig Korps 17Div
De Lichte Ambulance heeft zijn medische hulpplaats ingericht op het gehucht Veldhoek ten westen van Maldegem.  De installatie heeft een capaciteit van slechts 20 zieken en gewonden.  Voor het vervoer van patiënten zijn er slechts twee ambulancewagens, twee bestelwagens en vier personenwagens beschikbaar.

Bij de 17Div dringen de Duitse troepen door naar Maldegem.  Om 07u00 en om 09u30 wordt telkens een aanval op de gemeente gelanceerd, maar deze kunnen nog min of meer afgeblokt worden.  Nieuwe acties volgen doorheen de namiddag en om 19u30 slagen de Belgen er niet langer in om de aanvaller uit Maldegem te houden.  Tijdens de komende drie uur zal in de straten van de gemeente gevochten worden.  De 17Div wordt vervolgens teruggetrokken naar Sijsele en Male.  De laatste achterhoede verlaat de omgeving van Maldegem voor middernacht.

Luitenant-generaal Van den Bergen bepaalt dat het V/LK zal postvatten op een nieuwe linie die uitstrekt tussen Male, de oostrand van Assenede en Moerbrugge tot in Nachegaal.  Ten noorden van Male zou het Cavaleriekorps de verdediging overnemen.  Te Nachtegaal zal de zone van het II/LK starten.    Het hoofdkwartier naar naar Varsenare verplaatst worden.  Aan de 17Div wordt gevraagd om zoveel mogelijk eenheden langs de steenweg van Brugge naar Maldegem terug te trekken om de verplaatsing zo snel mogelijk uit te voeren.

De generaal bepaalt tevens dat sommige gevechtsondersteunende eenheden als frontsoldaten zullen ingezet worden.  Het 18Gn dient Oedelem te verdedigen, en het 17Gn Sijsele.  Het dorp Beernem moet dan weer ingenomen worden door de Wielrijdersgroep der 15de Infanteriedivisie.   Dat het legerkorps door zijn infanterie heen zit, blijkt tevens uit een bevel om bij alle verdere acties de infanterie-eenheden zoveel mogelijk te sparen en de vijandelijke opmars met artillerievuur trachten af te remmen.  Elke verdere tegenaanval wordt uitdrukkelijk verboden.

Geen gesneuvelden bekend.

1. Overzicht 25ste Franse Division Motorisé [On line beschikbaar]: https://fr.wikipedia.org/wiki/25e_division_d%27infanterie_motoris%C3%A9e [Laatst geraadpleegd 18 juni 2016]
2. “L’Armée Giraud en Hollande (1939-1940)”, door Lerecouvreux, Nouveaux Editions Latines, Paris, 1956. [Partieel On Line beschikbaar]
3. Oberst Oskar von dem Hagen, regimentscommandant van het 376 (DEU) IR werd postuum bevorderd tot Generaal-majoor en ligt begraven in Nederland op de Duitse begraafplaats van Ysselsteyn
4. Het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten is één van de zeven Kempische kanalen die de Maas met de Schelde verbinden. [On line beschikbaar]: https://binnenvaartinbeeld.com/nl/kanaal_dessel_turnhout_schoten/kanaal_dessel_turnhout_schoten [Laatst geraadpleegd 26 februari 2019].
5. Achtergrondinformatie bij de Nederlandse capitulatie [On Line beschikbaar]: https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitse_aanval_op_Nederland_in_1940 en https://rezoord.nl/rezoordse-geschiedenis/wo-ii-de-capitulatie-van-nederland-in-rijsoord  [Laatst geraadpleegd 04 augustus 2022].
6. Dossier Orders 17de Infanteriedivisie, Moskou-archief, Doos 383, Documentatiecentrum Koninklijk Legermuseum, War Heritage Institute.