Reglementaire benaming | VIIde Bataljon, 1ste Regiment Speciale Vestingseenheden |VII SVE VIIème Bataillon, 1er Régiment Unités Spéciales de Forteresse | VII USF |
|||
Type | Vestingsinfanterie | |||
Ontdubbeld van | ||||
Onderdeel van | Administratief: 3de Militaire Circonscripties Tactisch: Groepering Gits, IIIde Legerkorps |
|||
Bevelhebber | Luitenant-kolonel J. De Clerck | |||
Standplaats | Versterkte Positie Luik (oftewel Position Fortifiée de Liège – PFL) | |||
Samenstelling | 28ste Compagnie (Lt M. Retif) | |||
29ste Compagnie (Kapt L. Hecq) | ||||
30ste Compagnie (Lt A. de Ville de Goyet) | ||||
31ste Compagnie (Lt J. Dawans) |
Gezien het 1ste Regiment Speciale Vestingeenheden (-), het VIde Bn Namen en het VIIde Bataljon Luik elk op een ander front ingezet zijn, wordt het verloop van de veldtocht voor de drie eenheden dan ook afzonderlijk uitgewerkt.
Staf/VIIde Bn Luik
Het 1ste Regiment Speciale Vestingseenheden (1SVE), waar het VIIde Bataljon deel van uitmaakt, staat in voor de bijkomende beveiliging van de drie zogenaamde Versterkte Posities die deel uitmaakten van het verdedigingsplan van ons land: de Versterkte Positie Antwerpen (VPA), de Versterkte Positie Luik (oftewel Position Fortifiée de Liège – PFL) en de Versterkte Positie Namen (oftewel Position Fortifiée de Namur – PFN). De hoofdmoot van het 1SVE staat in voor de verdediging van de VPA. Daarenboven heeft het 1SVE telkens één bataljon van vier compagnies afgedeeld naar de PFL en de PFN. Het VIIde Bataljon wordt afgedeeld naar Luik.
Het 1SVE is een eenheid van tweede reserve en werd in hoofdzaak samengesteld uit miliciens van de klassen ’28, ’29, ’30 en ’31 die hun legerdienst deden in infanterieregimenten. De fuseliers van tweede reserve zijn uitgerust met oude Belgische Mauser geweren uit 1889 en Franse Chauchat FM15/27 lichte mitrailleurs die in 1915 aangekocht werden. Bovendien ontbrak het aan DBT granaatwerpers en moesten de mannen het stellen met Vivien Bessières tromblons die op de loop van een Lebel geweer gevezen kunnen worden en een dracht van nauwelijks 150m hadden.
Te Luik zijn de oude fortengordels gemoderniseerd en de meeste forten opnieuw van bewapening voorzien. Rondom Luik werden bovendien vier moderne ondergrondse forten gebouwd. Al deze vestigingen worden bemand door de artilleristen van het Vestingsartillerieregiment van Luik (RFL). De verdediging van de tussen de forten gelegen gebieden is toevertrouwd aan troepen van het veldleger, aangevuld met het VIIde Bataljon SVE te Luik. Aan de vooravond van de oorlog staat het VIIde Bn Luik onder bevel van het IIIde Legerkorps (III/LK). Het III/LK speelt een sleutelrol in de verdediging van de provincie Luik bij een mogelijke aanval van Duitsland. Luitenant-generaal de Krahe is bijgevolg niet alleen bevelhebber van het III/LK maar in cumul ook de commandant van de Versterkte Positie Luik en commandant van de 3de Militaire Circonscriptie.
Staf/VIIde Bn Luik
Het VIIde Bataljon van Luik (VIIde Bn Luik) wordt ingezet als reguliere infanterie. Het VIIde Bn Luik is toegevoegd aan de Groepering Gits van het III/LK die naast dit bataljon ook nog het 2de Regiment Grenswielrijders (2CyF), het Iste Bataljon van het 6de Linieregiment (I/6Li), de Iste Groep van het 3de Artillerieregiment (I/3A) en de 2Cie van het 23ste Geniebataljon (2/23Gn) omvatte. Deze tijdelijke formatie verdedigde de SectorMeuse-Aval (Maas-stroomafwaarts) van de Versterkte Positie Luik en wordt bevolen door Generaal-majoor Gits, commandant van de infanterie van de 3de Infanteriedivisie (3Div). Het VIIde Bn Luik is geïnstalleerd op het tweede echelon van de Belgische linies aan het uiterste zuideinde van het Albertkanaal tussen Lixhe en Vivegnis. Het eerste echelon wordt bezet door de troepen van het 2CyF die de linker Maasoever beveiligen tussen Lixhe en Wandre. De commandopost bataljon bevindt zich aan de noordrand van Oupaye.
31Cie/VIIde Bn Luik
De 31ste Compagnie staat het meest naar het noorden opgesteld rond het dorp Hallembaye en sluit aan bij de posities van het 2de Regiment Grenadiers (2Gr) van de 7de Infanteriedivisie (7Div).
30Cie/VIIde Bn Luik
De 30ste Compagnie heeft zijn posities rond Haccourt.
29Cie/VIIde Bn Luik
De 29ste Compagnie staat opgesteld rond Oupaye.
28Cie/VIIde Bn Luik
De 28ste Compagnie heeft stelling genomen rond Vivegnis.
Staf/VIIde Bn Luik
Bij valavond wordt de spoorbrug over het Albertkanaal te Hallembaye opgeblazen door de genie en om 22u15 krijgt het VIIde Bn Luik het bevel tot de aftocht. Het bataljon dient te hergroeperen in Waremme. Dit blijkt echter een onmogelijke taak te zijn aangezien de Duitsers alle toegangswegen richting Waremme reeds in handen hebben. Het bataljon beslist dan maar de aftocht van het IIIde Legerkorps (III/LK) naar Namen vervoegen en marcheert richting Ville-en-Hesbay.
31Cie/VIIde Bn Luik
De 31Cie meldt rond 13u00 dat ten noorden van hun stellingen de grenadiers weg vluchten richting Loen en de Duitsers er de Maas en het Albertkanaal zijn overgestoken. De grenswielrijders hebben contact met de vijand in de buurt van Lixhe. Rond 18u00 trekken de grenswachters zich terug uit het 1ste echelon. Enkele manschappen van de 31Cie lijken het voorbeeld van de vluchtende grenadiers te willen volgen en trachten weg te vluchten. Anderen gaan zich samen met een groep grenadiers verschuilen in de mergelgrotten van Hallembaye. Luitenant Pirnay, adjudant-majoor, en Luitenant Dome, pelotonscommandant bij de 30Cie, kunnen de ongeveer honderd manschappen terug naar hun posities sturen.
Staf/VIIde Bn Luik
Het bataljon bereikt rond 08u00 Ville-en-Hesbaye en zal van hieruit de aftocht verder zetten via Vissoul naar Floreffe bij Namen waar de nacht van 12 op 13 mei wordt doorgebracht.
Staf/VIIde Bn Luik
Het bataljon verlaat Floreffe om 05u00 en zet zich in beweging richting Bouffioux nabij Charleroi. Hier houden de troepen halt voor een rustpauze. Het merendeel van het bataljon is erin geslaagd te hergroeperen in Bouffioux.
Staf/VIIde Bn Luik
Na heel wat over-en-weer rijden komt de staf van het bataljon te weten dat alle korpstroepen van het III/LK per trein richting Dendermonde zullen gestuurd worden. Door plaatsgebrek kunnen die avond echter slechts twee van de vier compagnies per trein naar Vlaanderen vertrekken, de twee andere compagnies zullen in vrachtwagens via de baan reizen.
Detachement Lt Vandereydt/VIIde Bn Luik
Een kleine achterwacht, onder leiding van Lt Vandereydt van de 30Cie, blijft te Bouffioux om achterblijvers op te vangen. Lt Vandereydt slaagt er nog in om een 30-tal manschappen te verzamelen. Dit klein detachement vertrekt westwaarts richting Kortrijk. Door de Plaatscommandant van Kortrijk wordt het detachement doorgestuurd naar Hazebrouck in Noord-Frankrijk. Van hier uit worden ze verder gestuurd naar het zuiden. Hun terugtocht verloopt via Abbeville en Rouen naar Conches-en-Ouche waar het detachement op 22 mei toekomt. Conches is de hergroeperingszone van de 7Div en het detachement wordt dan ook tijdelijk aan deze divisie toegevoegd.
Staf/VIIde Bn Luik
De staf rijdt voorop en duidt de nodige kantonnementen te Gijzegem aan. De vrachtwagencolonne kan dit dorp enkele uren later bereiken. De compagnies die per trein reizen lopen vertraging op na een luchtaanval op het spoor te Ecaussines.
Staf/VIIde Bn Luik
Het bataljon krijgt te horen dat het aan het Kanaal van Willebroek zal ingezet worden om de aftocht van het veldleger van de K.W. Stelling te dekken. Het vertrek wordt voorzien voor 02u30 tijdens de nacht van 16 op 17 mei.
Staf/VIIde Bn Luik
Het bataljon vertrekt om 02u30 naar Ramsdonk. Omstreeks 10u00 wordt de commandopost in de dorpskern opgesteld. De compagnies worden vooruit gestuurd om de linies rond Kapelle-op-den-Bos te versterken. Tussen 14u00 en 21u00 zijn de troepen betrokken bij de schermutselingen aan de kanaaloever. Net wanneer de situatie dreigt te escaleren onder toenemende Duitse druk, trekt het bataljon zicht terug. De vestingstroepen worden opnieuw naar Gijzegem gestuurd.
30Cie/VIIde Bn Luik
De 30Cie, onder bevel van Luitenant de Ville de Goyet, rijdt verloren en verliest tijdens de verplaatsing naar het Kanaal van Willebroek verbinding met zijn bataljon. Wanneer hij probeert contact op te nemen met zijn bataljon krijgt hij het bevel om naar Poperinge verder te rijden waar hij geïntegreerd wordt in de colonne van de 7Div bevolen door Kolonel SBH Duez.
Staf/VIIde Bn Luik
De staf en de drie overblijvende compagnies komen aan te Gijzegem, trekken vervolgens verder naar Gent en belanden aan het eind van de dag in Nevele.
Staf/VIIde Bn Luik
Het bataljon verlaat Nevele en trekt verder naar Vlamertinge tussen Ieper en Poperinge. Welke orders werden gegeven aan de compagnies is niet duidelijk (Was het de bedoeling dat het bataljon volledig zou integreren in de colonne van de 7Div? Blijkbaar hebben ze het vertrek van de 7Div richting Frankrijk gemist en kregen ze een nieuwe opdracht – TBC). Wel is geweten dat de staf van het bataljon zich op 19 mei in Beveren-bij-Roeselare bevindt.
28Cie/VIIde Bn Luik
De 28Cie raakt tijdens de verplaatsing naar Vlamertinge afgezonderd van het bataljon en besluit op eigen houtje naar Frankrijk te vertrekken. De eenheid kan onderweg tegengehouden worden en moet terugkeren naar Beveren-bij-Roeselare, waar inmiddels de rest van het bataljon aangekomen is.
29Cie/VIIde Bn Luik in Frankrijk
De 29Cie vertrekt eveneens richting Frankrijk maar wordt niet gestopt. Onderweg verliest de compagniecommandant, Kapitein Hecq, verbinding met zijn compagnie en wordt op 22 mei krijgsgevangen genomen te Boulogne. Luitenant Becquevoort slaagt er wel in om de zes vrachtwagens van de 29Cie bijeen te houden en Conches te bereiken waar hij op 22 mei toekomt.
30Cie/VIIde Bn Luik in Frankrijk
De 30Cie is inmiddels geïntegreerd in de colonne van de 7Div en vertrekt op 19 mei met ongeveer 75 manschappen richting Abbeville. Zij slagen erin de Somme over te steken voor de Duitsers de terugtochtweg kunnen afsnijden en komen op 22 mei aan te Conches. Conches is de hergroeperingszone van de 7Div in Frankrijk. De 7Div vangt ook alle losse elementen van het veldleger op die erin geslaagd zijn de Somme over te steken.
Staf/VIIde Bn Luik
De restanten van het bataljon die zich nog in Beveren-bij-Roeselare bevinden (Staf, 28Cie en 31Cie) worden op 20 mei 1940 samengevoegd met de restanten van de beide regimenten grenswielrijders en zo omgevormd tot de nieuwe Brigade Grenswielrijders (Bde CyF). De Staf van het VIIde Bataljon is blijkbaar niet vereist en vertrekt naar Frankrijk . Tijdens de tocht door Frankrijk raken ze afgezonderd van hun officieren. De voltallige staf, echter zonder officieren, duikt op in Conches op 22 mei. (Zijn de officieren als voorwacht afzonderlijk afgereisd en hebben ze de overtocht van de Somme niet gehaald of zijn ze toegevoegd aan de staf van de pas opgerichte Brigade Grenswielrijders? – TBC)
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
Beide compagnies rusten uit te Beveren-bij-Roeselare. Om 23u30 worden de manschappen opgetrommeld voor een verplaatsing naar Oostrozebeke.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
De commandopost wordt om 01u30 geopend te Oostrozebeke. De troepen moeten om 04u30 twee steunpunten op het tweede echelon van de Leie-stelling gaan innemen te Hulste en aan het Muizelhof. De rest van de dag wordt gewerkt aan het inrichten van de nieuwe posities.

Hergroeperingszones Conches en L’Aigle van de 7Div ten zuiden van de Seine.
Staf, 29Cie en 30Cie/VIIde Bn Luik in Frankrijk
De staf bataljon, de 29Cie, de 30Cie en het detachement Vandereydt komen nagenoeg samen toe in Conches en vormen een detachement van 123 manschappen waaronder 8 officieren. Ze worden samen gekantonneerd in de buurt van Conches onder het commando van de 7Div die ook instaat voor hun bevoorrading. Ze beseffen dat ze nog niet buiten schot zijn en dat het maar een kwestie van tijd is vooraleer de Duitsers hun opmars naar het zuiden zullen verder zetten. Het detachement zal in Conches verblijven tot 28 mei.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
Tijdens de voormiddag wordt het duidelijk dat de vijand de zone tussen de Schelde en de Leie heeft ingenomen en het nu op elk moment kan komen tot een nieuwe Duitse aanval.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
Het Bn(-) blijft op zijn posities en ondergaat de ganse dag door beschietingen van de Duitse artillerie. Even voor 17u00 loopt het nieuws binnen dat de vijand te Harelbeke de Leie zou overgestoken zijn. De troepen van het 1ste Linieregiment (1Li) op 1ste echelon lijken zich terug te trekken naar het westen. Een half uur later raken ook de grenswielrijders en de vestingstroepen betrokken bij de gevechten. Rond 20u00 blazen de Belgen de aftocht om zich te Liester te gaan hergroeperen.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
De troepen komen aan te Liester nog voor het ochtend wordt. Rond 15u00 wordt verder getrokken naar Zwevezele om aan het eind van de dag kantonnementen op te zoeken te Waardamme.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
De troepen verhuizen naar Staden waar de Bde CyF gereorganiseerd wordt na de slag aan de Leie.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
Na de middag wordt de eenheid verplaatst naar Aartrijke.
28Cie en 31Cie/VIIde Bn Luik afgedeeld bij de Bde CyF
Het bataljon(-) verneemt de capitulatie te Aartrijke.

De Staf, 29Cie en 30Cie van het VIIde Bn Luik worden doorgestuurd naar Grenade en Saint-Lys in de buurt van Toulouse.
Staf, 29Cie en 30Cie/VIIde Bn Luik in Frankrijk.
Op 28 mei krijgt de 7Div van de Fransen het bevel om zich te verplaatsen naar Bretagne om er opnieuw voorzien te worden van materieel. De eenheden die niet tot de 7Div behoren worden naar het zuiden van Frankrijk gestuurd. Zo stapt het detachement van het VIIde Bn Luik dat zich in Conches bevond op 28 mei op de trein richting Montpellier. Ze worden er aangehecht aan het 3de Versterkings- en Opleidingscentrum (3VOC) en krijgen Grenade en Saint-Lys nabij Toulouse als kantonnement toegewezen. Het 3VOC plaatst het detachement onder bevel van het 62ste Linieregiment (62Li). Het verdere verloop van de campagne van de manschappen van het VIIde Bn Luik is gelijklopend met die van het 62Li.