Technische Dienst der Grondverdediging tegen Luchtvaartuigen

Situatie op 10 mei 1940

Reglementaire benaming Technische Dienst der Grondverdediging tegen Luchtvaartuigen
Service Technique de la Défense Terrestre contre Aéronefs | ST/DTCA
Type Logistieke steuneenheid voor de luchtdoelartillerie
Ontdubbeld van n.v.t.
Onderdeel van Dienst Bewapening, Directie voor Aan- en Afvoer van de Achterwaartse Zone, Ministerie van Landsverdediging
Bevelhebber Majoor baron Gaston de Ceuninck
Adjunct Luitenant J. Grey
Standplaats Brussel
Samenstelling Etablissementen der Grondverdediging tegen Luchtvaartuigen

Tijdens de mobilisatie

ST/DTCA

C75 DTCA M36 FRC kanonnen in aanbouw op de productielijn van de Cockerill fabrieken in april 1940.

De Belgische luchtdoelartillerie beschikt over een eigen technische dienst die als onafhankelijke eenheid deel uitmaakt van de territoriale troepen en etablissementen. De dienst heeft zijn normale standplaats te Brussel (vermoedelijk in het Sint-Anna kwartier te Laken) en is in hoofdzaak verantwoordelijk voor de productieplanning van ons luchtdoelmaterieel en voor de afbouw van bepaalde types luchtdoelgeschut. Zo is de ST/DTCA belast met de opvolging van de productie van het C75mm DTCA Mod 36. Dit luchtafweerkanon is het modernste luchtafweerkanon waarover de Belgische krijgsmacht beschikt en wordt gebouwd in de fabrieken van Cockerill te Luik onder licentie van de Koninklijke Kanongieterij (Fonderie Royale des Canons). Het is de Belgische versie van het Franse 75mm CA Mod 1932. Voor het uitbreken van de oorlog werden slechts 24 stuks geproduceerd en geleverd aan het 1ste Regiment Grondverdediging tegen Luchtdoelen (1DTCA) voor de uitrusting van de IIIde en de IVde Groep van dit regiment. In april 1940 zijn er nog twaalf moderne C75 DTCA M36 FRC kanonnen in aanbouw op de productielijn van de Cockerill fabrieken te Luik.

ST/DTCA
Bij het uitbreken van de oorlog wordt de IIIde Groep van het Regionaal Commando Brussel van de Territoriale Wacht voor Luchtafweer (III/RCB/GTA) herschikt tot twee operationele batterijen en een batterij zoeklichten. De ganse groep verzamelt met voertuigen, C40mm kanonnen en zoeklichten op de terreinen van het Kasteel van Bouchout te Meise. De Technische Dienst van de Grondverdediging tegen Luchtvaartuigen zal het materieel van III/RCB/GTA aanvullen met enkele vrachtwagens, onder meer met twee Brossel zware artillerietrekkers.

ST/DTCA
De technische dienst van de luchtdoelartillerie wordt administratief aangehecht bij de Koninklijke Kanongieterij (Fonderie Royale des Canons) die op 11 mei de stad Luik heeft verlaten en naar Brugge is verplaatst. De ST/DTCA krijgt de opdracht om alles in gereedheid te brengen voor de aftocht uit de hoofdstad, maar zal voorlopig nog ter plekke blijven.

ST/DTCA
De technische dienst start uiteindelijk toch met de evacuatie naar Brugge.

ST/DTCA
De evacuatie naar Brugge wordt voltooid. De technische dienst blijft nu permanent aangehecht bij de Koninklijke Kanongieterij. Het materieel van de ST/DTCA wordt ondergebracht in de fabriek La Brugeoise, Nicaise en Delcuve.

ST/DTCA
In de fabrieksterreinen van La Brugeoise levert de technische dienst twaalf C75 DTCA Mod 36 kanonnen aan de Iste Groep van het Regionaal Commando Brussel van de Territoriale Wacht voor Luchtafweer (I/RCB/GTA).  In het proces van de vervanging van de oudere 75mm DTCA kanonnen waren deze kanonnen reeds in het bezit van de ST/DTCA voor de finale afwerking en levering aan de DTCA regimenten van het veldleger. Aangezien die reeds volop deelnemen aan de gevechten is de enige optie om de kanonnen alsnog op te leveren, ze overgeven aan  I/RCB/GTA die werd aangehecht aan het 3de Regiment Grondverdediging tegen Luchtdoelen (3DTCA) en die over geen enkel kanon meer beschikt.

ST/DTCA
De eenheid verlaat ons land om eveneens naar Frankrijk geëvacueerd te worden. Het materieel wordt vervoerd met een colonne vrachtwagens onder leiding van Onderluitenant Van Acker en en zal via de baan richting Roanne trekken.

ST/DTCA in Frankrijk
De technische dienst komt aan de Roanne.

ST/DTCA in Frankrijk
De productie wordt heropgestart te Roanne.

13 juni 1940

ST/DTCA in Frankrijk
Op vraag van de Dienst Bewapening van de DREI is te Roanne volop ingezet op de productie van C75mm DTCA Mod 36 kanonnen.  De ST/DTCA rapporteert dat er voldoende onderdelen zijn voor de assemblage van maar liefst 9 batterijen van telkens 4 vuurmonden.  Deze kunnen geproduceerd worden a rato van een batterij per veertien dagen.  Een eerste batterij is op 13 juni gebruiksklaar en zal bevolen worden door Kapitein-commandant Grey, Luitenant Thiry en Onderluitenant Van Acker van de ST/DTCA.  De dienst zal ook een deel van het bedieningspersoneel leveren, maar vraagt via de Dienst Bewapening van de DREI aan het Versterkings- en Opleidingscentrum Artillerie om de nodige effectieven aan te duiden.  De ST/DTCA meldt dat er nog vijf officieren beschikbaar zijn voor het leiden van latere batterijen: Kapitein Algrain en de Luitenanten Denis, Garot, Van Cauwenberghe en Dorlet.

Na de capitulatie

ST/DTCA in Frankrijk
Op 18 juni wordt de technische dienst overgeplaatst naar Tarbes in de Pyreneeën. Er zal te Tarbes niets meer geproduceerd worden. De militairen wachten hier doelloos hun verdere lot af. Op 20 augustus keert de eenheid terug naar Roanne met het oog op een repatriatie naar ons land. De ST/DTCA komt op 22 augustus toe te Roanne waar ze een kantonnement opzoeken. Geleidelijk aan worden manschappen per trein naar België overgebracht, vanaf 5 september bereiken de eerste elementen de stad Brussel. Op 8 september verhuist het ressterende gedeelte van de ST/DTCA naar Pouilly-sous-Charlieu waar ze tot 14 september verblijven. De laatste trein met militairen van de ST/DTCA verlaat Pouilly-sous-Charlieu op 14 september en komt aan in onze hoofdstad op 17 september.

Slachtoffers

Geen gesneuvelden bekend.

Bibliografie en Bronnen

  1. Verslag Majoor De Ceuninck, Archief Technische Dienst der Grondverdediging tegen Luchtdoelen, Sectie Classified Archives, Algemene Dienst Inlichting en Veiligheid, Ministerie van Defensie.