Type	Geniebataljon
Ontdubbeld van	4de Regiment Genie
Onderdeel van	13de Infanteriedivisie
Bevelhebber	Majoor Arthur Bouvier
Standplaats	Merksem
Samenstelling	1ste Compagnie (Luitenant A. Gigot)
	2de Compagnie (Kapitein-commandant Léonard Van Mierlo)

Staf/14Gn
Het 14de Bataljon Genie (14Gn) wordt bij de afkondiging van de tweede stap van Fase D van het mobilisatieplan, op 21 oktober 1939, gemobiliseerd als ontdubbelingsbataljon van het 4de Regiment Genie. Het 14Gn vervoegt de 13de Infanteriedivisie (13Div) als het organieke bataljon genie van deze divisie. De 13Div, een infanteriedivisie van tweede reserve, maakt aan de vooravond van de oorlog deel uit van het Vde Legerkorps (V/LK). Dit Legerkorps is verantwoordelijk voor de verdediging van de Versterkte Positie Antwerpen (VPA) tussen de Schelde en het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten. De 13Div staat opgesteld aan de noordoostrand van de Versterkte Positie Antwerpen tussen enerzijds de spoorlijn Essen-Kapellen en anderzijds het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten. De drie infanterieregimenten van de 13Div staan op 9 mei in lijn opgesteld achter de anti-tankgracht van de VPA [1]. Het 32ste Linieregiment (32Li) bemant de linker ondersector, het 33ste Linieregiment (33Li) bemant de centrale ondersector van de stelling van 13Div terwijl het 34ste Linieregiment (34Li) de rechterflank van de divisiesector voor zijn rekening neemt. Het 14Gn levert geniesteun aan de regimenten in lijn en aan de andere eenheden van de divisie waar nodig. Het bataljon telt ongeveer 450 militairen verdeeld over twee compagnies genie.

De opdrachten die het bataljon uitvoerde tijdens de laatste weken van de mobilisatie zijn onder meer de voorbereiding van wegvernielingen op het wegennetwerk tussen Antwerpen en de Belgisch-Nederlandse grens ten noordoosten van de anti-tankgracht. Voorbereiding van de vernietiging van observatieposten die door de vijand zouden kunnen gebruikt worden. Het betreft onder meer de kerktoren van Maria-ter-Heide ten oosten van de stelling van de 13Div. De kerktoren werd ondermijnd door het plaatsen van springstof in gaten bovenaan het metselwerk van den toren, onder het houtwerk van de spil [1]. Ook de watertoren in de Kapellei werd ondermijnd.

Staf/14Gn
Het 14Gn levert geniesteun aan de 13de Infanteriedivisie. Het bataljon blijft actief binnen de Versterkte Positie Antwerpen tot de nacht van 17 op 18 mei en vervoegt vervolgens de aftocht van het veldleger naar de nieuwe verdedigingslinie op de as Terneuzen-Gent-Oudenaarde.

Staf/14Gn
Het 14Gn verblijft samen met de 9de en de 10de Compagnie van het IIIde Bataljon van het 9de Regiment Hulptroepen van het Leger (10/III/9HuTL) in de koekjes- en margarinefabriek “Le Drapeau” te Merksem. Van hieruit worden talrijke ploegen uitgestuurd om onder meer veldwerken uit te voeren en bomkraters te vullen.

Staf/14Gn
Het 14Gn krijgt het bevel om de watertoren in de Kapellei (TBC) en de kerktoren van Maria-ter-Heide op te blazen. Bij het neerhalen van de kerktoren worden het orgel en een gedeelte van het dak vernield,

Staf/14Gn
Het 14Gn verblijft nog steeds in de fabriek te Merksem. De 9Cie van III/9HuTL wordt onder rechtstreeks bevel geplaatst van Kolonel Mascart, de CGn van het V/LK. De CGn stuurt de compagnie naar de het bedrijventerrein van Petroleum-Zuid te Hoboken. Het vertrek vindt plaats om 23u00. De 10Cie van III/9HuTL blijft bij het 14Gn in de fabriek te Merksem.

Staf/14Gn

Staf/14Gn
Op 16 mei komt onverwachts het bevel van het geallieerd opperbevel (via de Franse generaal Bilotte) om naar het westen terug te trekken. Zonder dat men de K.W. Stelling ten volle verdedigd heeft moet de stelling worden prijsgegeven. In het zuiden wist het Duitse leger immers een doorbraak te forceren over de Maas in de streek van Sedan en in het noorden heeft Nederland zich overgegeven. Deze beslissing zal ook gevolgen hebben voor het 14Gn te Antwerpen. De Belgische legerleiding besluit om het veldleger terug te trekken op een nieuwe defensieve lijn langs de as Terneuzen-Gent-Oudenaarde.

Staf/14Gn
De motorvoertuigen van het 14Gn verlaten Antwerpen in de nacht van 16 op 17 mei en begeven zich naar Haasdonk. Hier sluiten de twee vrachtwagens van de 10Cie III/9HuTL aan bij de colonne van 14Gn. Het gezamenlijke detachement overnacht op een grote hoeve.

Staf/14Gn
Het bataljon verlaat Antwerpen via de militaire Algrainbrug van Hoboken en kantonneert op 18 mei te Sinaai. Hier wordt ook het voetvolk van de 10Cie van III/9HuTL bij het bataljon gevoegd. Tijdens de nacht van 18 op 19 mei marcheert het bataljon verder naar Sleidinge waar het op de westrand van het dorp ingekwartierd wordt. Het wagenpark wordt te Wachtebeke ondergebracht.

Staf/14Gn
Tijdens de eerste fase van de slag aan het Kanaal Gent-Terneuzen opereert het bataljon van uit Tervenen. De opdracht van de genie bestaat uit het aanleggen van versperringen en uitvoeren van vernieling op de oostelijke over tegenover de sector Zelzate-Terdonk.

Staf/14Gn
Op 20 mei krijgt het bataljon een detachement van de Wachters van Verkeerswegen en Inrichtingen in steun. De staf van de 13de Infanteriedivisie maakt een lijst op van de uit te voeren werken. De divisie wil Ertvelde en Kluizen inrichten tot anti-tanksteunpunten, vraagt aan de genie om een hele reeks vernielingen uit te voeren en versperringen aan te leggen, wil alle schepen op het Kanaal Gent-Terneuzen overbrengen naar de bevriende oever en laat een reeks valstrikken aanleggen in fabrieken en gebouwen op de oostelijke oever. Later op de dag wordt bevolen om alle schepen op het kanaal tot zinken te brengen. De staf van de divisie laat op 20 mei ook de spoorbrug van Zelzate opblazen.

Staf/14Gn
Om 23u00 belt het hoofdkwartier van het IIde Legerkorps naar de staf van het bataljon met een bevel om de vernieling van de opslagplaatsen van raffinaderij Purfina voor te bereiden.  Deze installaties liggen langsheen het Kanaal Gent-Terneuzen op het grondgebied van Rieme.

Staf/14Gn
Het bataljon start met aanbrengen van springinrichtingen op de terreinen van raffinadrij Purfina.  Elke opslagtank krijgt een lading van 1Kg TNT.  Deze springladingen krijgen naast een pyrotechnisch ook een elektrisch compassement.  De staf van de 13de Infanteriedivisie ontvangt volmacht om de vernieling te bevelen na terugtocht van de kanaaloever.

Staf/14Gn
De divisiestaf bevestigt dat de 13Div na de aftocht van het Kanaal Gent-Terneuzen in reserve zal geplaatst worden van het IIde Legerkorps in de zone tussen Beernem, Sint-Joris en Knesselare. Voor de aftocht worden twee routes uitgestippeld. Een eerste route loopt van Ertvelde over Oosteeklo, Lembeke, Eeklo, Ursel en Knesselare naar Beernem. Deze route zal gebruikt worden door de V/4LA, de I/21A, het 37Li en het noordelijke bataljon plus het wagenpark van het 33Li. Een tweede route vertrekt vanuit Kluizen en leidt naar Veldhoek, Zwaantje, Daasdonk, Waarschoot, Daalmen, Rijvers, Vrekkem, Weststraat en Sint-Joris eveneens tot in Beernem. Deze route wordt toegewezen aan de II/21A, 13TTr, 14Gn, de rest van het 33Li en 32Li.

Staf/14Gn
Tijdens de vroege ochtend hergroepeert de 13Div zich ten westen van het Afleidingskanaal van de Leie. De divisie gaat in reserve en wordt in de buurt van Beernem, Sint-Joris en Knesselare ingekwartierd. Hierbij wordt het 14Gn samen met het 13TTr en het 32Li ondergebracht te Sint-Joris.

Staf/14Gn
De divisiestaf bepaalt dat alle nog overgebleven troepen met uitzondering van het transportkorps en het 21A samengebracht zullen worden in de streek tussen Waardamme en Veldegem. De te volgen marsroute loopt van Knesselare naar Sint-Joris, Wellingstraat, Hertsberge en Ruddervoorde naar Veldegem. Aan het eind van deze etappe wordt het 14Gn ingekwartierd op het gehucht De Leeuw te Zedelgem.

Krijgsgevangenen/4Gn
Tijdens de nacht van 6 op 7 juni wordt Soldaat Bernard Verdonck geraakt aan het hoofd door een obusscherf van Duits luchtafweergeschut in het “Vakantiepatronaat (VP) van Waarschoot”  waar de 1ste Compagnie werd ondergebracht. Hij overleed in een noodhospitaal ingericht in het O.-L.V.-ten-Doorn College te Eeklo [8].

1. Achtergrondinformatie bij het tot springen brengen van de kerktoren van Maria-ter-Heide “De parochiale oorlogsverslagen van Brasschaat”, p13 [On Line beschikbaar]: http://users.telenet.be/wardvanosta/oorlogsverslagen.pdf [Laatst geraadpleegd 03 februari 2020].
2. Achtergrondinformatie over de dood van Soldaat Verdonck [On Line beschikbaar]: http://www.schellebelledorp.be/Site/Wo2_schellebelle_militair/verdonck_bernard.php  [Laatst geraadpleegd 22 mei 2019]. Sdt Verdonck, met stamnummer 177/8781, deed zijn legerdienst bij het 4de Regiment Genie (4RGn), maar werd tijdens de mobilisatie ingedeeld bij het 14de Bataljon Genie, een ontdubbelingsbataljon van 4RGn. (De prefix van zijn stamnummer “177” is de prefix toegekend aan militairen die hun legerdienst deden bij 4RGn).